دوره 33، شماره 230 - ( اسفند 1402 )                   جلد 33 شماره 230 صفحات 145-138 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


چکیده:   (388 مشاهده)
سابقه و هدف: هیپوکسی، کاهش اکسیژن موجود در بافت‌های بدن، می‌تواند باعث ناهنجاری‌های فیزیولوژیکی متعدد شود. هیپوکسی با پاتولوژی سکته مغزی، بیماری قلبی عروقی و بیماری کوه گرفتگی مرتبط است. هیپوکسی به خصوص در حملات قلبی و ایسکمی رخ داده و در نهایت به مرگ منجر می‌شود. هیپوکسی موجب استرس اکسیدتیو و تولید ذرات فعال اکسیژن می‌گردد. ترکیبات آنتی‌اکسیدان می‌توانند این ذرات را حذف کرده و فعالیت آنتی‌هیپوکسی نشان دهند. انار میوه مشهوری است که فعالیت آنتی‌ایسکمی و آنتی‌اکسیدانی بسیار خوبی دارد. تا امروز اطلاعات کمی در خصوص اثرات محافظتی انار در برابر کشندگی ناشی از هیپوکسی وجود دارد. برخی از گیاهان دارویی، اثرات پذیرفته شده‌ای در هیپوکسی دارند. این مطالعه با هدف تعیین اثر محافظتی میوه انار در مقابل مرگ و میر ناشی از هیپوکسی در موش سوری با سه مدل تجربی مختلف، انجام پذیرفت.
مواد و روشها: اثر محافظتی عصاره متانلی دانه و پوست میوه‌ی انار در مقابل مرگ و میر ناشی از هیپوکسی در موش سوری با سه مدل هیپوکسی خفگی، خونی و جریان خونی بررسی شد. زمان زنده ماندن موش‌ها اندازه‌گیری شد. تمام مراحل آزمایشی مطابق با دستورالعمل‌های موسسه ملی بهداشت (NIH) در خصوص مراقبت و استفاده از حیوانات آزمایشگاهی انجام شد. کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی مازندران نیز پروتکل آزمایشی را تایید کرد. در تست هیپوکسی خفگی، فنی توئین (50 میلی‌گرم بر کیلوگرم، داخل صفاقی) و در دو تست بعدی پروپرانولول (20 و 30 میلی‌گرم برکیلوگرم، داخل صفاقی) به عنوان کنترل مثبت به‌کار رفتند. در تمامی تست‌ها، نرمال سالین به عنوان کنترل منفی به کار گرفته شد. آنالیز واریانس یک سویه (آنووا) و متعاقب آن نیومن کولز به منظور تعیین اختلاف بین میانگین‌ها استفاده شد. مقادیر P کم‌تر از 5 درصد معنی‌دار در نظر گرفته شد.
یافتهها:  عصاره‌ها در برخی مدل‌های تست شده ضد هیپوکسی، فعالیت خوبی در موش‌ها از خود نشان دادند. در مدل خونی عصاره پوست در دوز mg/kg 250، زمان مرگ را موش‌ها حدود 8/4 دقیقه افزایش داد(0/001P<). در این دوز اثری مشابه پروپرانولول mg/kg 20 داشت که به عنوان کنترل مثبت به کار رفت. عصاره پوست در دوز mg/kg250 در مدل گردش خونی، زمان مرگ را در موش‌ها 4/5 دقیقه افزایش داد (0/0001P<). در این دوز اثری مشابه پروپرانولول mg/kg 30 از خود نشان داد (0/05P>). در مدل خفگی، عصاره دانه در دوز mg/kg250، به میزان 2/4دقیقه موجب افزایش زمان بقاء در موش‌ها شد؛ اما این افزایش از نظر آمار معنی‌دار نبود (0/05P>). عصاره پوست در دوز mg/kg62/5، زمان مرگ را 4/2 دقیقه افزایش داد؛ اما این افزایش نیز از نظر آماری معنی‌دار نبود (0/05P<). عصاره پوست اثر خوبی در مدل خفگی نشان داد. در دوز mg/kg 125، زمان بقاء را حدودا 2 برابر نمود (0/0001P<). در این دوز عصاره اثری قوی‌تر از فنی‌توئین ایجاد کرد (0/05P<). زمان زنده ماندن در گروه‌های دریافت‌کننده فنی‌توئین 2/51±29/60 دقیقه بود که تفاوت معنی‌داری با گروه کنترل داشت (0/001P<).
استنتاج:  عصاره فعالیت محافظتی خوبی در برخی مدل‌ها از خود نشان داد. تاثیر عصاره به ویژه در مدل خفگی بالا بود. عصاره پوست قوی‌تر از عصاره دانه بود. محتوای ترکیبات فنلی می‌تواند پاسخگوی اثرات ضد هیپوکسی مشاهده شده عصاره‌ها باشد
متن کامل [PDF 703 kb]   (170 دریافت)    

نوع مطالعه: گزارش کوتاه | موضوع مقاله: فارماکولوژی

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.