سابقه و هدف: یکی از ابزارهای اساسی پژوهش، کتاب و کتابخانه است و علیرغم گسترش روزافزون فنآوری اطلاعات هنوز هم کتابخانه جایگاه ویژه ای در، دانشگاه دارد و در امر آموزش و پژوهش دانشجویان نقش بسیار ارزشمندی دارد. هدف از این تحقیق ارزیابی وضعیت کتابخانه های مراکز آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاههای علوم پزشکی مازندران، بابل و گلستان و مقایسه آن با استاندارد بود.
مواد و روش ها: در یک مطالعه توصیفی 25 کتابخانه وابسته به مراکز آموزشی و درمانی دانشگاههای علوم پزشکی مازندران، بابل و گلستان به صورت سرشماری مورد بررسی قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد «ACRL» بوده و با استفاده از مصاحبه و چک لیست، کتابخانه های مورد نظر مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته ها: از 25 کتابخانه مورد بررسی 13 نفر (53درصد) کتابداران کارشناس کتابداری، 1 نفر کارشناس ارشد کتابداری (4درصد) و 2 نفر(8 درصد) کاردان کتابداری بودند. ازنظر پیش بینی و طراحی قبلی فضای ساختمانی کتابخانه ها، فقط 40درصد کتابخانه ها (10 کتابخانه) برنامه ریزی قبلی داشتند. 40 درصد موارد بودجه کتابخانه ها از معاونت پژوهشی، 12درصد بودجه جاری دانشکده ها و 8 درصد بودجه جاری بیمارستانها بوده است و 40درصد دیگر بودجه مشخصی نداشتند. 12کتابخانه (48درصد) شش روز در هفته، (10 کتابخانه) 40درصد پنج روز در هفته و (3 کتابخانه) 12 درصد تمام روز هفته خدمات ارایه می دادند. 39665 منبع مربوط به کتابخانه مرکزی، دانشگاه علوم پزشکی بابل و کمترین مورد 1016 منبع مربوط به بیمارستان 5 آذر، دانشگاه علوم پزشکی گلستان بود. 15کتابخانه (60 درصد) کتابخانه های مراکز آموزشی و درمانی به پایگاه هایی نظیر Elsevier و Medline دسترسی داشتند و 10 کتابخانه (40درصد) دسترسی نداشتند.
استنتاج: همه کتابخانه ها از نظر نیروی انسانی متخصص و تعداد منابع موجود زیر استاندارد هستند و هیچیک از کتابخانه ها بودجه مستقلی ندارند و کتابخانه های دانشگاهی بایستی شرایطی فراهم کننده تا به استانداردهای کتابخانه ای نزدیک شوند.