سابقه و هدف: تالاسمی ماژور بیماری ژنتیکی مزمنی است که با علایم و نشانه های یک آنمی مزمن و شدید مشخص می گردد. مطالعات اندکی در رابطه با جنبه های مختلف روانپزشکی این بیماری و نیازهای مشاوره ای روانپزشکی و اجتماعی بیماران مذکور در دسترس می باشد. هدف مطالعه حاضر، تعیین وضعیت سلامت روانی و جنبه های مختلف روانپزشکی بیماری تالاسمی ماژور بر اساس سن، جنس، وضعیت تحصیلی و شدت علایم بالینی بیماران در مقایسه با گروه شاهد کنترل شده، است.
مواد و روش ها: این پژوهش، یک مطالعه به روش تحلیلی- مقطعی از نوع کنترل و شاهد، بر روی مبتلایان به تالاسمی ماژور 15 تا 25 ساله مراجعه کننده به درمانگاه تالاسمی بیمارستان آموزشی و درمانی بوعلی سینا ساری در بین خرداد 1382 تا اردیبهشت 1384 با گروه شاهد است. میزان شدت نشانه ها، شکایت های معمول روانی و وضعیت سلامت روانی با استفاده از پرسشنامه تجدید نظر شده فهرست علایم 90 سوالی (SCL-90-R) ارزیابی گردید. اطلاعات مربوط به مشخصات دموگرافیک، وضعیت تحصیلی، علایم بالینی و شدت عوارض بیماری بر اساس پرسشنامه خود ساخته استاندارد شده جمع آوری گردید.
یافته ها: 125 نمونه، از هر یک از گروه های آزمایشی و شاهد و در مجموع 250 نمونه با میانگین سنی 18.51±2.01 سال و محدوده سنی 15 تا 25 سال در این پژوهش شرکت نمودند. از میان 250 فرد شرکت کننده در این مطالعه، (%52.8) 132 زن و (47.2 درصد) 118 مرد با وضعیت خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی تقریبا برابر بودند. وضعیت تاهل با P<0.01، سطح تحصیلاتی با P<0.0001 و وضعیت تحصیلی مناسب با P<0.0001 در گروه بیماران مبتلا به تالاسمی به طور معنی داری پایین تر بوده است. بر اساس یافته های مطالعه تفاوت معنی داری در میانگین و انحراف معیار شاخص های 3 گانه آزمون SCL-90-R شامل GSI با PSD, P<0.03 با P<0.0001 و PSDI با P<0.05 در گروه آزمایشی در مقایسه با گروه شاهد ثبت گردید. شکایت های جسمانی با P<0.0001، حساسیت در رابطه های متقابل با P<0.0001، افسردگی با P<0.003، اضطراب با P<0.05 و روان پریشی با P<0.03 از میان مقیاس های 9 گانه، در گروه آزمایشی به طور معنی داری بیش تر از گروه شاهد بوده است.
استنتاج: بیماران مبتلا به تالاسمی در معرض ابتلا به انواع مختلف اختلالات روانپزشکی بوده اند و در نتیجه نیازمند مشاوران روانپزشکی مجرب هستند.