سابقه و هدف: عوامل محیطی نظیر عوامل شیمیایی، بیولوژیکی، فیزیکی و غیر متعارف، موجب از بین رفتن پرونده های پزشکی در بایگانی ها می شوند. با توجه به اهمیت حفظ و نگهداری مدارک پزشکی، پژوهشگران بر آن شدند تا به بررسی پرونده های موجود در بایگانی های پزشکی بیمارستان های استان مازندران با در نظرگرفتن شرایط اقلیمی منطقه، محل قفسه و پوشش پرونده ها و شرایط نگهداری آن ها جهت افزایش دوام و استحکام اوراق بپردازند.
مواد و روش ها: جامعه مورد بررسی، کلیه بایگانی های بیمارستـان های آموزشی- درمانی استان مازندران (20 مورد) می باشد.تحقیق به روش توصیفی انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات چک لیست (سیاهه سوالات) بود که توسط محققان از نزدیک بررسی، اندازه گیری و ثبت گردید.
یافته ها: این تحقیق نشان داد که عوامل فیزیکی و شیمیایی در بایگانی های پزشکی به ترتیب 75 درصد و 6/61 درصد پرونده ها و عوامل بیولوژیکی و غیر متعارف به ترتیب 2/61 درصد و 3/38 درصد پرونده ها را مورد فرسایش قرارداده اند. مهم ترین نکته در این بایگانی ها در سطح استان آن بوده است که در زمان بررسی، میزان رطوبت در تمامی موارد بالاتر از 60 درصد (بالاتر از حد طبیعی) بوده است.
استنتاج: با توجه به شرایط اقلیمی منطقه و وجود فضاهای نا مناسب جهت بایگانی، رطوبت زیاد و دمای بالا و گرد و غبار موجب زوال و نابودی پرونده هاگردیده و محیطی مناسب جهت رشد باکتری ها و قارچ ها فراهم می آورد که ضروری است با اختصاص فضای مناسب و کنترل این عوامل، اقداماتی نظیر نصب دستگاه های رطوبت سنج ودما سنج و تهویه هوا و گرد و غبار روبی (حداقل هر شش ماه یک بار) و ضد عفونی انجام پذیرد. همچنین عامل نور موجب فرسایش پرونده ها می گردد که جهت جلوگیری از این فرسایش باید همزمان از نور طبیعی و مصنوعی با رعایت استانداردهای لازم، استفاده گردد و با تدابیر ایمنی در مواقع اضطراری (آتش سوزی)، وسایل اطفای حریق در بایگانی ها نصب گردد. براساس یافته های پژوهش و مشکلاتی که شیوه نگهداری سنتی مدارک پزشکی با آن مواجه می باشد، بهره گیری از تجربیات مدارک پزشکی الکترونیکی و سیستم های نوین بایگانی، ضروری به نظر می رسد.