سابقه و هدف: افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی سبب افزایش استفاده از گیاهان دارویی با اثرات جانبی کم به جای داروهای معمول شده است. هدف از این مطالعه بررسی آلودگی همبرگرهای صنعتی به سالمونلا، تعیین الگوی مقاومت آنتی­بیوتیکی آن ها و حساسیت آن ها به اسانس‌های باریجه، لیمو، رزماری، ژرانیوم، آویشن، زیره، نعنا، اکالیپتوس، لاوند، گلسرخ، ریحان و ترخون بوده است.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی از تیر سال 1394 تا تیر سال 1395 تعداد 100 نمونه همبرگر صنعتی به طور تصادفی از مکان‌های فروش در کاشان خریداری و میزان شیوع سالمونلا به روش کشت بررسی شد. مقاومت آنتی‌بیوتیکی ایزوله‌های جدا شده به روش دیسک دیفیوژن بررسی شدند. هم‌چنین حساسیت ایزوله های جدا شده نسبت به 12 اسانس به روش دیسک دیفیوژن و میکرودایلوشن بررسی شدند.

یافته‌ها: 2 نمونه (2 درصد) از همبرگرها به سالمونلا آلوده بودند. یکی از آن‌ها دارای آنتی ژن سوماتیک O8 (گروه سرمی C2) و یکی از آن‌ها در هیچ کدام از گروه های سرمی قرار نگرفت. دو ایزوله جدا شده 100 درصد به یک یا چند آنتی‌بیوتیک به روش دیسک دیفیوژن مقاوم بودند. ایزوله‌ها مقاوم به بیش‌تر آنتی‌بیوتیک‌ها هم‌چون کلرامفنیکل، آموکسی سیلین-کلاولانیک اسید، کانامایسین، سفتریاکسون و سفتازیدیم بوند. بیش‌ترین اثر مهاری رشد روی سالمونلاها توسط اسانس آویشن به ترتیب با حداقل غلظت مهار کنندگی و حداقل غلظت کشندگی برابر 39/0 و 78/0 میلی گرم در میلی لیتر بود و میانگین قطر هاله رشد 18/1±67/23 میلی متر ایجاد شد.

استنتاج: مقاومت آنتی‌بیوتیکی سالمونلاهای جدا شده از همبرگرها بالا بود. اسانس‌های مورد استفاده دارای اثرات ضد­باکتریایی بالایی نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های معمول داشتند و می‌توانند به عنوان گیاهان دارویی مفید استفاده شوند