دوره 34، شماره 234 - ( تیر 1403 )                   جلد 34 شماره 234 صفحات 143-133 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


چکیده:   (313 مشاهده)
سابقه و هدف: رنگ‌های آزو در فاضلاب اغلب کارخانجات نساجی وجود دارند و در صورت ورود به منابع آب با توجه به اثرات سمیت، تجمع بیولوژیکی و جهش زایی سلامت انسان و محیط زیست را با خطر مواجه می‌کنند. این مطالعه با هدف تعیین میزان حذف رنگ آزو به روش بیولوژیکی با کاربرد لجن تصفیهخانه فاضلاب در شرایط هوازی و بیهوازی و جداسازی و شناسایی باکتریها، انجام پذیرفت.
مواد و روشها: این مطالعه تجربی در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام شد. در این مطالعه حذف رنگ آزو راکتیو قرمز 195 موجود در فاضلاب کارخانجات نساجی با استفاده از لجن فعال تصفیه خانه فاضلاب مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات به صورت ناپیوسته در دو حالت هوازی و بیهوازی با 192 نمونه انجام شد. غلظتهای رنگ مورد آزمایش در محدوده موجود در فاضلاب کارخانجات نساجی 50، 65 و 80 میلی‌گرم بر لیتر بود. محیط کشت مورد استفاده محیط معدنی حاوی گلوکز بود. بطریهای حاوی رنگ، لجن و محیط کشت در دو حالت هوازی و بی هوازی به‌مدت 8 روز در انکوباتور دمای 30 درجه سانتی‌گراد قرار گرفتند. اثر عوامل موثر شامل زمان تماس، مقدار لجن و غلظت رنگ مورد بررسی قرار گرفت. نمونهگیری در زمان تماس‌های 1، 2، 4 و 8 روز انجام و پس از سانتریفیوژ، غلظت رنگ به روش اسپکتروفتومتری در طول موج 545 نانومتر اندازه‌گیری شد. غلظت کل کربن آلی(TOC) نمونه‌ها ‌به‌وسیله دستگاه آنالیزور TOC اندازه‌گیری شد. پس از حذف رنگ، شناسایی باکتریهای موجود در ظروف به روش تشخیص افتراقی و با استفاده از محیط کشتهای اختصاصی، رنگ‌آمیزی گرم و تست‌های بیوشیمیایی صورت گرفت.
یافتهها: در حالت بیهوازی و در زمان تماس 8 روز حذف رنگ در غلظت 50 و 80 میلیگرم بر لیتر با استفاده از 5 میلیلیتر لجن به ترتیب 93 و 82 درصد بهدست آمد. در حالت هوازی حذف رنگ با راندمان بیش از 90 درصد طی دو روز زمان تماس حاصل شد و پس از آن راندمان حذف با شیب ملایم افزایشی پس از 8 روز به حدود 100 درصد رسید.
با افزایش غلظت رنگ از 50 به 80 میلیگرم بر لیتر راندمان حذف حدود 10 درصدکاهش یافت. افزایش حجم لجن از 5 به 10 میلیلیتر در هر دو حالت تاثیر معنیداری بر افزایش میزان حذف رنگ نداشت. میزان حذف رنگ آزو در حالت هوازی بیشتر از حالت بیهوازی بود. در حالت هوازی برای همه غلظت‌های رنگ، میزان حذف TOC حدود 85 تا 90 درصد به‌دست آمد. میزان حذف TOC در مقادیر 5 و 10 میلیلیتر لجن اختلاف معنیداری نداشت. میانگین حذف TOC در حالت هوازی حدود 10 درصد بیشتر از حالت بیهوازی بود. در حالت هوازی باکتریهای شناسایی شده شامل اشریشیاکلی، باسیلوس سوبتیلیس، استافیلوکوکوس اورئوس، سودموناس آئروژنوزا و در حالت بیهوازی گونه‌های باکتریایی شناسایی شده لاکتوباسیلوس، انتروکوکوس فکالیس و باسیلوس سرئوس، بودند.
استنتاج: حذف کامل رنگ آزو از فاضلاب صنعت نساجی بهوسیله زیست توده لجن تصفیه خانه فاضلاب در شرایط کشت میکروآئروفیلیک در زمان تماس 8 روز امکان‌پذیر است. راندمان حذف رنگ در شرایط هوازی جزئی نسبت به حالت بیهوازی مطلق بیش‌تر بود. باکتری‌های شناسایی شده حذف‌کننده رنگ عمدتا از نوع بی‌هوازی اختیاری و میکروآئروفیلیک بودند.
 
متن کامل [PDF 854 kb]   (144 دریافت)    

نوع مطالعه: پژوهشي-کامل | موضوع مقاله: بهداشت محیط زیست

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.