سابقه و هدف: شکاف کام از ناهنجاری های شایع صورت می باشد که به صورت ارتباط باز بین دهان و بینی مشخص می گردد و می تواند تمام یا قسمتی از کام را شامل گردد. این ناهنجاری، دو سوم اختلالات بزرگ صورت را تشکیل می دهد و سبب اختلال در تغذیه، تکلم ، شنوایی و رشد دندان ها می شود. شکاف کام به وسیله تکنیک های متفاوت جراحی، درمان می شود. عوارض پس از ترمیم شکاف کام شامل: خونریزی، عفونت و فیستول می باشد که فیستول از مهم ترین آنها است. هدف از ترمیم شکاف کام، امکان تغذیه مناسب، تکلم صحیح بدون اختلال در رشد استخوان، جلوگیری از عوارض گوش میانی و کاهش شنوایی می باشد و ایجاد فیستول پس از عمل جراحی، رسیدن به این اهداف را مشکل می سازد. هدف از این مطالعه، بررسی میزان بروز فیستول در بیماران تحت عمل ترمیم شکاف کام در بیمارستان بوعلی می باشد.
مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مروری بر روی پرونده 50 بیمار که از فروردین 1376 تا اردیبهشت 1383 به درمانگاه جراحی بیمارستان بوعلی ساری مراجعه کرده و با تشخیص شکاف کام تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، صورت گرفته است. ویژگی های دموگرافیک بیماران، نوع شکاف کام، ناهنجاری همراه، تکنیک عمل و عوارض پس از آن از جمله فیستول از پرونده های استخراج و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. برای توصیف داده ها از میانگین، انحراف معیار، مد، درصد فراوانی و آزمونهای آماری مانند کای دو استفاده شد.
یافته ها: 50 درصد نمونه ها دختر و 50 در صد آنها پسر بودند. میانگین سن عمل بیماران 18.84±9.82 ماه بوده است. جهت دسته بندی داده ها از طبقه بندی Veau استفاده شد. توزیع بیماران به این ترتیب بود: 6 درصد کلاس یک، 62 درصد کلاس دو، 18 درصد کلاس سه و 14 درصد کلاس چهار. طی پیگیری بیماران پس از جراحی، 4 درصد دچار فیستول شدند و در بقیه بیماران (96 درصد) فیستول و عوارضی مانند هماتوم، عفونت پس از عمل و یا باز شدن کامل محل ترمیم مشاهده نگردید. هیچ تفاوت معنی داری بین بیماران با و بدون فیستول از نظر طبقه بندی Veau، تکنیک جراحی، سن و جنس بیماران به دست نیامد.
استنتاج: عمل جراحی شکاف کام با عارضه مهمی چون فیستول همراه است که نیاز به جراحی مجدد دارد. بروز فیستول در مطالعات گوناگون، متفاوت بوده است و درصد قابل توجهی را شامل می شود. در مطالعه حاضر، میزان بروز فیستول 4 درصد بوده است که نسبت به آمار جهانی (0 تا 50 درصد) نسبتا پایین می باشد. این امر مربوط به تکنیک مناسب در جراحی می باشد.