مهران قانعی، راضیه قدسی، امینه سادات طاجانی، بی بی صدیقه فضلی بزاز، وحید سهیلی،
دوره ۳۳، شماره ۲۲۷ - ( آذر ماه ۱۴۰۲ )
چکیده
سابقه و هدف: درمان عفونت های باکتریایی با کمک آنتی بیوتیک ها صورت می پذیرد، اما ظهور سویههای مقاوم به چند دارو که با سرعت فزایندهای در حال رشد است، پدیده ای است که جوامع انسانی را تهدید می کند. بنابراین، برای مبارزه با بیماریهای عفونی به استراتژیهای جایگزین نیاز است. امروزه، ترکیباتی که بیماری زایی باکتری ها را کاهش می دهند و در عین حال هیچ گونه تداخلی با زنده ماندن یا رشد آن ها ندارند، به عنوان نسل بعدی آنتی بیوتیک ها معرفی می شوند. سودوموناس آئروژینوزا، یکی از پاتوژن های مهم و خطرناک است که از شبکه کوئروم سنسینگ خود برای تنظیم بیماریزایی و تولید عوامل بیماریزا استفاده میکند. در این مطالعه، به بررسی اثر ترکیب نفتوکینونی طبیعی لاوسون (جدا شده از گیاه حنا) و چندین مشتق صناعی آن بر سیستم کوئروم سنسینگ باکتری سودوموناس آئروژینوزا PAO۱ می پردازیم.
مواد و روش ها: ابتدا MIC هر ترکیب اندازه گیری شد. سپس تأثیر ترکیبات منتخب بر تشکیل بیوفیلم و میزان زنده مانی سلول های باکتری موجود در داخل بیوفیلم، با روش رنگ سنجی بررسی گردید. در نهایت میزان ترشح فاکتورهای بیماری زای تحت کنترل سیستم کوئروم سنسینگ سودوموناس آئروژینوزا شامل پیوسیانین، پیووردین و پروتئاز در حضور ترکیبات منتخب مورد مطالعه قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که ترکیبات لاوسون و NO۲-۴۸۱ تولید بیوفیلم سودوموناس آئروژینوزا را به ترتیب به میزان حدود ۷۹% و ۹۲% کاهش می دهند. همچنین لاوسون و ترکیب NO۲-۴۸۱ (در هر دو غلظت µg/mL ۲۵۰ و ۱۲۵)، میزان زنده مانی سلول های بیوفیلم را در حدود ۷۰٪ کاهش دادند. در ادامهْ مشتق NO۲-۴۸۱ مقدار تولید فاکتورهای بیماری زای پیوسیانین و پیووردین را در بهترین حالت، به ترتیب حدود ۵۵٪ و ۸۱٪ کاهش داد اما بر میزان تولید پروتئاز تأثیری نداشت.
استنتاج: مشتق NO۲-۴۸۱ توانایی کاهش بیماری زایی باکتری سودوموناس آئروژینوزا را دارد و در صورت اثبات عدم سمیت سلولی، می تواند وارد فاز مطالعات حیوانی و بالینی گردد تا به عنوان یک ترکیب کمکی در کنار آنتی بیوتیک ها یا ضد عفونی کننده ها مورد استفاده قرار گیرد.