سابقه و هدف: ابزارهای فعالیت‌های روزمره زندگی (ADL) و فعالیت‌های ابزاری زندگی (IADL) به عنوان آزمون‌هایی آسان و سریع جهت ارزیابی سالمندان از لحاظ وابستگی یا عملکرد مستقل آنان مورد تایید قرار گرفته‌اند. با توجه به جمعیت رو به رشد سالمندان ایران، بومی سازی این ابزارها امری ضروری است.

مواد و روش‌ها: نسخه‌های فارسی ADL و IADL با روش forward-backward آماده گردیدند. جهت سنجش روایی محتوا از شاخص CVI استفاده شد. پرسشنامه‌ها در اختیار 300 نفر از سالمندان قرار گرفت. به منظور تعیین روایی ملاک، حساسیت و ویژگی ابزارها محاسبه گردید. در سنجش روایی سازه از روش همگرا و گروه‌های شناخته  شده استفاه شد و میانگین نمرات ADL و IADL در دو سطح از توانمندی‌های شناختی، مطلوب و نامطلوب (روایی همگرا) و نیز درگروه‌های سنی مختلف با هم مقایسه شدند (روایی گروه‌های شناخته شده). ثبات داخلی و پایایی ابزارهای مورد پژوهش از طریق آلفای کرونباخ و آزمون مجدد مورد بررسی قرار گرفتند.

یافته‌ها: شاخص روایی محتوا  برای هر دو ابزار بیش‌تر از 82/0 به دست آمد. نتایج روایی همگرا نشان داد که میانگین نمرات ADL و IADL در دو گروه سالمندان با وضعیت شناختی مطلوب و نامطلوب به طور معنی‌داری متفاوت است. نتایج روایی گروه‌های شناخته شده نیز نشان داد که ابزارهای مورد بررسی قادر به متمایز ساختن گروه های سنی مختلف می‌باشند. حساسیت و ویژگی برای ADL به ترتیب 75/0 و 96/0 و نیز برای IADL 71/0 و77/0 به دست آمد. آلفای کرونباخ و همبستگی درون طبقه ای برای هر دو پرسشنامه بیش‌تر از 75/0 بود.

استنتاج: نسخه‌های ایرانی ADL و IADL از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار هستند و با توجه به سادگی به کارگیری آن ها توصیه می‌شود در پروژه‌های تحقیقاتی از این ابزارها استفاده گردد.