سابقه و هدف: رنگ‌ها موادآلی سمی با ساختار پیچیده‌ای هستند، که در مراحل تولید منسوجات نظیر رنگرزی، تکمیل و چاپ استفاده می‌شوند و مشکلات زیست محیطی بسیاری ایجاد می‌کنند. رنگ راکتیو آبی 19 در حال حاضر در صنعت نساجی ایران کاربرد گسترده‌ای دارد. این مطالعه با هدف بررسی امکان سنجی استفاده از فرآیند سونوشیمی و TiO₂ به‌عنوان کاتالیست در حذف رنگ راکتیو آبی 19 از محلول‌های آبی انجام شد.
مواد و روش‌ها: این‌ مطالعه در مقیاس آزمایشگاهی می‌باشد. در این مطالعه اثر متغیرهایی هم‌چون مقدار نانوذرات TiO₂ ، pH، غلظت اولیه رنگ و مدت زمان آزمایش بر رنگ‌بری رنگ مذکور بررسی شد. غلظت ماده رنگ‌زای RB19 باقی‌مانده نیز با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر جذب نوری Carry 100 در طول موج 592 نانومتر تعیین شد. از روش آماری سطح پاسخ بر مبنای طراحی مرکب مرکزی (CCD) جهت ارزیابی اثر متغیرهای مستقل بر راندمان حذف و پیشگویی بهترین پاسخ استفاده شد. این مدل با آنالیز آماری ANOVA تاثیر چشمگیر متغیرها را تایید می‌نماید.
یافته‌ها: تصاویر سه بعدی نشان می‌دهد که بیشترین راندمان رنگ‌بری در شرایط خنثی از نظر pH به دست آمده و با افزایش غلظت رنگ، راندمان رنگ‌بری کاهش می‌یابد. در طی مدت 62 دقیقه رنگ‌بری به حداکثر مقدار رسیده و افزایش بیشتر مدت زمان تاثیرچندانی بر رنگ‌بری ندارد. تحت شرایط بهینه (غلظت رنگ g/L 08/0، زمان تماس 5/62 دقیقه، 6=pH و مقدار TiO₂ g/L 63/1) درصد رنگبری فرآیند مذکور 7/94 درصد بود.
استنتاج: روش پیشنهادی به‌دلیل عدم استفاده مواد شیمیایی اکسنده (نظیر H₂O₂ یا HOCl) که معمولا باقی‌مانده‌ آن‌ها از عوامل مخرب محیط زیست به شمار می‌آیند، می‌تواند بعنوان یک روش سبز برای رنگ بری آلاینده‌های رنگی مورد توجه قرار گیرد.