سابقه و هدف: شیر نقش اساسی در سلامتی انسان دارد و مصرف مناسب آن یکی ازشاخص‌های توسعه فرهنگ تغذیه‌ای می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی میزان آلودگی شیر و فراورده‌های لبنی پاستوریزه مصرفی به انواع میکروب‌های بیماری‌زا در شهر زاهدان طراحی شده است.

مواد و روش‌ها: در یک مطالعه توصیفی- تحلیلی، مقطعی 551 نمونه شامل 244 نمونه شیر پاستوریزه، 165 نمونه ماست و 142 نمونه دوغ پاستوریزه از واحدهای تولیدی شیر و فراورده‌های لبنی شهر زاهدان به‌شکل تصادفی در یک دوره 10 ماهه انتخاب و جهت آزمایشات میکروبی به روش استاندارد ملی به‌کاربرده شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد از نمونه‌های شیرپاستوریزه به‌ترتیب 9 /86 درصد قابل مصرف و 1/13 درصد آن‌ها غیر قابل مصرف بودند. هم‌چنین از نمونه‌های ماست و دوغ پاستوریزه به‌ترتیب 8/81 و 1/ 95 درصد قابل مصرف و2/18و 9/4 درصد غیرقابل مصرف بود. بیشترین آلودگی میکروبی در مربوط به استافیلوکوکوس ارئوس (5/45درصد بود. بیش‌ترین و کم‌ترین درصد نمونه‌های غیر قابل مصرف شیر پاستوریزه به ترتیب در فصول تابستان (23 درصد) و بهار (3/13 درصد) مشاهده شد.

استنتاج: عمده محصولات لبنی مورد مطالعه دارای کیفیت مطلوب بودند ولی مشکل آلودگی در ارتباط با عوامل مستعد کننده آلودگی میکروبی هنوز درمنطقه وجود دارد.