سابقه و هدف: حشره‌کش‌های ارگانوفسفره از جمله دیازینون و دورسبان در کشاورزی برای از بین بردن انواع آفات مزارع برنج مورد استفاده قرار می‌گیرند که به علت پایداری و نیمه عمر بالا، این سموم می‌توانند در محصول برنج باقی‌مانده داشته و عوارض مختلف را پس از مصرف در انسان ایجاد نمایند. لذا با توجه به میزان مصرف این دسته از سموم در استان مازندران که قطب تولید برنج در ایران می‌باشد این بررسی مقطعی بر روی باقی‌مانده این سموم در برنج طارم و رقم پر محصول خزر تولیدی شهرستان آمل در استان مازندران به عمل آمده است مواد و روش‌ها: نمونه‌های برنج از دو رقم قید شده بر اساس مناطق جغرافیایی در شهرستان آمل به تعداد 24 نمونه مرکب و مخلوط تهیه گردید و پس از پوست کندن، نمونه‌ها آرد شده و توسط حلال آلی n- هگزان استخراج این سموم از نمونه‌های صورت گرفته و سپس توسط روش تقطیر در خلاء تغلیظ شده و در نهایت با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکارساز MS مورد سنجش کمی قرار گرفته و سپس میانگین هر سم در نوع برنج در هر منطقه محاسبه گردیده و توسط روش آنالیز واریانس‌ها مورد ارزیابی آماری قرار گرفته و 05/0p< به‌عنوان معنی‌دار در نظر گرفته شده است. یافته‌ها: از نتایج حاصل از این تحقیق مشخص گردید که تقریباً تمامی نمونه‌ها دارای باقی‌مانده دو سم دیازینون و دوراسبان هستند ولی به جزء نمونه طارم منطقه غرب شهرستان آمل، سایر نمونه‌ها در محدوده نرمال غلظت باقیمانده دو سم فسفره دیازینون و دوراسبان می‌باشند ولی نمونه طارم منطقه غرب دارای میزان بالاتر از حد مجاز استاندارد سم دیازینون تعیین شده توسط سازمان جهانی بهداشت می‌باشد. استنتاج: نتایج مطالعه حاضر بیان می‌کند که سموم دیازینون و دوراسبان درتمامی نمونه‌های مورد بررسی در این تحقیق یافت شده است و با توجه به حد مجاز این دو سم طبق استاندارد WHO (حداکثر ppb15) و مصرف برنج در سبد غذایی اغلب مردم منطقه و صادرات به سایر شهرستان‌های همجوار و دیگر استان‌ها، این مشکل می‌توانند تهدیدی برای مصرف کننده‌ها باشد.

واژه‌های کلیدی: باقیمانده ارگانوفسفره، برنج، گازگروماتوگرافی

متن کامل [PDF 168 kb]   (4878 دریافت)