محمد شکرزاده لموکی، نسرین پاکروان، سیده کاملیا شیخ الاسلامیان،
دوره ۲۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۰ )
چکیده
زمینه و هدف: استفاده از آفت کش ها به منظور ارتقاء سطح تولیدات غذایی سبب بروز مسمومیت به شکل حاد و مزمن در افراد مخصوصاً کشاورزان شده است. دیازینون از پرکاربردترین سموم ارگانوفسفره می‌باشد که باعث ایجاد استرس اکسیداتیو و پراکسیداسیون لیپیدی میگردد. مهار برگشت ناپذیر آنزیم کولین استراز نیز از مکانیسم‌های اصلی مسمومیت با این ترکیبات است. هدف از این مطالعه بررسی اثر حفاظتی N- استیل سیستئین بر سطح گلوتاتیون کبد و آنزیم استیل کولین استراز خون در موش سوری، در مسمویت حاد ناشی ازدیازینون می‌باشد.
مواد و روشها: این مطالعه روی موش‌های آزمایشگاهی نر در محدوده‌ی وزنی gr۴۰ـ۳۰ انجام شد. نمونه‌ها به طور تصادفی به ۷ گروه (۵ تایی) تقسیم شده بودند و تزریقات داخل صفاقی به صورت زیر انجام شد. گروه ۱ـ نرمال سالین
۲ـ روغن سویا ۳ـ دیازینون ( mg/kg۲۰) ۴ـ N استیل سیستئین (mg/kg ۱۰۰) ۵ ـ N ـ استیل سیستئین (mg/kg ۱۰۰) + دیازینون (mg/kg ۲۰) ۶ ـ پرالیدوکسیم (mg/kg ۲۰) + دیازینون (mg/kg ۲۰)
۷ـ پرالیدوکسیم (mg/kg ۲۰) + دیازینون (mg/kg ۲۰) + N ـ استیل سیستئین (mg/kg ۱۰۰) ۲۴ ساعت پس از آخرین تزریق با بیهوش نمودن حیوانات، بافت کبدی خارج و ۳ ml خون از قلب حیوان نیز گرفته شد که به ترتیب میزان گلوتایتون احیا (GSH) و مهار آنزیم کولین استراز با استفاده از روش Elman در آنها
اندازه گیری شد.
یافته‌ها: نتایج حاصل از اثر دیازینون و N ـ استیل سیتسئین بر سطح گلوتاتیون احیاء و استیل کولین استراز خون نشان می‌دهد که دیازینون در مقایسه با گروه کنترل باعث کاهش سطح گلوتاتیون و کولین استراز خون می‌شود و دریافت
N- استیل سیستئین سبب افزایش هر دو مورد میگردد. گرچه این افزایش معنی‌دار نبوده است (P >۰/۰۵).
استنتاج: N- استیل سیستئین باعث بهبود مهار استیل کولین استراز و وضعیت آنتی اکسیدانتی بدن در مقابل سم ارگانو فسفره دیازینون می‌شود و از طریق افزایش گلوتاتیون احیاء در سمیت زدایی رادیکالهای آزاد ناشی ازدیازینون مؤثر است ولی این اثر حفاظتی در مسمومیت حاد، از نظر آماری معنی‌دار نمی‌باشد که شاید بتوان علت آن را در فرصت کمی که در اختیار سلول است تا از سیستئین به عنوان پیش سازگلوتاتیون استفاده کند، دانست.
محمد شکرزاده، علی عباسی، امیر شادبورستان، محمود امیدی، فرشته جیواد،
دوره ۲۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۰ )
چکیده
سابقه و هدف دیازینون یک حشره کش ارگانوفسفره است و منجر به مهار آنزیم استیل کولین استراز می شود، این آنزیم برای فعالیت مطلوب سیستم عصبی مورد نیاز است. سلنیوم یک ریز مغزی با عملکرد های مهم آنتی اکسیدانتی،
آنتی موتاژنیک و نیز پیشگیری کننده از بدخیم شدن سلول‌های نرمال است. هدف این مطالعه بررسی نقش محافظتی سلنیوم در جلوگیری از آسیب بافتی ناشی از دیازینون در موش های صحرایی است.
.مواد و روشها: این مطالعه روی موش های آزمایشگاهی نر نژاد ویستار در محدوده ای وزنی gr۲۵۰-۲۰۰ انجام گرفت (۵n=). حیوانات به طور تصادفی به ۹ گروه تقسیم شدند و به مدت ۴ هفته مواد شیمیایی را به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. بعد از کالبد گشایی کبد و کلیه جداسازی شد و در فرمالین بافری ۱۰ درصدی پایدار گردید سپس با استفاده از شیوه های رایج پاساژ بافت و تهیه مقاطع آسیب شناسی، برش‌هایی با ضخامت ۵ میکرون توسط میکروتوم تهیه و جهت رنگ آمیزی با هماتوکسیلین-ائوزین آماده گردیدند.
نتایج: در کبد گروه هایی که دیازینون دریافت کرده بودند، نکروز فوکال و کانونی هپاتوسیت‌ها ایجاد گردید و باعث اتساع سینوزوئید‌ها و خونریزی در پارانشیم کبد گردید. سلنیوم در دوزmg/kg ۵/۰ مشابه گروه کنترل بود هرچند در دوز بالا mg/kg ۲ باعث فیبروز و نکروز فوکال، احتقان وریدها و اسپاستی لیتیک می‌شود. در گروه هایی که همراه با دیازینون سلنیومmg/kg ۵/۰ باعث ارتشاح سلول های التهابی در پورتال تراکت و اتساع وریدهای مرکزی گردید. دیازینون همرا با سلنیوم mg/kg۲ باعث نکروز در zone ۳ کبدی و نکروز اسپاستی لیتیک می گردد.
استنتاج: این مطالعه نشان داد که دیازینون توانایی ایجاد آسیب در بافت کبد را داراست هر چند در بافت کلیه آسیب کمتری ایجاد کرد و نشان داده شد که سلنیوم در دوزmg/kg ۵/۰ قادر به کاهش اینآسیب بود ولی زمانی که دوز آن افزایش می‌یافت خود به عنوان یک عامل آسیب زا عمل کرده و منجر به نکروز و فیبروز میگردد.
امیر شادبورستان، الهه خاکسار، محمد شکرزاده، محمود تقوی،
دوره ۲۱، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۰ )
چکیده
سابقه و اهداف : از آنجایی که برنج منبع اصلی غذایی برا ی اکثریت مردم دنیا از جمله ایران را تشکیل می‌دهد، تعیین غلظت و توزیع فلزات سنگین در گیاه برنج اهمیت زیادی دارد. هدف از این تحقیق، برآورد میزان فلزات سنگین کادمیوم، کروم و سرب در برنج تولیدی شهرستان مبارکه‌است.
مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی – مقطعی بوده است. نمونه‌برداری با روش تصادفی طبقه بندی شده، از ۱۰ شهر و دهستان شهرستان مبارکه صورت گرفت. از هر شهر و یا دهستان، سه نمونه برداشت شد و سپس با هم مخلوط گردید. آماده‌سازی نمونه‌ها براساس روش ذکر شده در A.S.T.M(۲۰۰۰) صورت گرفت و غلظت کروم، سرب و کادمیوم تعیین شد. به منظور انجام محاسبات، توصیف و تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای Excel و SPSS ۱۵ و آزمون آماری T-Test استفاده شد.
یافته ها: میانگین غلظت کادمیوم در نمونه‌های برداشتی mg/kg ۰۴۸/۰± ۱۷۸/۰ بود. غلظت کادمیوم در ۴۰ درصد از نمونه‌های مرکب، برابر و یا بیشتر از میزان استاندارد بود. میانگین غلظت سرب و کروم در نمونه‌ها به ترتیب برابر mg/kg ۰۵۹/۰± ۱۷۶/۰ و ۰۵۵/۰±۱۴۸/۰ برحسب وزن خشک بود. غلظت سرب و کروم در تمامی نمونه ها، کمتر از حد استاندارد تعیین شده توسط FAO/WHO بودند و این اختلاف از نظر آماری معنادار بود(P<۰,۰۰۱).
استنتاج : تنها در برخی موارد غلظت کادمیوم از حد استاندارد گذشته بود و تمامی نمونه‌ها از نظر سرب و کروم پایین تر از حد استاندارد بودند. میزان دریافت هفتگی کادمیوم، کروم و سرب پایین تر از حد استاندارد تعیین شده توسط کمیته قانون‌گذاری افزودنی‌ها و آلاینده‌های غذایی FAO/WHO بود. لذا خطر جدی سلامت عمومی راتهدید نمی‌کند.
محمد شکرزاده، محمد عبدالهی، علی‌اکبر ملکی راد، حبیبه سادات محسنی، زهرا بایرامی، شهربانو خاکسار، مریم توانا،
دوره ۲۲، شماره ۲ - ( ۱۲-۱۳۹۱ )
چکیده
سابقه و هدف: وجود نگرانی در رابطه با اثرات مضر سرب، کادمیوم و سایر عوامل سمی خارج شده از اگزوز اتومبیل ها بر روی سلامت انسان رو به افزایش است. مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان غلظت سرب و کادمیوم در خون افسران راهنمایی و رانندگی و رانندگان تاکسی در شهر اراک و مقایسه آن با گروه شاهد انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه بر روی ۴۹ نفر از افسران راهنمایی و رانندگی، ۴۷ نفر از رانندگان تاکسی و ۴۷ نفر از معلمان به عنوان گروه شاهد انجام شد. از افراد نمونه، خون‌گیری صورت گرفت و برای تعیین غلظت از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۰ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: میانگین سطح خونی سرب در افسران راهنمایی و رانندگی ۸۵۴/۱۷ ± ۸۵۵/۲۲، در رانندگان تاکسی ۶۱۵/۱۷ ± ۷۸۳/۲۱ و در گروه شاهد ۶۸۸/۱۹ ± ۰۷۴/۱۸ میکروگرم بر دسی‌لیتر بود. میانگین سطح خونی کادمیوم نیز در افسران راهنمایی و رانندگی
۱۲۶/۰ ± ۱۶۱/۰، در رانندگان تاکسی ۱۱۷/۰ ± ۱۶۸/۰ و در گروه شاهد ۱۲۱/۰ ± ۱۶۱/۰ میکروگرم بر دسی‌لیتر محاسبه شد. از لحاظ آماری اختلاف معنی داری بین گروه های مورد مطالعه با سطح خونی سرب و کادمیوم و همچنین بین سابقه کاری و مصرف سیگار با سطح سرب و کادمیوم خون مشاهده نشد و سطح خونی سرب و کادمیوم پایین تر از حد مجاز مواجهه شغلی
(Occupational exposure limit یا OEL) بود.
استنتاج: غلظت سرب در خون گروه های مورد بررسی در شهر اراک با توجه به مطالعات قبلی در این زمینه بالا رفته است که احتمال دارد ناشی از افزایش آلودگی های محیطی و صنعتی منطقه باشد.
محمد شکرزاده، نعمت اله آهنگر، محمد عبدالهی، امیر شادبورستان، محمود امیدی، سکینه سادات حسینی پیام،
دوره ۲۲، شماره ۹۱ - ( ۵-۱۳۹۱ )
چکیده
سابقه و هدف: استفاده وسیع از آفت‌کش‌ها در کشاورزی و بهداشت باعث، آلودگی محیط زیست و افزایش خطر مسمومیت به شکل حاد و مزمن در افراد شده است. دیازینون یکی از پرکاربردترین ترکیبات ارگانوفسفره در جهان است. مطالعات مختلف حاکی از این است که ترکیبات ارگانوفسفره باعث ایجاد استرس اکسیداتیو و پراکسیداسیون لیپیدی می‌شوند.
مواد و روشها: این مطالعه روی موش‌های آزمایشگاهی نر نژاد ویستار در محدوده وزنی gr۲۵۰-۲۰۰ انجام گرفت. نمونه‌ها به طور تصادفی به ۱۵ گروه (۵ تایی) تقسیم و به مدت ۴ هفته مواد شیمیایی (سم دیازینون، ال- کارنیتین و سلنیم) را به صورت داخل صفاقی(IP) دریافت کردند. (گروه‌های ۱- نرمال سالین؛ ۲- روغن سویا (حلال دیازینون)؛
۳- دیازینون mg/kg۲۰؛ ۴، ۵ و ۶- دوزهای mg/kg ۱۵۰ و ۱۰۰، ۵۰ ال- کارنیتین؛ ۷، ۸ و ۹- دوزهای mg/kg ۱۵۰ و ۱۰۰، ۵۰ ال کارنیتین+ دیازینون mg/kg ۲۰؛ ۱۰، ۱۱ و ۱۲- دوزهای mg/kg ۲ و ۱، ۵/۰ سلنیت سدیم و ۱۳، ۱۴ و ۱۵- دوزهای mg/kg ۲ و ۱، ۵/۰ سلنیت سدیم+ دیازینون mg/kg ۲۰). ۲۴ ساعت پس از آخرین تزریق با بیهوش نمودن حیوانات به‌وسیله کتامین بافت کبد خارج و گلوتاتیون (GSH) احیاء با استفاده از روش المن اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: نتایج حاصل از اثر دیازینون و دوزهای مختلف ال-کارنیتین بر سطح گلوتاتیون احیاء نشان می‌دهد که دیازینون در مقایسه با گروه کنترل باعث کاهش سطح گلوتاتیون می‌شود و از طرفی ال-کارنیتین به صورت وابسته به دوز سطح GSH را افزایش می‌دهد. تجویز سلنیم با دوز mg/kg ۵/۰ باعث افزایش معنی‌دار آنزیم فوق نسبت به گروهی- که دیازینون تنها دریافت کرده بودند، شد (۰۵/۰ p<).
استنتاج: سلنیم و ال-کارنیتین باعث بهبود وضعیت آنتی اکسیدانتی بدن در مقابل سم ارگانوفسفره دیازینون می‌شوند و از طریق افزایش گلوتاتیون احیاء در سمیت زدایی از رادیکالهای آزاد ناشی از دیازینون مؤثر هستند.
محمد شکرزاده، عاطفه پرورش، سمیه شاهانی، عمران حبیبی، زاوش زال زر،
دوره ۲۲، شماره ۹۷ - ( ۱۱-۱۳۹۱ )
چکیده
سابقه و هدف: شیمی درمانی یکی از روشهای درمان سرطان می‌باشد، اما فقدان سایتوتوکسیسیتی انتخابی اغلب منجر به بروز عوارض جانبی غیرقابل تحمل میگردد. امروزه استفاده از گیاهان دارویی در درمان سرطان به دلیل عوارض جانبی کمتر از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است گیاه Lagenaria siceraria Standl به دلیل دارا بودن ترکیبات پلی فنلیک، کوکوربیتاسینها، پکتین، فلاونوئید و ساپونین برای مطالعات سمیت سلولی با اهمیت می‌باشد. در این مطالعه اثرات سایتوتوکسیک عصاره میوه گیاه بر رده سلول سرطانی ریه مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روشها: ابتدا عصاره هیدروالکلی میوه گیاه به روش پرکولاسیون تهیه شد و سپس اثرات محلولهای حاوی نمونه با غلظت‌های مختلف، (g/mlμ ۵۰۰۰، ۱۰۰۰،۵۰۰، ۲۵۰،۱۰۰، ۱۰، ۱، ۱/۰)، بر روی رده سلولی سرطانی ریه (A۵۴۹) توسط متد MTT بررسی شد. داروی سیس پلاتین به عنوان کنترل مثبت در نظر گرفته شد. محاسبات آماری برای مقایسه IC۵۰ با استفاده از نرم‌افزار آماری Prism Ver,۳ انجام و مقایسه داده‌ها با روش آنالیز واریانس (ANOVA) و t-test صورت گرفته است.
یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از آن است که میزان IC۵۰ داروی ضد سرطان سیس پلاتین به عنوان یک داروی رایج در بازار به طور معنی‌داری کمتر از عصاره گیاه کدو قلیانی می‌باشد با این حال عصاره این گیاه اثر مهارکنندگی رشد قابل توجهی بر روی سلول سرطانی ریه نشان داد.
استنتاج: نتایج نشان داد که عصاره گیاه Lagenaria siceraria یک ترکیب سایتوتوکسیک مؤثر بر روی سلول‌های سرطانی ریه می‌باشد و و باید بررسیهای بیشتری در جهت یافتن ترکیبات مؤثر موجود در عصاره گیاه صورت گیرد تا گامی در جهت یافتن و طراحی داروهای جدید و مؤثر در درمان سرطان باشد (μg/ml ۵/۶ ± ۰۹۴/۹۳= IC۵۰).
محمد شکرزاده، محمود علی رکنی، گالستین،
دوره ۲۲، شماره ۹۸ - ( ۱۲-۱۳۹۱ )
چکیده
سابقه و هدف: آلودگی خاک‌ها و محیط‌های آبی با فلزات سنگین یک مشکل جدی و در حال گسترش است. ورود فلزات سمّی از طریق فعالیت‌های انسانی باعث آلودگی بسیاری از خاک‌ها شده است. در بررسی سمیت فلزات در سیستم‌های مختلف و پیچیده گیاه - خاک، عوامل زیادی وجود دارند که مرتبط با ویژگی‌های خاک، خصوصیات گیاه و دیگر عوامل زیست محیطی می‌باشند. لذا ورود فلزات سنگین به زنجیره غذایی و رسیدن به غلظت‌های بحرانی، اثرات سوء متابولیکی و فیزیولوژیکی در موجودات زنده بر جای می‌گذارد.
مواد و روشها: به منظور بررسی اثرات فلزات سنگین (کروم- کادمیوم- سرب) آب آبیاری و رقم برنج طارم این تحقیق در سال های زراعی ۱۳۹۰- ۱۳۸۹ در ۳ منطقه موارم کلا، سیدمحله و محله کلا واقع در شهرستان‌های قائم‌شهر، ساری و جویبار (در منطقه مرکزی استان مازندران کشور ایران) انجام گرفت. نمونه‌برداری شامل نمونه‌های منابع آب آبیاری و محصول برنج انجام گردید. نمونه‌برداری و نحوه انجام آزمایش میزان فلزات سنگین با توجه به روش پیشنهادی کتاب استاندارد متد بوده و در خاتمه کار، میزان غلظت فلزات مورد نظر در نمونه‌ها توسط دستگاه جذب اتمی سنجیده شد. جهت انجام محاسبات آماری و مقایسه کمّی داده‌ها (میانگین ± انحراف معیار) از روش آنالیز واریانس‌ها و آماره T.Test توسط نرم افزار Prism و Stata۱۱ استفاده شده که ۰۵/۰p<، به‌عنوان معنی‌دار تلقی شده است.
یافته‌ها: نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که در نمونه‌های آب مناطق تحت مطالعه فلز کادمیوم در تمامی مناطق از جمله منطقه سیّد محله بالاتر از استاندارد بوده و در ارتباط با سایر فلزات، اگرچه کمتر از استاندارد بوده ولی با توجه به اثر تجمعی (Accumulative) عناصر، حائز اهمیت بوده و همچنین از میان فلزات سنگین کروم، کادمیوم و سرب در نمونه برنج مناطق تحت مطالعه، فلز کادمیوم در مناطق جویبار (محله کلاء) و سیّدمحله بالاتر از استاندارد بوده و در منطقه موارم کلاء کمتر از استاندارد می‌باشد. فلز سرب در نمونۀ برنج منطقه جویبار (محله کلاء) بیش تر از استاندارد و در سایر مناطق بررسی شده، کمتر از میزان استاندارد بوده است و در خصوص فلز کروم، این فلز در تمامی مناطق تحت مطالعه، کمتر از استاندارد می‌باشد.
استنتاج: این موضوع با عنایت به اثرات تجمعی فلزات سنگین و عوارض سوء ناشی از آن بر جوامع انسانی و نیز تهدید امنیت غذایی قابل توجه خاص می باشد.
الناز قربانی، صبا سیدین، نیلوفر صفریان ، مریم علیزاد ، مریم نامدار، نگین یوسفی ، شهره جلایی،
دوره ۲۳، شماره ۱۰۱ - ( ۳-۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف: ابزارهای غربالگری و تشخیص اتیسم موجب تشخیص زود هنگام این اختلال در کودکی و بهره‌مندی از فرصتهای مداخله زود هنگام میگردد. در این مطالعه به منظور فراهم کردن شمای جامعی از آزمون‌های غربالگری و تشخیص اتیسم، این ابزارها از جنبههای متفاوتی مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
مواد و روشها: این پژوهش یک مطالعه مروری Narrative بر روی ابزارهای غربالگری و تشخیص اتیسم بود. به این منظور در پایگاههای اطلاعاتی Iranmedex، SID، Magiran، Google Scholar،Medline ، Science Direct،Scopus و Web of Science به جستجو پرداخته و ابزارها از نظر سال انتشار آزمون، محدوده سنی شرکت کنندگان، شیوه ارزیابی، زیر آزمونها، مدت زمان اجرا و ویژگی‌های سایکومتریک مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
یافته‌ها: در این مطالعه ۲۵ آزمون مورد بررسی قرار گرفت که ۱۴ آزمون مربوط به غربالگری و ۱۱ آزمون مربوط به تشخیص بود. به طور کلی آزمونها به صورت پرسشنامه، چک لیست و مشاهده و مصاحبه می‌باشند. قدیمیترین آزمون در سال ۱۹۸۰ و جدیدترین آزمون در سال ۲۰۱۳ ساخته شده است. از نظر محدوده سنی، کمترین سن برای اجرای آزمون ۶ ماهگی و بیشترین سن ۲۲ سالگی ذکر شده است. کمترین مدت زمان اجرا ۵ دقیقه و بیشترین ۱۸۰-۹۰ دقیقه می‌باشد.
استنتاج: بررسی مقالات نشان می‌دهد برخی از آزمونها به دلیل تخصصی بودن زیرآزمونهای مورد ارزیابی در سال‌های اخیر بیشتر مورد استفاده قرار گرفته‌اند، همچنین با مقایسه آزمون‌های سال‌های اخیر با سال‌های گذشته به مسیر تکاملی آنها پی میبریم.
نعمت‌الله آهنگر، سمیه معصومی،
دوره ۲۳، شماره ۱۰۶ - ( ۸-۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف: ۱B۱CYP (۱B۱ ۴۵۰P Cytochrome) در متابولیسم طیف وسیعی از سوبستراهای داخلی و خارجی دخیل است و نقش مهمی در سرطان‌زایی هورمون‌ها و زنوبیوتیک‌ها ایفا می‌کند. پلی مورفیسم‌ها در این ژن با افزایش ریسک ابتلا به سرطان ناشی از مواجهه با هورمون‌ها و سموم آلوده کننده محیطی مرتبط هستند. علاوه بر این، ارتباط میان پلی مورفیسم‌های این ژن و ابتلا به گلوکوم گزارش شده است. در مطالعه حاضر، پراکندگی پلی مورفیسم (C۴۳۲۶G) Leu۴۳۲Val (Leucine۴۳۲Valine) این ژن در یک جمعیت سالم استان مازندران ارزیابی گردید.
مواد و روشها: تعداد ۱۵۰ داوطلب سالم غیر خویشاوند مقیم شهر ساری که در طی فاصله زمانی اردیبهشت الی شهریور ۱۳۹۱ برای اهدای خون به مرکز انتقال خون شهر ساری مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند. ۵ میلی‌لیتر خون محیطی از هر فرد گرفته شد و DNA با استفاده از کیت +DNG، استخراج گردید. از روش PCR-RFLP
(Polymerase chain reaction-Restriction fragment length polymorphism Method) جهت تعیین ژنوتیپ افراد در پلی مورفیسم C۴۳۲۶G استفاده شد.
یافته‌ها: فراوانی ژنوتیپ (Val/Val) GG، (Leu/Val) CG و (Leu/Leu) CC به ترتیب ۱۲ درصد ۷/۴۰ درصد و ۳/۴۷درصد به دست آمد (۰۵/۰ > P). بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه، الل G با فراوانی ۳/۳۲ درصد و الل C با فراوانی ۷/۶۷ درصد در جمعیت مورد مطالعه در شهرستان ساری از استان مازندران مشاهده گردید.
استنتاج: نتایج مطالعه حاضر به درک پراکندگی توزیع پلی مورفیسم Leu۴۳۲Val از ژن ۱B۱CYP کمک می‌کند. همچنین این نتایج می‌توانند در پیش‌بینی خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان‌ها و گلوکوم در این جمعیت سودمند باشند.
محمد شکرزاده، راضیه کشاورز ملکی، حامد حقی امین جان، سمیه معصومی، جمشید یزدانی چراتی،
دوره ۲۳، شماره ۱۰۸ - ( ۱۰-۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف: گیاه چای کوهی (Stachys lavandulifolia vahl) به سبب اثرات درمانی مختلف از جمله اثرات ضد اضطراب، در بیماری‌های روماتیسمی، تومورهای ژنیتال و زخم‌های سرطانی مفید است و دارای اثرات جانبی بر کبد و کلیه است. هدف مطالعه حاضر، ارزیابی اثرات سمی عصاره آبی چای کوهی بر موش‌های صحرایی در مدل‌های تحت حاد و تحت مزمن بود.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، ۳۰ موش صحرایی در ۵ گروه شامل یک گروه شاهد و چهار گروه مورد، برای ۱۴ روز تحت تزریق داخل صفاقی (IP یا Intra protaneal) عصاره آبی گیاه چای کوهی با دوزهای ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ mg/kg قرار گرفتند. در روز ۸ مطالعه، از هر گروه ۶ سر موش، ۳ سر به منظور مطالعه تحت حاد و در روز ۱۵، ۳ سر دیگر به منظور مطالعه تحت مزمن مورد بررسی آزمایش‌های ALT (Alanine transaminase)، AST (Aspartate aminotransferase)، ALP
(Alkaline phosphatase)، GSH (Glutathione)، Cr (Creatinine) و BUN (Blood urea nitrogen) قرار گرفتند و با هم مقایسه شدند.
یافته‌ها: در مطالعه تحت حاد AST و ALT در دوز mg/kg ۱۰۰، BUN در دوزهای mg/kg ۱۰۰ و mg/kg ۲۰۰،
GSH در همه دوزها (به جز دوز mg/kg ۱۵۰) با گروه شاهد اختلاف معنی‌دار داشتند (۰۵/۰ > P). در مطالعه تحت مزمن فقط AST در دوز mg/kg ۲۰۰ با گروه شاهد اختلاف معنی‌دار داشت (۰۵/۰ > P).
استنتاج: عصاره آبی چای کوهی اثرات توکسیک شدید بر کبد و اثرات توکسیک ضعیف‌تر بر کلیه‌ها دارد و لازم است مصرف این گیاه در بین عموم با احتیاط صورت گیرد.
محمد شکرزاده، متین پران دوجی، فاطمه شکی،
دوره ۲۳، شماره ۱۰۹ - ( ۱۱-۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف: آلودگی به فلزات سنگین یکی از مشکلات مهم زیست محیطی و یکی از نگرانی‌های مهم بهداشت مواد غذایی به شمار می‌آید. برنج یکی از انواع پر مصرف غلات در جهان است که به طور گسترده در رژیم غذایی مردم وجود دارد. در این تحقیق میزان سرب، کادمیوم و کروم در برنج طارم مزارع استان گلستان و مقایسه آن با برنج وارداتی هندی در همان استان بررسی شده است.
مواد و روشها: ده برند معروف برنج هندی پرفروش از بازار استان خریداری شد که به صورت کدهای ۱ تا ۱۰ شماره‌گذاری شد. هر یک از شهرستان‌های استان گلستان بر اساس موقعیت جغرافیایی، ۲۰ نمونه برنج طارم تهیه گردید که شامل شهرستان‌های گرگان، علی آباد، مراوه تپه، مینودشت، گنبد و گالیکش است. غلظت فلزات مورد نظر در نمونه‌ها توسط دستگاه جذب اتمی سنجیده شد.
یافته‌ها: نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که به صورت کلی در برنج ایرانی میزان سرب ppm ۰۹/۰± ۳۲/۰، میزان کادمیوم ppm ۰۵/۰± ۱۷/۰ و میزان کروم ppm ۱۰/۰± ۱۷/۰ مشاهده شد و در برنج هندی این مقادیر برای سرب ppm ۱۹/۰± ۳۳/۰ برای کادمیوم ppm ۰۲/۰± ۰۴/۰ و برای کروم ppm ۱۱/۰± ۲۸/۰ به دست آمد. بین مقادیر سرب در برنج ایرانی و هندی از لحاظ آماری تفاوت قابل توجهی وجود ندارد (۰۵/۰> p). لیکن در مورد کادمیوم و کروم این تفاوت قابل توجه است به صورتی که در برنج ایرانی میزان کادمیوم بیشتر از برنج هندی مشاهده شد (۰۰۱/۰< p) و در برنج هندی میزان کروم بیشتر به دست آمد (۰۰۱/۰< p).
استنتاج: با توجه به یافته‌های فوق الذکر به نظر می‌رسد تفاوت برنج‌های ایرانی و هندی ببیش‌تر مرتبط با میزان کادمیوم و کروم می‌باشد و میزان سرب تفاوت چندانی ندارد و لذاتوصیه می‌شود با توجه به عوارض تماس طولانی مدت با فلزات سنگین، میزان فلزات سنگین و میزان دریافت هفتگی آنها از طریق سایر محصولات کشاورزی همانند سبزیجات به صورت دوره‌ای مورد ارزیابی قرار گیرد.
محمد شکرزاده ، فائزه علیدوست، یزدان نوریان ، نرگس واعظی، ابراهیم محمدی ، فاطمه شکی،
دوره ۲۴، شماره ۱۱۴ - ( ۴-۱۳۹۳ )
چکیده
سابقه و هدف: رسوراترول ترکیبی پلی‌فنولیک است و به مقدار زیاد در هسته انگور و سایر گیاهان دارویی یافت می‌شود. رسوراترول دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی می باشد و اثرات خوبی را در جلوگیری از آسیب اکسیداتیو نشان داده است. پاراکوات می تواند از طریق استرس اکسیداتیو و اختلال در عملکرد میتوکندری سبب بروز آسیب بافتی شود. در این مطالعه، اثرات محافظتی رسوراترول روی سمیت میتوکندریایی پاراکوات روی میتوکندری‌های ایزوله از ریه و مغز رت مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش ها: بافت ریه و مغز از رت ویستار جدا شده و میتوکندری آنها با روش سانتریفیوژ متعدد جداسازی شد. هر یک از میتوکندری‌های جدا شده از بافت‌های ریه و مغز، به سه گروه کنترل، گروه تحت پاراکوات و گروه تحت رسوراترول تقسیم شدند. میزان عملکرد میتوکندری به وسیله تست MTT مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته ها: پاراکوات سبب اختلال در عملکرد میتوکندری‌های ایزوله شده از ریه و مغز رت به صورت وابسته به غلظت شد که سمیت بیشتری را در میتوکندری‌های ایزوله شده از مغز رت نشان داد. رسوراترول باعث محافظت در برابر اختلال در عملکرد میتوکندری ناشی از پاراکوات در میتوکندری‌های ایزوله شده از ریه و مغز رت شد.
استنتاج: با توجه به اثر محافظتی رسوراترول روی آسیب میتوکندریایی ناشی از پاراکوات، می‌توان از رسوراترول در شرایط پاتولوژیک ناشی از استرس اکسیداتیو و آسیب میتوکندری استفاده کرد.
محمد شکرزاده، جمشید یزدانی چراتی، مسعود پورحسین، نرگس آماده جویباری،
دوره ۲۴، شماره ۱۱۵ - ( ۵-۱۳۹۳ )
چکیده
سابقه و هدف: سوءاستفاده ازمواد مخدر از مشکلات بزرگ پزشکی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوامع محسوب
می شود. اپیدمی جهانی استفاده از مواد مخدر و بار ناشی از آن در همه کشورها به خصوص در کشورهای در حال توسعه
رو به تزاید می باشد و از جمله علل عمده مرگ زودرس محسوب می شود. مدیریت جامع اختلالات سوء مصرف مواد از
ضروریات مربوط به مطالعات اپیدمیولوژیکی است . از این رو نظارت اپیدمیولوژیکی مواد مخدر از اجزای اصلی و بسیار
مهم استراتژی ملی مواد مخدر به حساب می آید.
مواد و رو ش ها: در یک مطالعه داده های معمولی تمامی پرونده های مورفین، تریاک و سایر روانگردا ن های مثبت از
اداره کل پزشکی قانونی ا ستان مازندران از سال ۸۶ تا ۹۱ جمع آوری گردید و خصوصیات دموگرافیکی و اپیدمیولوژیکی
شد و سپس تجزیه و تحلیل Excel از آن استخراج گردید . متغیرهای مورد نظر از اسناد ثبت شده استخراج، و وارد نرم افزار
و آزمون مربع کای و دو جمله ای انجام شد. SPSS داده ها با نرم افزار آماری
۳۹ درصد) مسمومیت با مواد / یافته ها: در این مطالعه تعداد ۲۷۲ پرونده مورد ارزیابی قرار گرفت که بیشترین آن ها ( ۴
۳۹ سا ل بود . از نظر تحصیلات /۴۶±۱۴/ مخدر داشتند . بیشتر افراد مورد بررسی مرد و متاهل بودند . میانگین سنی آن ها ۲۷
زیر دیپلم و دیپلم بیشترین نرخ مرگ و میر را داراست . بیشترین میزان مرگ و میر در دارندگان شغل آزاد بود . بیشتر افراد
۴۲ درصد) ماده مخدر استفاده می کردند . ۶۹ درصد از موارد مرگ و میر شهری و ۳۱ / فوت شده از روش تزریقی ( ۲
درصد روستایی بودند.
استنتاج: با توجه به یافته های این مطالعه می توان چنین نتیجه گرفت که مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر در
بین مردان جوان متاهل شیوع بیشتری را داراست . از این رو باید سیاستی اتخاذ شود تا از دسترسی و مصرف مواد توسط این
گروه جلوگیری و سیاست پیشگیرانه را اتخاذ کرد.
حدیث علیدادی، محمد شکرزاده، نعمت الله آهنگر،
دوره ۲۴، شماره ۱۱۹ - ( ۹-۱۳۹۳ )
چکیده
چکیده
سم زدایی هستند و مسئول کاتالیز II خانواده ای از آنزیم های فاز (GSTs ) سابقه و هدف: گلوتاتیون اس ترانسفرازها
کردن ترکیبات کارسینوژنیک و سایتوتوکسیک از طریق کنژوگه کردن آن ها با گلوتاتیون م ی باشند . این آنزیم ها
سبب عدم تولید آنزیم و در نتیجه عدم فعالیت GSTT و ۱ GSTM پلی مورفیک بوده و پلی مرفیسم های حذف شده ۱
را در یک جمعیت سالم استان GSTT و ۱ GSTM آنتی اکسیدانی می شود. در این مطالعه، ما فراوانی پلی مورفیسم های ۱
مازندران مورد بررسی قرار دادیم.
مواد و رو شها:. ۲۵۰ داوطلب سالم غیر خویشاوند مازندرانی که در شهر ساری اقامت داشته و برای اهدا خون به
سازمان انتقال خون مراجعه کرده بودند، وارد مطالعه از نوع توصیفی- تجربی شدند. ۵ سی سی نمونه خون محیطی از هر
GSTT و ۱ GSTM استخراج گردید. بررسی پلی مورفیسم های ۱ DNGTM Plus با استفاده از کیت DNA فرد گرفته شده و
انجام گرفت. Multiplex- PCR به روش
nullGSTM یافته ها: نمونه های مورد بررسی شامل ۲۱۰ مرد( ۸۴ درصد) و ۴۰ زن( ۱۶ درصد) بودند. فراوانی ژنوتیپ های ۱
در خانم ها و آقایان به ترتیب ۶۰ و GSTM به ترتیب ۵۴ و ۳۰ درصد به دست آمد که میزان حذف برای ژنوتیپ ۱ GSTT و ۱
۲۷ درصد بود . در هر دو ناحیه، / ۴۲ و ۶ / در خانم ها و آقایان به ترتیب ۵ GSTT ۵۲/۸۵ درصد بود و برای حذف ژنوتیپ ۱
.(p<۰/ فراوانی ژنوتیپ های حذف شده به طور معنی داری در خان مها بالاتر از آقایان بود ( ۰۵
در جمعیت استان مازندران شیوع نسبتاً بالایی داشته و GSTT و ۱ GSTM استنتاج:. ژنوتیپ های حذف شده ۱
می تواند عامل خطری برای ابتلا به برخی سرطان ها باشد.
نعمت‌اله آهنگر ، سعید امامی ، دانیال جعفری ،
دوره ۲۴، شماره ۱۲۰ - ( ۱۰-۱۳۹۳ )
چکیده
سابقه و هدف: آنزیم سیکلو اکسیژناز ۲ از مهم‌ترین آنزیم‌های مسیر سنتز پروستاگلاندین‌ها و پیدایش التهاب در بدن انسان است. در پژوهش حاضر اثر هشت ترکیب جدید سنتز شده با پتانسیل مهار سیکلواکسیژناز ۲ به روش ادم کف پایی ناشی از کاراژینان در موش سوری مورد ارزیابی قرار گرفت.
مواد و روشها: دوزهای مختلف ترکیبات (۱۰، ۲۵ و ۵۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم)، سلکوکسیب (کنترل مثبت، ۱۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم) و نرمال سالین- تویین (کنترل منفی) به روش داخل صفاقی به موش‌ها (جنس ماده، وزن ۳۰-۲۵ گرم، تعداد در هر گروه ۶ سر) استعمال شدند. بعد از نیم ساعت، کاراژینان به شکل زیر جلدی به بافت کف پای چپ حیوان در تمامی گروه‌ها تزریق شد. حجم پا در زمان‌های ۱، ۳ و ۵ ساعت بعد از تزریق اندازه‌گیری و درصد تغییرات حجم پا به نسبت ساعت صفر اندازه‌گیری شد. نتایج به صورت میانگین± انحراف معیار گزارش شدند. p<۰,۰۵ به عنوان حداقل سطح معنی‌داری در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: در دوز ده میلی‌گرم بر کیلوگرم تمامی ترکیبات اثر معنی‌دار ضدالتهابی را فقط در ساعت اول نشان دادند. در دوز ۲۵ میلی‌گرم بر کیلوگرم، برخی ترکیبات در تمامی زمان‌های مورد بررسی اثر ضدالتهابی معنی‌دار در مقایسه با گروه کنترل داشتند. در دوز پنجاه میلی‌گرم بر کیلوگرم، تمامی ترکیبات در همه زمان‌های یک، سه و پنج ساعت در مقایسه با گروه کنترل نرمال سالین- تویین اثر ضدالتهابی معنی‌دار نشان دادند.
استنتاج: این مطالعه نشان داد، مشتقات پارا- متیل سولفونیل- ۳ و ۴-دی آریل -۴- تیازولین-۲- تیون‌ها می‌توانند فعالیت ضد التهابی مطلوبی از خود نشان دهند.
حمیدرضا محمدی ، سعید واحدی ، منان حاجی محمودی، ابوالفضل نجاریان ، مریم صلصالی ، محمد شکرزاده،
دوره ۲۴، شماره ۱۲۰ - ( ۱۰-۱۳۹۳ )
چکیده
سابقه و هدف: رنگ‌ها جزو افزودنی‌های مواد غذایی هستند که می‌توانند عوارضی شبیه به آسم، کهیر، بیش‌فعالی در کودکان، تضعیف سیستم ایمنی، واکنش‌های آنا فیلاکتیک و حتی اثرات سرطان‌زایی ایجاد کنند. هدف از این مطالعه، بررسی وضعیت و نوع رنگ‌های مصرفی در فرآورده‌های میوه‌ای و آبمیوه‌های سنتی و فاقد پروانه‌های بهداشتی در مناطق مختلف شهر تهران است.
مواد و روشها: تعداد ۲۰۸ نمونه فرآورده‌های میوه‌ای مختلف از پنج منطقه تهران جمع‌آوری و استخراج رنگ شده و پس از تخلیص با استفاده از روش TLC وبا توجه به Rf مربوطه مورد شناسایی قرارگرفتند.
یافته‌ها: ۵۱ درصد (۱۰۶ نمــونه) از کل نمونه‌ها حاوی رنگ بوده که بیشترین مورد مصرف رنگ‌های غیرمجاز خوراکی مربوط به ناحیه شمال تهران (۴۸,۳ درصد) بود. بیشترین نوع رنگ مصرفی مجاز خوراکی مربوط به رنگ قرمز کارموایزین بوده و در میان رنگ‌های غیرمجاز خوراکی رنگ تارترازین بیشترین مورد مصرف (۴.۶۲ درصد) را داشته است. بیشترین ترکیب رنگی مربوط به ترکیب دو رنگ کارموایزین و سانسیت یلو با یکدیگر بود. در این تحقیق مشخص شد، تمام نمونه‌های آبمیوه حاوی رنگ مصنوعی بوده و بعد از آن انواع آلوجنگلی با ۶۸.۹۲ درصد (۵۱ نمونه) بیشترین میزان رنگ مصرفی را به خود اختصاص داد.
استنتاج: استفاده از رنگ‌های مصنوعی به‌خصوص رنگ‌های غیرمجاز خوراکی به‌عنوان یک مشکل اصلی در فرآورده‌های میوه‌ای وآبمیوه‌های سنتی فاقد پروانه‌های بهداشتی شهر تهران مطرح بوده و این موضوع می‌تواند زنگ خطری نسبت به مصرف اینگونه فرآورده‌ها به شمار آید. لذا یک تصمیم جدی، نظارت و کنترل مستمر و برخوردهای قانونی از سوی نهادهای مربوطه را برای جلوگیری از افزایش مصرف این افزودنی، به‌خصوص فرآورده‌های سنتی را می‌طلبد. همچنین افزایش آگاهی صنف تولیدکننده نسبت به خطرات ناشی از افزودن رنگ‌ها به فرآورده‌های غذایی راه حلی برای کاهش مصرف رنگ‌ها است.
محمود میرخلف زاده، آصفه حدادپور، فریبا مزروعی، مهران نصر، غلامرضا بهرامی،
دوره ۲۴، شماره ۱۲۰ - ( ۱۰-۱۳۹۳ )
چکیده
کم‌کاری مادرزادی تیروئید از شایع‌ترین علل قابل پیشگیری عقب ماندگی‌ذهنی در دنیا است(۱). در استان‌های مختلف ایران، از جمله اصفهان، برنامه غربالگری نوزدان از سال۱۳۸۲ اجرا می‌شود؛ اما در اجرای این برنامه، مشکلاتی مانند عدم جواب‌دهی کتبی یا الکترونیک به کلیه خانواده‌ها از سوی آزمایشگاه غربالگری نوزادان؛ عدم نظارت بر انجام نمونه‌گیری مجدد در موارد نیاز به غربالگری مجدد؛ عدم نظارت بر ارسال نمونه‌های تهیه شده در مراکز نمونه‌گیری به آزمایشگاه؛ عدم نظارت بر بازه زمانی سپری شده از زمان تهیه نمونه تا ارسال آن و... وجود دارد؛ بنابراین برای رفع برخی از این مشکلات، نرم‌افزاری در استان تهیه شد. هدف از این مطالعه معرفی نرم‌افزار غربالگری هیپوتیروئیدی و فنیلکتونوری نوزادان و مزایا و کاربردهای آن در استان اصفهان برای مدیریت مؤثر برنامه غربالگری؛ ارتقاء کیفیت اجرای فرآیندها در مراحل مختلف برنامه؛ کاهش هزینه‌های سازمان؛ حذف خطاهای فردی در نمونه‌گیری و ثبت اطلاعات و نهایتاً کاهش بیماری هیپوتیروئیدی است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی است. پس از مشخص شدن مشکلات و جمع‌بندی نظرات کارشناسان و مدیران درگیر و با توجه به نیاز مراکز بهداشتی، پروژه طراحی نرم‌افزار به مراحل: ۱- شناسایی فرآیندهای کاری در سطوح مختلف ارائه خدمت؛ ۲- شناسایی نوع ارتباطات بین فرآیندها؛ ۳- بررسی فرم‌های ثبت اطلاعات و اطلاعات منتقل شده بین فرآیندها؛ ۴- مصاحبه با افراد درگیر در طرح؛ ۵- تعیین نیازهای اطلاعاتی کاربران؛ ۶- تهیه الگوی طراحی نرم‌افزار، انتخاب زبان برنامه‌نویسی و سیستم مدیریت بانک اطلاعاتی؛ ۷- کدنویسی نرم‌افزار و کسب نظرات کارشناسان و کاربران نهایی در مراحل مختلف؛ ۸- ایجاد اصلاحات در هر مرحله از طراحی و ۹- اجرای نرم‌افزار و استقرار آن در کل استان تقسیم شد. برنامه‌نویسی با نرم‌افزارDelphi.net و سیستم مدیریت بانک اطلاعاتیSQL Server ۲۰۰۸ انجام شد. قسمت‌های مختلف نرم‌افزار شامل بخشی مربوط به رابط کاربر است که در سه سطح طراحی شده است: سطح اول، ورود اطلاعات فرم شماره یک غربالگری در محل انجام نمونه‌گیری (خانه‌های بهداشت یا مراکز بهداشتی درمانی) که توسط نمونه‌گیر انجام می‌شود؛ سطح دوم، مرکز بهداشت شهرستان که وظیفه نظارت بر عملکرد صحیح نمونه‌گیران و ثبت صحیح اطلاعات و پیگیری ثبت و انجام نمونه‌گیری‌های مجدد را بر عهده دارد و سطح سوم، آزمایشگاه مرجع استان که وظیفه دریافت و پذیرش نمونه‌ها در نرم‌افزار و انتقال نتایج آزمایش از دستگاه به نرم‌افزار را دارد.
بخش دیگر خروجی‌ها بود که در سطح مراکز بهداشتی درمانی، آزمایشگاه مرجع استانی و شبکه‌های بهداشت و درمان طراحی شد. بنابراین با توجه به مشکلات موجود در فرآیندهای برنامه غربالگری هایپوتیروئیدی، از زمان استفاده از این نرم‌افزار، افزایش کیفیت و دقت در خدمات ارائه شده و ثبت اطلاعات مربوطه، کاهش خطاهای فردی در ثبت اطلاعات، کاهش کارهای تکراری و وقت‌گیر، صرفه‌جویی در بسیاری از هزینه‌های متفرقه مانند پست، تلفن و...، کاهش نیروهای انسانی و بکارگیری آنها برای ارائه خدمات دیگر از جمله مزایایی است که در سطح استان شاهد آن بودیم.
محمد شکرزاده، عمران حبیبی، علی عباسی، مریم مخلوق، آنسه السادات حسینی، صفیه پولایی،
دوره ۲۴، شماره ۱۲۱ - ( ۱۱-۱۳۹۳ )
چکیده
سابقه و هدف:بیماری‌های کبدی مختلف به واسطه الکل مانندالکلیک استئاتوسیز، هپاتیت کبدی و سیروز الکلیک در مطالعات حیوانی گزارش شده است. مصرف طولانی مدت ومزمن الکل باعث اکسیداتیو استرس در کبد و کاهش ظرفیت اکسیدانی میگردد. ترامتس ورسیکالر قارچی است که روی تنه درختان رشد می‌کند و متعلق به گروهی از قارچ‌های بازیدیومیست است. هدف از این مطالعه بررسی اثر محافظت کبدی عصاره متانولی و آب داغ حاصل از قارچ ترامتس ورسیکالر می باشد.
مواد و روشها: پس از جمع‌آوری قارچ ترامتس ورسیکالر و عصاره‌گیری به روش ماسراسیون، عصاره حاصل با استفاده از فریزدرایر به صورت پودر درآمد. این مطالعه بر روی موش‌های سوری نر با وزن ۵±۲۰ 'گرم انجام شد. موش‌ها به طور تصادفی به ۸ گروه (۴ تایی) تقسیم شده و با دوزهای مختلف از عصاره‌ها به مدت یک هفته گاواژ شدند. در نهایت بافت کبد برای اندازه‌گیری گلوتاتیون احیا (GSH) خارج ونمونه‌خون برای اندازه‌گیری سطح آنزیم‌های آلانین آمینوترنسفراز (ALT)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلکالین فسفاتاز((ALP گرفته شد.
یافته‌ها: در گروه‌های دریافت‌کننده اتانول با دوزهای متفاوت از عصاره‌ها در مقایسه باگروه دریافت‌کننده اتانول، گلوتاتیون و آنزیم‌های AST، ALT و ALPاختلاف آماری معنی‌داری وجود داشت و همچنین در سطح گلوتاتیون و آنزیم‌های کبدی در گروه دریافت کننده اتانول با عصاره آب داغ و متانولی قارچ ترامتس ورسیکالر با دوز mg/Kg۲۰۰ در مقایسه باگروه نرمال اختلاف آماری معناداری دیده نشد.
استنتاج: نتایج حاصل از مطالعه نشان‌دهنده اثر آنتی اکسیدانی موثر عصاره‌های مذکور بر سمیت کبدی ناشی از اتانول در موش سوری می‌باشد این عصاره‌ها می‌توانند سبب ایجاد ذخایر گلوتاتیونی به حالت نرمال بدن پس از مصرف اتانول شوند و از تخریب سلول‌های کبدی و افزایش سطح آنزیم‌های AST، ALT و ALPدر سرم جلوگیری نمایند.
محمد شکرزاده، محمدرضا قندفروش ستاری، زینب مظلومی، آرمین سالک مقصودی ، علی استادی،
دوره ۲۴، شماره ۱۲۲ - ( ۱۲-۱۳۹۳ )
چکیده
سابقه و هدف: استامینوفن به عنوان یک داروی ضد درد و ضد تب استفاده می‌شود، ولی مصرف بیش از حد اتفاقی و یا عمدی در انسان می‌تواند آسیب کبدی شدید ایجاد کند. تورین (taurine) یکی از فراوان‌ترین اسیدهای امینه بدن می‌باشد که درساختمان پروتئین وارد نشده ولی به صورت آزاد یا داخل پپتیدهای ساده وجود دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات سطح پلاسمایی تورین در ارتباط با بیومارکرهای کبدی در مسمومین حاد با استامینوفن انجام شده است.
مواد و روشها: غلظت پلاسمایی تورین در ۳۰ بیمار مسموم حاد با استامینوفن مراجعه کننده به بخش مسمومیت بیمارستان سینای تبریز در بدو ورود و ۱۲ساعت بعد از بستری و ۳۰ نفر افراد کنترل سالم به وسیله HPLC اندازه‌گیری شدند و همچنین بیومارکرهای کبدی ALT,AST,PT با اتوآنالیزر مورد سنجش قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده ازآزمونtwo-tailed non-paired student t-test و ANOVA تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: میانگین غلظت پلاسمایی تورین در بدو ورود در بیماران مسموم با استامینوفن mg/L۴۴۹/۳±۹۱/۳۶ و میانگین غلظت پلاسمایی تورین ۱۲ ساعت بعد از بستری mg/L۰۲۰/۴±۸۲/۲۷ و میانگین غلظت پلاسمایی تورین در گروه شاهد mg/L ۴۵۱/۰±۶۲/۴ بود که تفاوت معنی‌داری (۰۰۱/۰p<) وجود داشت. همچنین بین تورین و ALT,AST,PT ارتباط معنی‌دار وجود نداشت (۰۵/۰p>).
استنتاج: تورین در واکنش به سم، توسط کبد در۱۲ ساعت اولیه مسمومیت آزاد میگردد و منجر به افزایش غظت خونی و ادراری می‌شود. در حالی که بیومارکرهای کبدی بعد از ۱۲ افزایش می‌یابند.
محمد شکرزاده، منیره جهانی، زینب وفایی پور، فاطمه شکی،
دوره ۲۵، شماره ۱۳۲ - ( ۱۰-۱۳۹۴ )
چکیده
سابقه و هدف: دیابت نوع دویکی ازبزرگ‌ترین اپیدمی‌های قرن حاضر می‌باشد. یکی ازشایع‌ترین عوارض میکروواسکولار در دیابت ملیتوس، نفروپاتی است. دیابت ملیتوس با استرس اکسیداتیو و آسیب به میتوکندری ارتباط مستقیم دارد که در نهایت می‌تواند منجر به آسیب بافتی در کلیه شود. در این مطالعه، اثرات نانوسریا بر جلوگیری از آسیب اکسیداتیو در میتوکندری‌های ایزوله از بافت کلیه موش‌های سوری دیابتی شده با استرپتوزوسین مورد بررسی قرار گرفته است.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی، حیوانات در ۵ گروه ۶ تایی قرار گرفتند. دیابت با تزریق استرپتوزوسین (۶۵mg/kg,IP) در موش‌ها القاء گردید و موش‌هایی که قندخون بالاتر از ۲۰۰ mg/dl داشتند، به‌عنوان دیابتی در نظر گرفته شدند و پس از تایید دیابتی شدن، نانوسریا و vit E را به مدت ۴ هفته دریافت کردند. سپس بافت کلیه موش‌های سوری از گروه‌های مختلف جدا شده و میتوکندری آنها با روش سانتریفیوژ متعدد جداسازی و عملکرد میتوکندری‌ها با تست MTT و پارامترهای استرس اکسیداتیو شامل گلوتاتیون (GSH)، میزان گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) و لیپید پراکسیداسیون (LPO) ارزیابی شد.
یافته‌ها: کاهش قابل توجه (۰۵/۰< p) در فعالیت میتوکندری و همچنین غلظت GSH در میتوکندری‌های ایزوله از کلیه موش‌های گروه دیابتی در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. همچنین افزایش معنی‌داری (۰۵/۰< p) را در سطوح LPO و ROS در گروه دیابتی شاهد بودیم که پس از تجویز نانوسریا به موش‌های دیابتی، بهبودی نسبتاً معنی‌داری (۰۵/۰< p) در فاکتورهای استرس اکسیداتیو و عملکرد میتوکندری‌های ایزوله از کلیه موش‌های دیابتی حاصل گردید.
استنتاج: نتایج مطالعه ما نشان می‌دهد که نانوسریا اثرات محافظتی در کاهش آسیب میتوکندریایی بافت کلیه دارد و می‌توان آن را به‌عنوان درمانی مکمل درکنار سایر داروهای پایین‌آورنده قندخون درکنترل عوارض دیابت استفاده کرد.
mazums.ac.ir