سابقه و هدف: بیماری لیشمانیوز احشائی (کالاآزار) از جمله بیماری های انگلی قابل انتقال بین انسان و حیوان است که توسط انگل های کمپلکس لیشمانیا دونوانی ایجاد می شود. هدف از این مطالعه کاربرد سیستم های مختلف آنزیمی در تفکیک گونه ها و سویه های عامل لیشمانیوز احشائی می باشد.
مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، سویه مرجع لیشمانیا اینفانتوم، سویه مرجع لیشمانیا ماژور و سویه لیشمانیا تروپیکا به همراه انگل های لیشمانیا جدا شده از مغز استخوان بیماران مبتلا به کالا آزار و انگل های جدا شده از یک قلاده سگ از استان فارس و یک قلاده از آذربایجان شرقی در محیط کشت مایع آر پی ام آی 1640 به همراه سرم جنین گاو 10 درصد انبوه سازی و بعد از جمع آوری از محیط کشت، عصاره گیری شد و سپس با استفاده از الکتروفورز روی ژل پلی آکریلامید به روش غیر پیوسته، شش سیستم آنزیمی گلوکز فسفات ایزومراز، فسفوگلوکوموتاز، مالات دهیدروژناز، گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز، 6 فسفو گلوکونات دهیدروژناز و نوکلئوزید هیدرولاز 2 به منظور تفکیک گونه و سوش انگل های بدست آمده و یافتن سیستم های مناسب تر جهت تفکیک آنها در مقایسه با سویه های مرجع مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته ها: پروفیل ایزوآنزیم های 6 سیستم آنزیمی معرفی شده برای نمونه های جدا شده از بیماران و مخازن لیشمانیوز احشایی با یکدیگر و سویه مرجع مقایسه شدند و مهاجرت نسبی کلیه باندهای ایزوآنزیمی هر نمونه در سیستم های مورد بررسی محاسبه گردید و مشخص شد که تنها پنج سیستم آنزیمی توانایی تفکیک گونه های مختلف انگل را از یکدیگر می باشند.
استنتاج: در مطالعه حاضر، آنزیم های گلوکز فسفات ایزومراز و گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز بیشترین هتروژنیتی و نوکلئوزید هیدرولاز 2 بیشترین هموژنیتی را داشتند و همچنین آنزیم های فسفوگلوکوموتاز و گلوکز فسفات ایزومراز و مالات دهیدروژناز از آنزیم های بسیار فعال بودند.