سابقه و هدف: آلودگی و عفونت با ویروس هپاتیتB ، از شیوع بسیار بالایی برخوردار بوده و با عوارض دراز مدت غیر قابل درمانی همراه است. موثرترین راه کنترل آن پیشگیری از طریق انجام واکسیناسیون همگانی است. مهمترین مشکل ایمن سازی همگانی، هزینه بالای واکسن می باشد. یک راه حل مناسب کاستن از دوز واکسن بدون کاستن از توان ایمنی زایی آن خواهد بود. هدف مطالعه، انجام واکسیناسیون بر علیه بیماری هپاتیت B با دوز کم و به روش داخل جلدی می باشد.
مواد و روش ها: مطالعه تجربی از نوع کارآزمایی بالینی و بر روی 113 نوزاد فول ترم متولد شده در بیمارستان امام خمینی ساری انجام شد. نمونه خون مادران نوزادان مورد مطالعه جهت HBsAg مورد بررسی و در صورت مثبت بودن، نوزادان آنان از مطالعه خارج شدند. مابقی نوزادان به طور تصادفی به دو گروه شاهد و مورد تقسیم شدند. گروه شاهد 10 میلی گرم (5/0 میلی لیتر) از واکسن نوترکیبی هپاتیت B را به روش داخل عضلانی در ناحیه دلتویید و گروه مورد 2 میلی گرم (0.1 میلی لیتر) از همان واکسن را به روش داخل درمی درناحیه قدام ساعد در زمان های بدو تولد، 5/1 و 6 ماهگی دریافت کردند. پاسخ به واکسن 4 تا 6 هفته پس از آخرین دوز با اندازه گیری سطح آنتی بادی AntiHBs در سرم کودکان مورد مطالعه به روش الیزا و به صورت کمّی انجام شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که در گروه مورد 19 نفر از 23 نفر (82.6 درصد) و در گروه شاهد 27 نفر از 28 نفر (4/96 درصد) پاسخ سرولوژیک کامل (10 IU/ml?) داشتند که بر اساس آزمون کای دو تفاوت آنان معنی دار نبوده است، ولی تیتر متوسط آنتی بادی (GMT) در گروه مورد 447±336 و در گروه شاهد 458±378 بوده است که از این نظر تفاوت دو گروه معنی دار بوده است.
استنتاج: تزریق داخل جلدی با دوز کم واکسن هپاتیت B توان ایمنی زایی قابل قبولی داشته ولی برای تعمیم این روش به مطالعات تکمیلی با حجم نمونه بیشتر و نیز مطالعه سنجش بقاء ایمنی به فواصل 1 و 5 سال بعد نیاز می باشد.