سابقه و هدف: با وجود شباهت های فراوان در اپیدمیولوژی (همه گیری شناسی) بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) در دنیا، شیوع آن متغیر است. در مطالعات کرتزکی ایران جزو کشورهای با شیوع پایین بیماری ام اس طبقه بندی گردید. مطالعه حاضر با هدف دستیابی به شیوع مقطعی بیماری ام اس در استان مازندران و ارزیابی سایر جنبه های اپیدمیولوژیک آن انجام گرفته است.
مواد و روش ها: مطالعه در سال 1386 به صورت مقطعی بر روی تمام بیماران ام اس ثابت شده (582 نفر، 161 مرد و 421 زن) مقیم مازندران که عضو انجمن ام اس مازندران نیز بوده اند، صورت پذیرفت. ضمن مصاحبه، اطلاعات دموگرافیک و مشخصات بیماری شرکت کنندگان در پرسش نامه ثبت گردید. آمار نفوس استان مازندران (2.893.087 نفر) ازنتایج سرشماری سال 1385 اخذ گردید.
یافته ها: میانگین سن بیماران 9.4±34.3 و شیوع مقطعی بیماری 20.1 در صد هزار [فاصله اطمینان %95 (CI):18.7-22.1] بوده است. نسبت زنان به مردان 2.6 بوده و بیماری در دهه سوم عمر شایع تر بود. اختلالات بینایی با40.1 درصد (%95 CI 38.5-42.9:) و اختلالات حسی با 43.2 درصد (%95 CI 32.8-36.1:) به ترتیب شایع ترین علایم اولیه بوده اند.
استنتاج: مازندران جزو مناطق با شیوع متوسط بالای ام اس می باشد که این نتیجه مغایرت قطعی با اطلاعات پیشین دارد. سایر اطلاعات همه گیری شناسی تقریبا از الگوی جهانی تبعیت نموده و بررسی های دقیق تری را می طلبد.