مهرداد جلالیان، مهدی پوراصغر، احمد مجد، حسین قلعه نویی، زهرا کیانمهر،
دوره ۳۲، شماره ۲۰۷ - ( فروردین ۱۴۰۱ )
چکیده
سابقه و هدف: اختلال افسردگی عمده (MDD) یک چالش بزرگ برای سلامت روان جامعه است. Zinc و کورتیزول سرم نشانگرهای زیستی مناسبی برای پاسخ به درمان می‌باشند. هدف مطالعه حاضر مقایسه نشانگرها در بین دو گروه بیماران MDD تحت درمان با فلوکستین تراپی و درمان شناختی رفتاری انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده، ۴۰ بیمار زن MDD (معیارDSM-V) در دوگروه فلوکستین‌تراپی (روزانه ۲۰ میلی‌گرم به‌مدت ۳ ماه) (۲۰N=) و CBT گروهی (جلسه ۹۰ دقیقه‌ای، یکبار در هفته، به مدت ۱۲ هفته) (۲۰N=) جای گرفتند. شدت افسردگی، غلظت سرمی کورتیزول و Zinc در ابتدا و پایان درمان سنجش شدند. داده‌ها در سطح معنادار ۰/۰۵≥P با کمک نرم‌افزار Graphpad Prism۹ آنالیز شدند.
یافته‌ها: نمره BDI-II در هر دوگروه فلوکستین (از۱/۵ ± ۲۳/۲ به ۱/۱ ± ۱۱/۱) و CBT (از ۰/۶ ± ۲۶/۸ به ۰/۸ ± ۹/۵) کاهش معناداری داشت. میزان کورتیزول سرم در گروه فلوکستین بدون تغییر و درگروه CBT (از۰/۰۹ ± ۴۵۳ به ۰/۰۷± ۳۸۶/۴) کاهش داست. غلظت Zinc سرم در گروه فلوکستین (از ۴/۸ ±۹۱/۶ به ۲/۸ ± ۷۲/۸) کاهش و در گروه CBT (از ۲/۱ ± ۷۸/۹ به ۲/۶ ± ۸۶/۵) افزایش داشت. از نظر مقایسه بین گروهی مقادیر بعد از درمان، میزان کاهش نمره BDI-II و غلظت کورتیزول در گروه CBT نسبت به گروه فلوکستین‌تراپی بیش‌تر بود.
استنتاج: امتیاز BDI–II، کورتیزول سرم در گروه CBT کاهش بیش‌تر اما Zinc سرم افزایش بیش‌تر نسبت به گروه فلوکستین داشتـه است. بنابراین برای درمـان MDD مناسب به نظر می‌رسد. مطالعه با حجم بیش‌تر و دوره طولانی‌تری توصیه می شود.
شماره ثبت کارآزمایی بالینی : ۱N۲۰۱۹۰۷۱۰۰۴۴۱۷۱IRCT
mazums.ac.ir