سابقه و هدف: سیستم آدرنرژیک دارای تأثیرات تنظیمی بر رفتارهای مرتبط با اضطراب در انسان و حیوانات می‌باشد. هیپوکامپ پشتی جایگاه مهمی در تنظیم نوروترانسمیتری و نورواندوکرینی اضطراب در نظر گرفته می‌شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات سیستم آدرنرژیک هیپوکامپ پشتی بر اضطراب و تداخل آن با سیستم اوپیوئیدرژیک در تنظیم رفتارهای اضطرابی می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه از 156 رت نر نژاد ویستار با محدوده وزنی 250-200 گرم استفاده شد.حیوانات در 26 گروه 6 تایی قرار گرفته و با استفاده از دستگاه استرئوتاکسی به صورت دوطرفه در ناحیه CA1 هیپوکامپ کانول‌گذاری شده و با دستگاه Elevated plus-maze تست شدند. درصد زمان گذرانده شده در بازوهای باز و درصد ورود به بازوهای باز این دستگاه به‌عنوان اندکس‌هایی جهت تعیین میزان اضطراب مورد محاسبه قرار گرفتند. یافته‌ها: تزریق درون‌صفاقی مورفین6mg/kg)) سبب افزایش معنی‌داری در درصد زمان گذرانده شده در بازوی باز (open arm time(OAT%)گردید،که نشان دهنده پاسخ شبه اضطراب‌زدایی می‌باشد. تزریق سالبوتامول (4μg/rat)، آگونیست رسپتور 2β-آدرنرژیک، در ناحیه CA1، نیز تاثیر اضطراب‌زدایی داشت. به‌علاوه تزریق توام دوز مؤثر سالبوتامول (4μg/rat)، به همراه دوز بی اثر مورفین (4mg/kgi.p) اثر سینرژیستی مورفین و سالبوتامول را در کاهش اضطراب نشان داد.تزریق پروپرانولول (4μg/rat)، آنتاگونیست غیرانتخابی رسپتور 2β-آدرنرژیک، در ناحیهCA1، سبب بروز رفتار شبه اضطرابی گردید. همچنین تزریق توام پروپرانولول (4μg/rat)، به همراه دوز مؤثر مورفین 6mg/kgi.p.)) موجب افزایش OAT% شد، که نشان از اثر اضطراب زدایی دارد.تزریق توامان دوز بی‌اثر مورفین 4mg/kgi.p)) و پروپرانولول (1μg/rat) به همراه دوز مؤثر سالبوتامول (4μg/rat)، نشان داد که پروپرانولول سبب بازگشت اثرات ضد اضطرابی سالبوتامول و مورفین گردید. لازم به ذکر است که تغییر معنی‌داری در مورد فعالیت حرکتی حیوان در هیچ یک از موارد فوق مشاهده نگردید. استنتاج: نتایج نشان می دهند که مورفین با سیتم نورآدرنرژیک هیپوکامپ پشتی میان کنش داشته و با ایجاد یک سری تغییرات سازشی در نورون‌های نورآدرنرژیک این ناحیه سبب تغییر در اثرات سیستم β-آدرنرژیک بر روی اضطراب می‌شود.

واژه‌های کلیدی: اضطراب، سیستم نورآدرنرژیک، مورفین، هیپوکامپ پشتی

متن کامل [PDF 845 kb]   (3578 دریافت)