Mirzayi M, Riyahi Bakhtiyari A, Salman Mahini A, Gholamali fard M. Analysis of the physical and chemical quality of Mazandaran province (Iran) rivers using multivariate statistical methods . J Mazandaran Univ Med Sci 2013; 23 (108) :41-52
URL:
http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-2559-fa.html
میرزایی محسن، ریاحی بختیاری علیرضا، سلمان ماهینی عبدالرسول، غلامعلی فرد مهدی. آنالیز کیفیت فیزیکی و شیمیایی آب رودخانههای استان مازندران با استفاده از روشهای چند متغیره آماری . مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران. 1392; 23 (108) :41-52
URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-2559-fa.html
چکیده: (12587 مشاهده)
سابقه و هدف: از آن جا که پایش کیفیت آب رودخانهها و آگاهی از وضعیت سلامت آنها در طول زمان و در نهایت شناسایی زونهای آسیب پذیر و کلیدی، به عنوان یک گام اساسی در راستای توسعه پایدار و مدیریت بهینه محیط محسوب میگردد، مطالعه حاضر با استفاده از روشهای چند متغیره آماری برای آگاهی از وضعیت و تحلیل اطلاعات موجود از کیفیت آب رودخانههای استان مازندران انجام شد.
مواد و روشها: در این مطالعه، از اطلاعات ماهانه پارامترهای کیفیت آب شامل TDS (Total dissolved solids)،
EC (Electrical conductivity)، pH، -3NO، -43PO، -32CO، -3HCO، -42SO، +2Ca، +2Mg، K+، Na+، SAR
(Sodium absorption rate)، درصد Na، Per.H (Permanent hardner) و Tem.H (Temporary hardner) در خلال سالهای 91-1390 استفاده شد. از تحلیل مؤلفههای اصلی، تحلیل خوشه و در نهایت، نمایش مکانی تحلیلهای ذکر شده جهت ارایه بهتر نتایج بهرهبرداری شد.
یافتهها: بسیاری از پارامترهای اندازهگیری شده، دارای همپوشانی بودند و TDS، pH، -42SO، -3NO و -43PO به عنوان پارامترهای بهینه هستند که در مجموع قادرند 94/96 درصد از تغییرات واریانس جامعه را توصیف نمایند. نتایج گروهبندی ایستگاهها، کیفیت نسبی آب رودخانهها در نواحی غربی استان را پایینتر نمایش داد و وضعیت نسبی برخی ایستگاهها (شامل بلیران، دوآب، پل مرگن، پل سفید و کرچا) را بحرانی برآورده کرده است.
استنتاج: تحلیلهای چند متغیره آماری قادر است حجم گستردهای از دادهها را پردازش نماید و به عنوان راهکاری کمی در مدیریت کیفیت آب رودخانههای استان مطرح گردد. تعیین مهمترین پارامترهای کیفیت آب منجر به کاهش هزینهها و هدفدار نمودن پایش میشود و شناسایی نواحی همگن قادر است نقش بهسزایی در مدیریت یکپارچه زیست محیطی داشته باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي-کامل |