مهدی بهمنی، هادی اسمعیلی گورچین قلعه، جواد رئوف سرشوری، سید محمد زارعی ابرقوئی، ابراهیم سلیمی صبور، معصومه شفایی،
دوره ۳۳، شماره ۲ - ( ویژه‌نامه شماره دو - آذر ۱۴۰۲ )
چکیده
سابقه و هدف: التیام زخم‌های سوختگی یکی از مشکلات پزشکی محسوب می‌شود و یافتن دارو یا ماده‌ای که بتواند با کمترین عوارض جانبی موجب التیام این زخم‌ها شود، بسیار ارزشمند است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات ضد التهابی، آنتی‌اکسیدانی و ترمیمی گیاه ترشک غده‌دار بر مدل تجربی زخم سوختگی در موش نژاد بالب/سی می‌باشد.
مواد و روش‌ها: در مطالعه تجربی- آزمایشگاهی حاضر، ۶۰ سر موش نژاد بالب/سی به طور تصادفی به ۵ گروه ۱۲تایی شامل گروه‌های کنترل، شم کلدکرم، کرم حاوی عصاره گیاه ترشک غده‌دار، کرم لاژکس و برگ گیاه ترشک غده‌دار تقسیم شدند. پس از ایجاد سوختگی درجه دو در روزهای ۳، ۷، ۱۴و ۲۱ متغیرهای بهبود زخم شامل مقایسهی سرعت بسته‌شدن زخم، میزان التهاب، عروق‌زایی، نوزایی اپیتلیال، تعداد فولیکول‌های مو، میزان رشته‌های کلاژن، میزان سایتوکاین‌های التهابی، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و همچنین آنزیم‌های کبدی مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد میانگین التهاب، عروق‌زایی، نوزایی اپیتلیال، تعداد فولیکول مو، میزان رشته‌های کلاژن و همچنین میانگین بسته‌شدن ظاهری زخم در گروه‌های درمان‌شده با کرم حاوی عصاره و برگ گیاه ترشک غده‌دار و کرم لاژکس در مقایسه با گروه‌های شم و کنترل اختلاف معنی‌داری (۰/۰۵P<) دارد. همچنین نتایج نشان داد، در سطح سرمی سایتوکاین‌های التهابی و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی در گروه‌های درمان شده با کرم حاوی عصاره و برگ گیاه ترشک غده‌دار و کرم لاژکس نسبت به گروه‌های شم کلدکرم و کنترل اختلاف معنی‌داری (۰/۰۵>p) وجود دارد. در رابطه با آنزیم‌های کبدی هیچ‌گونه تغییر معنی‌داری بین گروه‌های تحت مطالعه یافت نشد (۰/۰۵>p).
استنتاج: براساس نتایج به‌دست‌آمده به نظر می‌رسد گیاه ترشک غده‌دار در درمان سوختگی درجه دو بسیار کارآمد بوده و می‌تواند جایگزین مناسبی برای محصولات موجود فعلی باشد.
mazums.ac.ir