سابقه و هدف: بیماری های انگلی یکی از شایعترین مشکلات کشورهای در حال توسعه می باشد. اشکال مختلف انگلی همچون کیست، لارو و تخم انگل ازطریق سبزیجات خوراکی قابل انتقال می باشد. برگ گیاه حساس دارای ترکیبات ساپونینی است که بر روی کاهش کشش سطحی موثر بوده و بر شوینده های تجاری ارجحیت دارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر عصاره آبی گیاه حساس در جداسازی آلودگی انگلی از سبزیجات مصرفی شهر ساری و مقایسه آن با شوینده های تجاری بود.
مواد و روش ها: در این مطالعه که از نوع مطالعات تجربی می باشد، عصاره آبی گیاه حساس با روش خیساندن، در غلظت های 5، 10، 15 و 20 درصد تهیه گردید. نمونه های سبزی مورد آزمایش از نوع جعفری کاشته شده در شهر ساری به صورت تصادفی، به مقدار 100g برای هر نمونه تهیه گردید. روش آماده سازی نمونه ها در مجاورت سورفاکتان ها با غلظت های مختلف عصاره آبی، کنترل مثبت (شوینده تجاری) و کنترل منفی (آب) طبق دستور العمل سازمان جهانی بهداشت در دو زمان تاثیر صفر و پانزده دقیقه بود و هر غلظت در 4 روز مختلف تکرار شد. بررسی کیفی و کمی توسط میکرسکوپ نوری ولام مک مستر 0.3 میلی متر انجام یافت.
یافته ها: حداکثر انگل زدایی عصاره آبی گیاه حساس و شوینده تجاری در زمان تاثیر صفر به ترتیب 2306 و 97 عدد بود و حداکثر انگل زدایی عصاره آبی گیاه حساس، آب و شوینده تجاری در زمان تاثیر 15 دقیقه به تر تیب 3022 ،64 و 11 عدد بود که در 3 دوره از نتایج، میزان انگلزدایی عصاره آبی گیاه حساس در غلظتهای 5 ،10 و 20 درصد بیشتر از شوینده تجاری 10 درصد بود. در زمان تاثیر 15 دقیقه در تمامی دوره ها و غلظتها، میزان انگل زدایی گیاه حساس بیشتر از شوینده تجاری بوده است.
استنتاج: میزان انگل زدایی عصاره آبی گیـاه حساس در تمامی غلظتها در زمـان تاثیر 15 دقیقه نسبت بـه شوینده تجاری بیشتر از آب بود.