سابقه و هدف: گیاه رامنوس کورنیفولیا (Rhamnus cornifolia) یکی از گونه‌های خانواده عناب می‌باشد که به فراوانی در قسمت‌های مختلف ایران رویش دارد. از آنجا که گونه دیگر این خانواده یعنی Rhamnus frangula حاوی مشتقات 1و8 دی هیدروکسی آنتراکینون است که جزء مهم‌ترین مسهل‌های محرک طبقه‌بندی می‌شوند، بر آن شدیم تا گیاه رامنوس کورنیفولیا را که بر اساس اطلاعات موجود تاکنون مورد بررسی فیتوشیمیایی قرار نگرفته است، مورد بررسی قرار دهیم. مواد و روش‌ها: پس از جمع‌آوری گیاه رامنوس کورنیفولیا از 5 تا 7 کیلومتری سی سخت به سمت دنا در استان فارس، این گیاه مورد بررسی‌های ماکروسکوپی و میکروسکوپی قرار گرفته و از نظر وجود مواد مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت جداسازی یک ترکیب آنتراکینونی از کروماتوگرافی ستونی و لایه نازک استفاده شد و سپس با روش‌های دستگاهی از جمله طیف مادون قرمز، ماوراء بنفش و جرمی شناسایی گردید. هم‌چنین اندازه‌گیری میزان خاکسترهای گیاهی، ویتامین ث و عناصر فلزی در مورد گیاه انجام شد. یافته‌ها: وجود آنتراکینون، سنوزید، تانن، فلاونوئید ، آلکالوئید و ساپونین (به میزان کم) در گیاه نشان داده شد. ترکیب جدا شده با عنوان 1- هیدروکسی-3- متیل-6- وینیل-8-گلیکوزید آنتراکینون می‌باشد. میزان خاکستر تام، محلول در آب، نامحلول در اسید و سولفاته به ترتیب 1/67 درصد، 0/4 درصد، 1/56 درصد و 4/35 درصد می‌باشد. 21/12 و 670 میلی گرم می‌باشد. استنتاج: به نظر می‌رسد رامنوس کورنیفولیا گونه ای با ارزش از لحاظ وجود مواد موثره گیاهی باشد.

واژه‌های کلیدی: رامنوس کورنیفولیا، آنتراکینون، خاکستر، ویتامین ث

متن کامل [PDF 309 kb]   (6171 دریافت)