اخلاق نشر
مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران متعهد به رعایت بالاترین استانداردهای اخلاق نشر است. این استانداردها بر اساس معیارهای کمیته اخلاق در انتشار COPE، دستورالعمل های کمیته بین المللی دبیران مجلات پزشکی (ICMJE) و انجمن جهانی دبیران پزشکی (WAME) است.
معیارهای نویسندگی
نویسنده مسئول با ارسال مقاله تأیید میکند مقاله توسط تمامی نویسندگان خوانده و تأیید شده است و همه نویسندگان با ارسال آن به مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران موافق هستند. کمیته بین المللی ویراستاران مجلات پزشکی (ICMJE) چهار معیار زیر را برای نویسندگی توصیه میکند:
- مشارکت قابل توجه در طراحی ایده یا اثر؛ یا جمعآوری، تجزیه و تحلیل، یا تفسیر داده ها؛ و
- نوشتن مقاله یا بازنگری انتقادی محتوای مهم مقاله؛ و
- تایید نهایی نسخه ای که قرار است منتشر شود. و
- پذیرش مسئولیت تمام جنبههای اثر، اطمینان از اینکه هر گونه سوال مربوط به صحت یا یکپارچگی هر بخشی از اثر به درستی بررسی و پاسخ دهی شده است.
همه افرادی که به عنوان نویسنده فهرست شده اند ملزم به رعایت این معیارها در زمان ارسال مقاله هستند. مشارکتکنندگانی که این معیارها را ندارند باید در بخش تقدیر و تشکر مقاله نام برده شوند نه اینکه بهعنوان نویسنده ذکر شوند.
رهنمودهای اخلاقی برای نویسندگان
همه نویسندگان مسئول پایبندی به دستورالعمل های اخلاقی زیر و اطمینان از رعایت این استانداردها در طول فرآیند انتشار هستند:
اصالت: نویسندگان مسئول باید اطمینان حاصل کنند که مقالات ارسالی اصیل بوده و هیچ قسمتی از آن قبلاً منتشر نشده و یا در جای دیگری به طور همزمان جهت داوری و انتشار ارسال نشده است. دادهها، نتایج و ایدههای ارائه شده باید جدید باشند و هر اثری که قبلاً منتشر شده است باید به طور مناسب استناد و ذکر شود. جعل یا دستکاری داده ها ممنوع است.
سرقت ادبی: سرقت ادبی به هر شکلی - از جمله استفاده از آثار، ایده ها یا داده های دیگران بدون استناد مناسب - غیرقابل قبول است و منجر به رد فوری نسخه می شود.
مجوز استفاده از داده ها: اگر نویسندگان از اطلاعات به دست آمده از طریق رسانه ها، ارتباطات شخصی یا داده های اختصاصی استفاده می کنند، باید مجوز کتبی قبلی از منبع اصلی گرفته شود و به وضوح در مقاله به این موضوع اشاره نمایند.
ارجاع دقیق: نویسندگان مسئول باید اطمینان حاصل کنند تمام منابع ذکر شده در مقاله دقیق و کامل هستند. منابع باید قبل از ارسال، از نظر صحت و سقم بررسی شوند.
صداقت: نویسندگان مسئول باید اطمینان حاصل کنند که مقالات آنها عاری از تبلیغات غیراخلاقی است. تنها افرادی که مشارکت قابل توجهی در تحقیق داشته اند و تمامی معیارهای نویسندگی را دارند باید به عنوان نویسنده ذکر شوند.
تضاد منافع: نویسندگان مربوطه باید هرگونه تضاد منافع بالقوه - اعم از مالی، شخصی یا حرفه ای - را که ممکن است بر محتوای مقاله تأثیر بگذارد، افشا کنند. چنین افشاگری باید در زمان ارسال انجام شود.
مجوز Creative Commons: نویسندگان باید از خط مشی مجوز Creative Commons برای انتشار پیروی کنند و اطمینان حاصل کنند که اثر تحت شرایط مشخص شده برای دسترسی عمومی در دسترس است.
انتقال حق چاپ: نویسندگان مسئول ملزم به ارسال فرم انتقال حق چاپ پس از پذیرش مقاله برای انتشار، مطابق با خط مشی مجله هستند.
کد اخلاق و رضایت آگاهانه
۱. کد اخلاق
تحقیقات انسانی: برای مطالعاتی که شامل نمونه انسانی است، نویسندگان باید از کمیته اخلاق مناسب تأییدیه بگیرند. باید به صراحت در متن مقاله (بخش مواد و روشها) نام کمیته اخلاق و شماره کد اخلاق ذکر شود. مقالات باید به اعلامیه هلسینکی و سایر دستورالعملهای اخلاقی مرتبط در مورد درمان با افراد انسانی پایبند باشد.
تحقیقات حیواناتی: برای مطالعات مربوط به حیوانات، نویسندگان باید تأیید کنند که این مطالعه با قوانین، مقررات و دستورالعملهای سازمانی مربوطه برای مراقبت و استفاده از حیوانات در تحقیقات مطابقت دارد و کد اخلاق را در بخش مواد و روشها مقاله ذکر کنند.
۲. رضایت آگاهانه
دریافت رضایت آگاهانه: نویسندگان باید اطمینان حاصل کنند که رضایت کتبی و آگاهانه بهویژه برای مطالعات مربوط به اطلاعات شخصی حساس از همه شرکتکنندگان (یا قیم قانونی آنها، در صورت لزوم) قبل از جمعآوری دادهها اخذ شده است. رضایت نامه باید به زبانی قابل درک برای شرکت کنندگان بوده و هدف تحقیق، رویه ها، خطرات احتمالی و حق آنها برای انصراف از مطالعه در هر زمان بدون جریمه مشخص باشد.
حریم خصوصی و محرمانه بودن: نویسندگان باید از حریم خصوصی و محرمانهگی اطلاعات شرکت کنندگان در تحقیق اطمینان حاصل کنند. هر گونه اطلاعات شخصی افشا شده در تحقیق، مانند نام ها، تصاویر، یا داده های قابل شناسایی، فقط باید با رضایت صریح افراد درگیر منتشر شود. در مطالعاتی که شامل دادههای شخصی حساس است، نویسندگان باید از مقررات حفاظت از دادههای عمومی (GDPR) یا سایر قوانین مربوط به حریم خصوصی پیروی کنند.
انتشار اطلاعات شناسایی: در صورت انتشار هرگونه داده شناسایی، از جمله عکس یا فیلم، درمقاله، نویسندگان باید بیانیهای ارائه دهند که تأیید میکند رضایت کتبی برای انتشار از شرکتکنندگان گرفته شده است. در مورد افراد خردسال یا افراد آسیب پذیر، رضایت والدین یا قیم باید اخذ شده و در مقاله قید شود.
۳. بخش ملاحظات اخلاقی
نویسندگان باید ملاحظات اخلاقی را در بخش مواد و روشها مقاله بگنجانند که تأیید کند دستورالعملهای اخلاقی رعایت شده است و نام کمیته اخلاق و کد اخلاق اخذ شده را درج کند.
۴. تضاد منافع و بودجه
نویسندگان باید هرگونه تضاد منافع احتمالی، از جمله روابط مالی یا شخصی را که ممکن است بر انجام یا تفسیر تحقیق تأثیر بگذارد، در متن مقاله بخش مواد و روشها افشا کنند.
اشتراک گذاری داده ها و مخازن
برای افزایش شفافیت، تکرارپذیری و کمک به پیشرفت علمی، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران نویسندگان را به اشتراک دادههای پژوهشی در مخازن داده های مناسب و معتبر تشویق مینماید. این عمل نه تنها اعتبار و یکپارچگی تحقیق را افزایش می دهد، بلکه منابع ارزشمندی را برای تحقیقات آینده فراهم میکند.
نویسندگان تشویق میشوند:
بارگزاری داده ها در مخازن: نویسندگان میتوانند دادههای خود را در مخازن معتبر که از شیوههای معتبر و مطمئن برای ذخیره سازی، استناد و دسترسی به دادهها استفاده مینمایند بارگزاری کنند.
اطمینان از در دسترس بودن داده ها: نویسندگان باید به وضوح در مقاله بیان دارند که آیا داده ها برای عموم در دسترس هستند.
استناد به دادهها: در صورت استفاده از دادههای به اشتراک گذاشته شده در مخازن، نویسندگان باید به درستی در مقاله به دادهها استناد داده و اگر نویسندهای داده های مقالات خود را به اشتراک گذاشته است بابد در مقاله به آن اشاره کرده و استناد داده و DOI یا سایر شناسههای ثابت را ارائه دهد.
ارائه دادهها در صورت درخواست: در مواردی که دادهها را نمیتوان در مخزنی عمومی ذخیره کرد، نویسندگان باید تمایل خود را برای در دسترس قرار دادن دادهها در صورت درخواست معقول سایر محققان با رعایت محرمانهگی و ملاحظات اخلاقی اعلام کنند.
با به اشتراک گذاشتن داده ها، نویسندگان به باز بودن و تکرارپذیری تحقیقات و تقویت همکاری در جامعه علمی کمک میکنند.
استفاده از هوش مصنوعی در مقالات
با رواج فزاینده ی استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی (AI) در تحقیق و تهیه مقالات، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران از نویسندگان می خواهد که در مورد نقش هوش مصنوعی در فرآیندهای تحقیق و نگارش خود شفاف باشند. مطابق با دستورالعملهای ICMJE، از نویسندگان انتظار میرود که هرگونه استفاده از هوش مصنوعی یا ابزارهای خودکاری را که در تحقیق، تجزیه و تحلیل، نوشتن یا ویرایش مقاله نقش داشته است، را در بخش مواد و روشها، سپاسگزاری و در نامه توضیحی افشا کنند. این افشا باید ماهیت دخالت هوش مصنوعی را مشخص کند و تأیید کند که نویسندگان مسئولیت کامل محتوای مقاله را بر عهده می گیرند.
نویسندگی و مسئولیت: بر اساس معیارهای نویسندگی ICMJE هوش مصنوعی را نمیتوان به عنوان نویسنده معرفی کرد. درصورت استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی در تجزیه و تحلیل یا ایجاد محتوا ، نویسندگان باید مسئولیت کامل یکپارچگی و دقت مقاله را بر عهده بگیرند.
ملاحظات اخلاقی: نویسندگان باید اطمینان حاصل کنند که استفاده از هوش مصنوعی در تحقیق و تهیه مقاله آنها اصالت، کیفیت یا استانداردهای اخلاقی را به خطر نمی اندازد. به عنوان مثال، محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی نباید سرقت ادبی باشد و ابزارهای هوش مصنوعی نباید برای دستکاری یا ساخت داده ها استفاده شوند. از نویسندگان انتظار می رود در استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی به اصول اخلاقی شفافیت، دقت و صداقت پایبند باشند.
دفعات مشاهده: 229 بار |
دفعات چاپ: 44 بار | دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر