سابقه و هدف: علیرغم پژوهشهای زیاد در زمینه کودسازی از زبالههای شهری، مطالعات اندکی در زمینه تهیه کود آلی از مواد زاید روستایی صورت گرفته است. این در حالی است که قسمت اعظم زباله های تولیدی در روستاها را فضولات حیوانی، پسماندهای کشاورزی و غذایی تشکیل میدهند. در پژوهش حاضر، کیفیت شیمیایی و میکروبی کود تولیدی از مخلوط پسماندهای روستایی (زباله های خانگی، فضولات حیوانی و پسماندهای کشاورزی) مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش ها: در این پژوهش، پسماندهای غذایی با فضولات حیوانی و کشاورزی به نسبتهای معین وزنی(2، 5/0 و 2) مخلوط گردیده و نمونه نهایی با وزن 150 کیلوگرم جهت انجام مطالعه بدست آمد. کیفیت شیمیایی کودهای تولیدی با پارامترهایی نظیر نسبت کربن به نیتروژن(C/N)، درصد کربن، نیتروژن، فسفر و پتاسیم و فلزات سنگین سرب،کادمیوم و روی مورد ارزیابی قرار گرفت. ویژگیهای میکروبی کودهای مورد نظر نیز با تعیین کلیفرمهای کل و مدفوعی و تخم انگل مشخص گردید.
یافته ها: میانگین مقادیر پارامترهای شیمیایی در کودهای تولیدی از پسماندهای مخلوط، زباله های خانگی و فضولات حیوانی به ترتیب شاملC/N 20±1.7, 14±1.5)و 8/1±17)، درصد ماده آلی (9/3±73، 8/3±64، 5/2±76)، درصد کربن (2/2 ±32، 4/2±40، 5/4 ±37)، درصد نیتروژن (5/0±5/2، 6/0± 5/1، 3/0±9/1)، سرب و کادمیوم بر حسب میلیگرم بر کیلوگرم به ترتیب(7/0±5/3 ، 9/2± 16 ، 9/1± 11) و (05/0±3/0 ، 9/0± 3 ، 4/0± 5/1) بدست آمد. تعداد کلیفرمهای کل و مدفوعی در کودهای حاصل از پسماندهای مخلوط به ترتیب 176±643 و 52±131 MPN در 1 گرم ماده جامد و تخم انگل در 4 گرم ماده جامد کمتر از 2 عدد بوده است.کیفیت کود تولیدی از پسماند مخلوط در رده کلاس A از استاندارد حفاظت محیط زسیت آمریکا قرار داشت.
استنتاج: تهیه کمپوست از پسماندهای روستایی، علاوه بر کاهش مواد زاید جامد، باعث تولید یک محصول استراتژیک و با ارزش در زمینه پرورش گیاهان زینتی و نیز در باروری خاکهای کم مغذی در استان مازندران گردیده که می تواند جایگزین بسیار مناسب برای کودهای شیمیایی آلاینده محیط زیست باشد.