سابقه و هدف: لجن فاضلابهای شهری ممکن است حاوی فلزات سنگین باشند. لذا هدف از این تحقیق بررسی اثر فضولات گاوی بر غلظت فلزات سنگین (کادمیوم، کروم، مس و سرب) ورمیکمپوست تولیدی از لجن تصفیهخانه فاضلاب شهری و مقایسه آن ها با استانداردها میباشد.
مواد و روشها: این مطالعه از نوع تجربی بوده که ورمی کمپوست با استفاده از مخلوط لجن فاضلاب شهری با فضولات گاوی توسط کرم ایزنیا فوئتیدا تولید شد. در این تحقیق 27 پایلوت به مدت 3 ماه فرآیند کودسازی انجام شد. غلظت فلزات سنگین بعد از هضم و آمادهسازی نمونهها با دستگاه جذب اتمی تعیین مقدار شدند. دادهها با استفاده از آمار توصیفی و آزمونهای آنالیز واریانس (Repeated Measured ANOVA) مورد تفسیر و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه با گذشت زمان ورمی کمپوست در کلیه بسترها کاهش یافتهاست. این کاهش فلزات سنگین در حالت مخلوط لجن فاضلاب شهری با فضولات گاوی با نسبت 50 درصد بیشتر بود. نتایج آزمون آماری نشان داد که میزان غلظت فلزات سنگین در بسترها از نظر نوع ماده کمپوست شونده به طور معنیداری کاهش یافتهاست (05/0>p). همچنین میزان این فلزات در بسترها از نظر تعداد کرم نیز کاهش یافته، ولی معنیدار نبوده است (05/0