---

سابقه و هدف: آمار ناباروری در جهان و به‌خصوص در کشور ما افزایش یافته است. داده کاوی رشته علمی جدید در زمینه بازیابی اطلاعات از پایگاه داده‌ها می‌باشد. مطالعات معدودی در زمینه‌ ناباروری و استفاده از دانش داده کاوی برای توصیف و پیش بینی روش‌های مختلف درمانی و شناسایی ویژگی های تاثیر گذار بر موفقیت روش درمان، ارائه شده است. هدف این مقاله ارائه مدلی است برای ارزیابی میزان تأثیر داروهای مختلف درمان ناباروری بر بیمارانی که تحت درمان با روش IUI قرار گرفته‌اند. مواد و روش ها: برای انجام این تحقیق پرونده‌های سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۸ بیماران نابارور بیمارستان صارم بررسی شده‌اند که ۲۶۰۳۵ رکورد اولیه استخراج شده است. اطلاعات موجود در پرونده بیماران با استفاده از روش‌های داده کاوی در نرم‌افزار CLEMENTINE ۱۲,۰ تجزیه وتحلیل شدند. برای شناسایی عوامل مؤثر بر تأثیر داروها بر موفقیت درمان از الگوریتم‌های خوشه بندی و دسته بندی داده کاوی استفاده شد. یافته ها: با استفاده از خوشه‌بندی K-Means، ویژگی های بیمارانی که درمان آن‌ها موفق بوده است، شناسایی شده‌اند. به کمک درخت تصمیم CHAID تأثیر داروهای مختلف درمان ناباروری در بیماران نابارور و در نتیجه باروری مشخص شده است. مدل ساخته شده می‌تواند نتیجه استفاده از داروی پیشنهادی را با دقت ۷۱ درصد پیش‌بینی کند. استنتاج: با استفاده از تکنیک‌های داده کاوی می‌توان روند درمان بیماران نابارور را بعد از بررسی‌ها و انجام معاینات و آزمایشات گوناگون و انتخاب فیلدهای تأثیرگذار بر بیماری، بهبود بخشید.

---

سابقه و هدف: کیفیت زندگی در سال های گذشته علاوه بر بهداشت، در تحقیقات بالینی نیز مورد توجه قرار گرفت و برای ارزیابی آن در جمعیت‌های عمومی و بیماران آرتریت روماتوئید ابزارهای زیادی مانند SF-۳۶ ارائه شد. هدف این مقاله تعیین نمرات کیفیت زندگی مرتبط با سلامت بیماران آرتریت روماتوئید درغرب مازندران می‌باشد. مواد و روش‌ها: مطالعه به صورت مقطعی و توصیفی است. حجم نمونه شامل ۱۶۵ نفر مبتلا به این بیماری است که به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انجام شد. جامعه پژوهش تمام مراجعه‌کنندگان به درمانگاه روماتولوژی و مطب متخصصین روماتولوژیست بودند. روش گردآوری داده‌ها مصاحبه و خود گزارش دهی افراد و مشاهده پرونده ها بود. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه فارسی SF-۳۶ بود. سپس توسط نرم افزارSPSS v,۱۷ با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه و آزمون های t و آنالیز واریانس برای مقایسه نمرات در گروه های مختلف استفاده گردید. یافته‌ها: از ۱۶۵ نفر از مبتلایان به آرتریت روماتوئید، تعداد ۱۴۵ نفر (۹/۸۷ درصد) زن و ۱۲۶ نفر (۳/۷۶ درصد) شهری و ۱۴۰ نفر (۸/۸۴ درصد) متأهل بودند. میانگین (انحراف معیار) سن بیماران برابر ۵/۵۱ (۱۱) سال بوده است. میانگین نمرات کیفیت زندگی در حیطه های عملکرد جسمانی، سرزندگی و شادابی و سلامت عمومی بین زن و مرد تفاوت معنی‌دار داشت و در بقیه حیطه ها مشابه بودند. میانگین نمرات درد، محدودیت جسمی، تصور سلامتی در زنان از بقیه حیطه‌ها پایین‌تر بود. از نظر محل سکونت، هر هشت مؤلفه در ساکنین شهر و روستا تفاوت معنی‌دار نداشت. با استفاده از آنالیز واریانس مشخص شد که به جز حیطه های محدودیت احساسی (۰۵۵/۰= P) و درد (۰۸۷/۰= P) بقیه مولفه ها با گروه های سنی ارتباط معنی‌دار داشتند (۰۵/۰< P). در تحلیل همبستگی و رگرسیون مشاهده شد که طول بیماری با همه ی مؤلفه ها همبستگی منفی و معنی دار دارد ( از۳۲– درصد تا ۱۱– درصد) و سن با همه ی مؤلفه ها همبستگی منفی و معنی‌دار در سطح ۲۲ درصد تا ۳۹ درصد و به صورت معکوس دارد. استنتاج: کیفیت زندگی بیماران آرتریت روماتوئید ابعاد متفاوت دارد و میزان نمرات کیفیت زندگی بیماران مربوط به سلامت جسمانی در سطح پایین تر و در بخش های سلامت روانی و اجتماعی در سطح بالاتری قرار داشتند. بنابراین ابتلا به بیماری مزمن آرتریت روماتوئید در ابعاد مختلف کیفیت زندگی اثر منفی داشته و چون این ابعاد از هم مستقل نیستند، متغیرهای مختلف اقتصادی و اجتماعی و جمعیتی افراد اثرات متفاوتی بر ابعاد کیفیت زندگی دارند. لذا برنامه ریزی صحیح و متناسب با شرایط بیماران لازم است تا در روند درمان و کنترل عوارض بیماری و ارتقائ کیفیت زندگی آن ها موثر باشد

---

سابقه و هدف: تله درماتولوژی به معنی ارائه مراقبت‌های تخصصی پوست با استفاده از فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات از راه دور می‌باشد. این سامانه‌ موجب تسهیل ارتباط بین بیماران، پرسنل پرستاری و پزشکان مراقبت اولیه با پزشکان متخصص پوست می‌شود. هدف این پژوهش طراحی و ساخت یک سامانه تشخیص بیماری‌های پوستی از راه دور می‌باشد. مواد و روش‌ها: این پژوهش در بر گیرنده دو مرحله اصلی بود. در مرحله اول بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، پرسشنامه‌ای جهت نیازسنجی اطلاعاتی و تعیین اقلام داده‌ای و قابلیت‌های مورد نیاز در سامانه طراحی گردید و بین پزشکان متخصص پوست شاغل در بیمارستان تخصصی پوست رازی توزیع گردید. سپس داده‌های به دست آمده با استفاده از آمار توصیفی و گزارش توزیع فراوانی و با استفاده از نسخه ۱۹ نرم افزار Spss تحلیل شدند. در مرحله دوم بر پایه نتایج قبلی، نسخه اولیه سامانه طراحی و ایجاد شد. سپس آزمون ارزیابی قابلیت با استفاده از روش فکرکردن با صدای بلند Think Aloud انجام و نسخه نهایی سامانه طراحی شد یافته‌ها: پزشکان متخصص شرکت کننده، در قسمت عناصر داده ای مربوط به هویت بیمار تمامی عناصر داده ای ذکر شده به جز کد ملی، وزن و آدرس محل اقامت بیمار را ضروری و در قسمت پیشنهاد برای اقلام داده‌ای، اضافه‌کردن شغل بیمار را پیشنهاد کردند. در خصوص داده‌های بالینی بیمار و قابلیت‌های سامانه نیز تمامی عناصر داده ای ذکر شده در پرسشنامه توسط شرکت‌کنندگان ضروری تشخیص داده شد. سپس براساس این نتایج نسخه اولیه سامانه طراحی و پس از آزمون ارزیابی قابلیت، نسخه نهایی سامانه تشخیص بیماری‌های پوستی از راه دور ایجاد شد که از نوع ذخیره و ارسال و مبتنی بر وب بود. استنتاج: سامانه های ذخیره و ارسال، نیازمند تجهیزات فنی محدود و ارزان قیمتی برای اجرا بوده و با آموزش مختصر به پرستار یا پزشک ارجاع دهنده در مکان مبدأ، قابل پیاده سازی خواهند بود. این نوع سامانه ها به دلیل انتقال الکترونیکی تصاویر ضایعات بیمار به همراه تاریخچه بالینی، می‌تواند کمک قابل توجهی برای متخصصان پوست در ارائه تشخیص سریع و طرح درمانی مناسب هر بیمار محسوب گردد.

---

سابقه و هدف: شیوع چاقی و اضافه وزن به طور روز افزونی در حال افزایش می‌باشد و هزینه‌های سنگینی را بر افراد و جوامع تحمیل کرده است. مداخله انگیزشی، روشی مراجع محور و مستقیم به منظور افزایش انگیزه درونی افراد برای تغییر رفتار از طریق بررسی و حل ابهامات می‌باشد که نتایج سودمند آن در زمینه سلامت به طور گسترده‌ای مورد تایید قرار گرفته است. هدف مطالعه ما، بررسی تاثیرات مصاحبه انگیزشی در ارتقاء برنامه تعهد به کاهش وزن در زنان چاق یا دارای اضافه وزن بود. مواد و روش‌ها: مطالعه کنونی از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی شده بود که بر روی ۱۰۰ نفر از زنان چاق یا دارای اضافه وزن مراجعه کننده به مطب تغذیه انجام شد. مطالعه در ۲ گروه مساوی اجرا شد که نمونه‌ها به صورت تصادفی در گروه ها قرار گرفتند. اطلاعات از طریق چک لیست و در ۳ نوبت پیش از مداخله، ۲ ماه و ۶ ماه پس از مداخله جمع‌آوری گردید. اطلاعات پس از ورود به نرم‌افزار آماری SPSSنسخه ۱۶ و از طریق آزمون‌های آماری تی‌مستقل و آنالیز واریانس با مشاهدات تکراری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: میانگین وزن زنان در گروه کنترل و مصاحبه انگیزشی به ترتیب ۰۵/۶± ۹/۷۵ و ۹۵/۶ ± ۲/۷۴ می‌باشد. زنان در گروه مصاحبه انگیزشی در مقایسه با گروه کنترل، مشارکت بیش‌تری در جلسات داشتند (۲/۱۴ در مقابل ۶/۹ مرتبه). هم‌چنین چک لیست مربوط به رژیم غذایی و فعالیت بدنی را بیش‌تر تکمیل کرده بودند (۱/۱۶ در مقابل ۸/۹ مرتبه). به طور خلاصه، از نظر کاهش وزن اختلاف معنی داری بین دو گروه مشاهده گردید (۰۰۱/۰< P). استنتاج: نتایج مطالعه حاضر نشان می‌دهد که ادغام مصاحبه انگیزشی با برنامه آموزش استاندارد کاهش وزن می‌تواند نتایج مناسب‌تری را به دنبال داشته باشد.

---

سابقه و هدف: امروزه با ظهورسیستم پرونده پزشکی الکترونیک بیمار، باید در تمام مراحل ورود داده، ذخیره سازی، استفاده و انتقال داده بحث امنیت ومحرمانگی اطلاعات مورد توجه قرارگیرد. هدف از این پژوهش ارزیابی الزامات محرمانگی و امنیت اطلاعات برای پیاده‌سازی سیستم پرونده پزشکی الکترونیک در همه بیمارستان‌های شهر اصفهان در سال ۱۳۹۳ است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی است که به روش تحلیلی در سال ۱۳۹۳انجام شد. جامعه پژوهش، مسئولین فناوری اطلاعات بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، خصوصی و تامین اجتماعی شهر اصفهان بود. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود. داده‌ها پس از گردآوری با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۰ مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: میزان برآورده سازی الزامات امنیت و محرمانگی اطلاعات در پیاده‌سازی سیستم پرونده پزشکی الکترونیک در بیمارستان‌های شهر اصفهان زیاد (۱۰۰-۶۷) بوده است و میانگین نمره آن ۸۵ از ۱۰۰ بوده است. الزامات امنیت و محرمانگی اطلاعات در همه بیمارستان‌های شهر اصفهان به میزان بالا، رعایت گردیده است. استنتاج: بیمارستان‌های اصفهان در سال ۱۳۹۳ برای پیاده‌سازی سیستم پرونده پزشکی الکترونیک از نظر امنیت و محرمانگی اطلاعات آمادگی لازم را دارند.

---

سابقه و هدف: در سال‌های اخیر به منظور بهبود دسترسی سربازان و نظامیان به مراقبت‌های بهداشتی درمانی تخصصی، برنامه‌های پزشکی از راه دور متعددی توسط سازمان‌های نظامی پیاده سازی و مورد ارزیابی قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر مقایسه ارائه خدمات سلامت روان از راه دور به نظامیان در کشورهای منتخب بود. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر به روش توصیفی- تطبیقی و در سال ۱۳۹۲ انجام شد. در این پژوهش الزامات خدمات سلامت روان از راه دور نظامیان در کشورهای آمریکا، استرالیا، کانادا و ایران مقایسه گردید. گردآوری داده‌ها از طریق جستجوی منابع کتابخانه‌ای، نشریات و سایت های معتبر از جمله سایت وزارت امور کهنه سربازان آمریکا و تحلیل آن‌ها از طریق جداول تطبیقی صورت گرفت. یافته‌ها: کشورهای آمریکا، استرالیا و کانادا به شکل اصولی و منظم از فن‌آوری سلامت روان از راه دور جهت ارائه خدمات متنوع بهداشت روان به نظامیان خود بهره گرفته‌اند. در ایران هیچ فعالیت عملی و موثری جهت استفاده از قابلیت‌های این فن‌آوری انجام نگرفته است و تنها، فن‌آوری تلفن موسوم به صدای مشاور جهت ارائه خدمات روان‌شناسی به نظامیان به کار گرفته شده است. استنتاج: با توجه به تجربه موفق سایر کشورها در به کارگیری خدمات سلامت روان از راه دور به نظر می‌رسد برنامه‌های سلامت روان از راه دور سبب افزایش کیفیت ارائه این خدمات و کاهش ارجاعات غیر ضروری نظامیان به مراکز درمانی شود.

---

سابقه و هدف: افزایش فشار شریان ریوی، از عوامل اصلی بروز اختلالات قلبی در بیماران تالاسمی می‌باشند. هدف از پژوهش حاضر، تعیین ارتباط اسپلنکتومی و فشار شریان ریوی در بیماران بتا تالاسمی ماژور می‌باشد.

مواد و روش‌ها: مطالعه مقطعی حاضر بر روی ۶۰ نفر از بیماران مبتلا به بتاتالاسمی ماژور مراجعه کننده به بیمارستان هاجر شهرکرد در سال ۱۳۹۴ انجام گرفت. بیماران تحت اکوکاردیوگرافی قرار گرفتند و مقادیر هموگلوبین، پلاکت، تعداد گلبول‌های قرمز هسته دار، لاکتات دهیدروژناز، نارسایی جریان دریچه تریکوسپید، فشار شریان ریه و... مورد سنجش قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم افزار Stata۱۳ با مقدار معنی‌داری کم‌تر از ۰۵/۰ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: از بین متغیرهای مورد آزمایش در این تحقیق، میانگین مربوط به سن، هموگلوبین، پلاکت، گلبول‌های قرمز هسته دار، لاکتات دهیدروژناز، نارسایی جریان دریچه تریکوسپید، فشار شریان ریوی، قطر بطن راست، قطر شریان ریوی اصلی، قطر پایان دیاستولی بطن چپ و قطر پایان سیستولی بطن چپ در بیماران اسپلنکتومی شده در مقایسه با بیماران اسپلنکتومی نشده، بیش‌تر بود (۰۵/۰< p). هم‌چنین بین پلاکت، تعداد گلبول‌های قرمز هسته دار و زمان انجام اسپلنکتومی با فشار شریان ریوی همبستگی معنی‌داری مشاهده شد (۰۵/۰< p)، هرچند که ارتباط بین هموگلوبین و لاکتات دهیدروژناز با فشار شریان ریوی معنی‌دار نبود (۰۵/۰> p).

استنتاج: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که اسپلنکتومی ممکن است استعداد ابتلا به فشار شریان ریوی بالا را در مبتلایان به بتا تالاسمی ماژور افزایش دهد و یا منجر به پیشرفت افزایش فشار ریوی در این بیماران گردد.

---

سابقه و هدف
چنانچه سازمان­های بهداشتی از ساختاری مناسب برای ارزیابی منظم سیستم­ها برخوردار باشد نقش موثری را در تحقق ارتقای کیفیت، بهبودکارایی و اثربخشی خدمات بهداشتی و درمانی ایفا می­نماید. هدف  این پژوهش ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی مرکز آموزشی-درمانی بوعلی سینا ساری می­باشد.
مواد و روش‌ها
این تحقیق توصیفی به­صورت موردی انجام گرفت. جامعه­ی آماری این پژوهش سیستم اطلاعات بیمارستانی شرکت پویا سامانه دیوا می­باشد. روش­گردآوری داده­ها به صورت مشاهده و مصاحبه با مسئول واحد فناوری اطلاعات می­باشد. نتایج با شاخص­های ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی وزارت بهداشت مقایسه و مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت.
یافته‌ها:
نتایج حاکی از آن است که نرم افزار این مرکز دارای ۶ برنامه­ی کاربردی و ۴۲ زیرسیستم می­باشد. زیرسیستم­های برنامه­های کاربردی از۴۳/۷۱ درصد اجزاء سازمانی و ۵۷/۲۸ درصد اجزاء سرویس دهنده تشکیل شده است. برنامه کاربردی سیستم­های اداری­-مالی بیش­ترین و ستادی کم­ترین زیرگروه اصلی را دارند. در برنامه های کاربردی مدیریتی و ستادی امکان گزارش­گیری وجود نداشت. زیر سیستم­های اطلاعات مدیریت با توجه به نیازها ارتقاء کمی و کیفی نیافته­اند.
استنتاج
به نظرمی­رسد عدم توجه به ارتقاء قابلیت­های نرم افزار مربوط به سهیم نبودن کاربران در طراحی نرم­افزار، ناکافی بودن آموزش و آگاهی کاربران نسبت به عملکرد و قابلیت­های مورد انتظار، تأخیر در تأمین اعتبارات مالی، عدم اطلاع شرکت مذکور نسبت به آخرین دستورالعمل­ها و اطلاعیه­های ابلاغی از سوی وزارت متبوع و تأخیر در اعمال دستورالعمل­ها در نرم­افزار بوده و تعدد نرم­افزارها به طور موازی در واحدهای آن مرکز باشد.
 

---

اصلاحیه : تحلیلی بر نظام ارجاع بیماران در برنامه پزشک خانواده شهری، با رویکرد SWOT از منظر ذینفعان: یک مطالعه کیفی
 
قاسم عابدی^۱    
 خدیجه صفی زاده جم مختاری^۲  
   ابوالفضل مروی^۲
 
مولف مسئول: خدیجه صفی زاده- ساری: کیلومتر ۱۷ جاده فرح آباد، مجتمع دانشگاهی پیامبر اعظم                              E-mail: s۵۵۱۰,۱۳۷۱@yahoo.com
۱. دانشیار، گروه مدیریت بهداشت، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
۲. دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، کمیته تحقیقات دانشجویی دانشگاه، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
 
 
   
 

در مقاله فوق که در شماره ۱۶۱ خرداد ۱۳۹۷ در دوره ۲۸ این نشریه منتشر شده بود، ترتیب اسامی نویسندگان اشتباه چاپ شده بود، لیست نویسندگان و مرتبه علمی آنان اصلاح گردید.
 

---

سابقه و هدف: با توجه به این که بین علاقه پژوهشگران ومشکلات بالینی هماهنگی وجود ندارد، به منظورپاسخ به این پرسش که پژوهش روی چه موضوعاتی می‌تواند منجر به حل مشکلات نظام سلامت شود، این مطالعه باهدف تبیین مشکلات بالینی نیازمند پژوهش از دیدگاه کارکنان بالینی اجراءشد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه کیفی بر روی ۲۷ نفر ازکارکنان بالینی مراکز آموزشی درمانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی گلستان درسال ۱۳۹۶ با نمونه‌گیری مبتنی بر هدف انجام شد. برای جمع‌آوری داده از بحث گروهی متمرکز استفاده شد که مشارکت‌کنندگان درسه جلسه بحث‌گروهی متمرکز تجربیات خود را بیان نمودند. جلسات با یک سوال باز کلی شروع و سپس از سوالات ژرفکاو استفاده شد. مصاحبه‌ها ضبط، کلمه به کلمه دست نویس وبه شیوه تحلیل محتوای آنالیز شدند.
یافته‌ها: دامنه سنی شرکت‌کنندگان در پژوهش ۵۳-۲۵ سال و سابقه کارآنان ۲۶-۲ سال بود و۵۹ درصد آنان مرد بودند. با آنالیز داده‌ها چهار درونمایه پدیدار شد. از دیدگاه مشارکت‌کنندگان،"مشکلات بالینی مرتبط با ساختار نظام سلامت"، "تحلیل وضعیت ارائه‌دهندگان خدمات در نظام سلامت"،"تحلیل وضعیت ارائه خدمات در نظام سلامت و تعیین نیازها" و "مشکلات مربوط به فرآیندهای بالینی موجود" از جمله مشکلات بالینی قابل پژوهش بود.
استنتاج: با توجه به یافته‌های مطالعه پیشنهاد می‌شود پس از الویت‌بندی نیازهای پژوهشی، پژوهش‌های بالینی با توجه به نیازهای منطقه طراحی و اجرا شود.
 

---

سابقه و هدف: کودکان اتیستیک دارای مشکلات رفتاری بی‌شماری هستند. این وضعیت استرس فراوانی را بر مادران آن ها وارد می‌کند. این مطالعه با هدف بررسی اثر روان درمانی مثبت نگر بر میزان استرس ادراک شده و دلایل زندگی مادران  دارای فرزند مبتلا به اوتیسم شهر ساری انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه مداخله ای نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل، بر روی ۲۴ نفر از مادران کودکان اتیستیک مراجعه کننده به مرکز آموزشی کودکان اتیسم نیک‌اندیشان ساری در سال۱۳۹۶ انجام شد. نمونه‌ها به صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به صورت تخصیص تصادفی در دو گروه مداخله ۱۲نفره و کنترل ۱۲نفره قرارگرفتند. برنامه مداخله بالینی مثبت‌نگر طی ۸ جلسه ۹۰ دقیقه‌ای دو بار در هفته برای گروه مداخله انجام شد. داده ها از طریق پرسش‌نامه مشخصات دموگرافیک و پرسش‌نامه استرس ادراک شده کوهن و دلایل زندگی لینهان جمع‌آوری شد. جهت تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین نمره استرس ادراک‌شده قبل از مداخله در دو گروه آزمون و کنترل تفاوت آماری معناداری نداشت و میانگین نمره استرس ادراک‌شده در گروه آزمون(۶/۷ ± ۰۰/۲۱) نسبت به گروه کنترل (۵/۷± ۸۳/۲۷)، بعد از مداخله کاهش معنی‌داری داشته است (۰۰۰۱/۰>P). اما میانگین نمره دلایل زندگی قبل از مداخله در دو گروه آزمون و کنترل تفاوت آماری معناداری نداشت و میانگین نمره دلایل زندگی در گروه آزمون (۰/۱۵ ± ۵۰/۱۷۷) نسبت به گروه کنترل (۹/۱۷± ۱۷/۱۵۹)، بعد از مداخله افزایش معنی‌داری داشته است (۰۰۰۱/۰>P).
استنتاج: در راستای توجه اختصاصی به مشکلات سلامت روانی مادران دارای فرزند اوتیسم از جمله سطح بالای استرس ادراک شده و کاهش چشم گیر دلایل زندگی، انجام روان درمانی مثبت نگر اثر بخش به نظر می‌رسد. این مداخله برای پیشرفت درمان و کاهش هزینه‌های نگه داری از این کودکان نیز مفید خواهد بود.

 

---

 سابقه و هدف: برای ارزیابی و مقایسه نرم‌افزارهای مختلف می‌توان از شاخص‌های زیادی استفاده نمود، ولی شاخص‌هایی که مختص مقایسه نرم‌افزارهای تفکیک بافت توموری از بافت سالم در تصاویر MRI مغز استخراج شده باشند، در حال حاضر موجود نمی‌باشد. هدف از این مطالعه، تعیین معیارهای مناسب جهت انتخاب نرم‌افزار بهینه برای تشخیص تومور در تصاویر MRI مغز است.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر یک پژوهش کیفی و از نوع کاربردی است که طی  ۱۰مرحله طراحی و اجرا شد. در این مطالعه ابتدا با استفاده از تکنیک دلفی و نظرات خبرگان ( ۳۰نفر) معیارهای مناسب برای انتخاب نرم‌افزار بهینه تعیین شد و سپس هر کدام از این معیارها وزن‌دهی و اولویت‌بندی شدند.
یافته‌ها: با ارائه پرسشنامه به متخصصین حوزه IT و نرم‌افزار و تکمیل آن توسط متخصصین، ۱۵ معیار استخراج شد که در این میان معیار " امکان استفاده نتایج در آموزش" با ۹۳ درصد بیش‌ترین فراوانی موافق و معیار " امکان استفاده از نرم‌افزار در محیط درمانی" با ۴۷ درصد کم‌ترین فراوانی موافقت را کسب نمودند. همچین این دو معیار به ترتیب با ۱۴۴۳/۰ و ۰۱۱/۰ بیش‌ترین و کم‌ترین وزن نسبی را از آن خود نمودند.
استنتاج: با توجه به نتایج و نظرات متخصصین می توان به این نتیجه رسید که در حال حاضر متخصصین حوزه فناوری اطلاعات و نرم‌افزار، این نرم‌افزارها را بیشتر مناسب حوزه آموزش و پژوهش می‌دانند تا حوزه تشخیص و درمان. بنابراین با این پیش زمینه ذهنی، نرم‌افزارها را با توجه به میزان کارآیی در حوزه تحقیق و آموزش دسته‌بندی و رتبه‌بندی خواهند نمود.