سابقه و هدف: به عدم تحمل کربوهیدرات ها به درجات مختلف که شروع یا تشخیص اولیه آن در حاملگی باشد، دیابت حاملگی می گویند که در 1 تا 14 درصد حاملگی ها دیده می شود. با توجه به اهمیت بیماریابی، این طرح با هدف شناسایی زنان مبتلا به دیابت حاملگی و تعیین شیوع بیماری برای اولین بار در شهر شاهرود انجام شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه کلیه زنان بارداری که از مطب های خصوصی و مراکز بهداشتی- درمانی شهر شاهرود به درمانگاه زنان بیمارستان فاطمیه معرفی می شدند، بدون در نظر گرفتن آخرین وعده غذایی با 50 گرم گلوکز خوراکی تحت غربالگری قرار می گرفتند. در صورتی که یک ساعت پس از خوردن 50 گرم گلوکز، قند پلاسمای خون وریدی (اندازه گیری با روش گلوکز اکسیداز) مساوی یا بیشتر از130 mg/dL بود، آزمایش OGTT سه ساعته ناشتا با 100 گرم گلوکز خوراکی انجام و براساس ملاک های تشخیص کارپنتر و کاستون، دیابت حاملگی تشخیص داده می شد.
یافته ها: در مدت 17 ماه غربالگری از تعداد 1310 زن باردار، تعداد 63 مورد (8/4 درصد) دیابت حاملگی مشخص شد. 9/15 درصد (10 نفر) از افراد مبتلا به دیابت حاملگی و 8/57 درصد (721 نفر ) از افراد سالم هیچ یک از عوامل خطرساز دیابت حاملگی را نداشتند. نتایج به دست آمده، تفاوت آماری معنی داری را در میزان عوامل خطرسازی نظیر سن بالای 30 سال، سابقه خانوادگی دیابت، چاقی، سابقه تولد نوزاد ماکروزوم، گلیکوزوریا (p<0.001) و سابقه نامشخص از مرگ نوزادی (p<0.05) بین دو گروه سالم و مبتلا به دیابت حاملگی نشان داد.
استنتاج: به نظر می رسد که شیوع دیابت حاملگی در کشورمان با شیوع دیابت حاملگی درکشورهای غربی برابری می کند. همچنبن بررسی صرفه اقتصادی انجام غربالگری عمومی و مقایسه عوارض آن در گروه های دارای عوامل خطرساز و بدون عوامل خطرساز نیز در زنان مبتلا به دیابت حاملگی ضروری به نظر می رسد.