سابقه و هدف: شایع ترین علت مرگ و میر در بیماران مبتلا به تالاسمی، عوارض قلبی می باشد که خود ناشی از کم خونی مزمن و افزایش بار آهن به دنبال تزریق های مکرر خون و افزایش جذب آهن است. طبق تحقیقات اندکی که پیش از این انجام شده تزریق مقادیر بالای دسفرال وریدی باعث بهبود شاخص های تصویربرداری از قلب با استفاده از امواج ماوراصوت (اکوکاردیوگرام) بیماران می شود. این مطالعه به منظور تعیین تاثیر مقادیر بالای دسفرال وریدی بر عملکرد قلبی بیماران مراجعه کننده به مرکز تالاسمی بیمارستان بوعلی ساری در سال ۱۳۸۲ انجام گرفته است.
مواد وروشها: مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی (مقایسه قبل و بعد) بود. تعدادی بیمار مبتلا به تالاسمی که دچار عوارض قلبی شده بودند، حداقل یک ماه دیگوکسین مصرف می کردند و سن بین ۱۵ تا ۲۵ سال، فریتین بالاتر از ۱۲۰۰ ng.ml وHb>۹gr.dl داشتند، انتخاب شدند. ابتدا بررسی های قلبی شامل شرح حال، معاینه فیزیکی، نوار قلبی و تصویر برداری از قلب با استفاده از امواج ماوراصوت انجام و سپس بیماران تحت درمان با دسفرال وریدی به میزان ۱۳۰ mg.kg (حداکثر ۵ گرم) طی ۱۰ تا ۱۴ ساعت به مدت ۵ روز قرارگرفتند. بررسی های قلبی در دو نوبت، ابتدا حداکثر ۲ روز پس ا زاتمام مداخله و دیگری یک ماه بعد تکرار شدند. معاینه چشم و شنوایی سنجی قبل و بعد از درمان برای بررسی عوارض احتمالی مداخله، انجام و نتایج در ۳ پرسش نامه جمع آوری گردید.
یافته ها: بیماران شامل ۱۵ نفر (۵ دختر و ۱۰ پسر) بودند. سن بیماران ۱۹,۳±۳.۷ سال بود. سن تشخیص بیماری تالاسمی ۱۸±۱۴.۹ ماه، سن اولین تزریق خون۲۰±۱۴.۲ ماه، و میزان فریتین۱۷۱۳±۴۰ ng.ml بود. نتایج حاصله پس از دونوبت بررسی شامل تخفیف علایم قلبی از جمله درد قفسه سینه، تنگی نفس و تپش قلب(P=۰) ، بهبود عملکرد سیستولیک قلبی بود؛ به طوری که LVEF (Left Ventricle Ejection Fraction) از ۴۹.۱±۱.۸ درصد، پس از مداخله، در پی گیری اول به ۵۸.۸±۲.۹ درصد و در پی گیری دوم به ۵۷.۸±۲.۱ درصد رسید و EPSS(E Point Septal Separation) از۰.۸ mm ±۹.۶ پس از مداخله، در پی گیری اول به ۶.۷±۰.۸ mm و در پی گیری دوم به ۶.۵±۰.۶mm رسید (P<۰.۰۰۱). اما درمان انجام شده بر یافته های معاینه، نوار قلبی و عملکرد دیاستولیک تاثیر محسوسی نداشت. پس از مداخله، عوارض بینایی شنوایی مهمی در بیماران دیده نشد.
استنتاج: با توجه به نتایج به دست آمده ، به نظر می رسد که می توان به منظور درمان اختلال عملکرد و ساختار قلب (کاردیومیوپاتی) در تالاسمی، درصورت تداوم فریتین بالا، از مقادیر بالای دسفرال وریدی بهره جست.

سابقه و هدف: مطالعات متعددی جهت دستیابی به کاهش درد پس از هموروئیدکتومی (Hemorrhoidectomy) انجام شده است که از آن ها می توان به نقش سم بوتولیسم، مهار نواحی خلفی اطراف مقعد با روپیواکائین ۰,۷۵ درصد، و پماد ۰.۲ درصد نیتروگلیسرین اشاره نمود. ولی نمی توان از آن ها به طور معمول برای کاهش درد هموروئیدکتومی استفاده نمود. از طرفی مشخص شده است که مترونیدازل خوراکی نیز درد پس از هموروئید کتومی را کاهش می دهد. لذا مطالعه حاضر اثربخشی مترونیدازل موضعی (۱۰ درصد) را در کاهش دردهای پس از جراحی و درد پس از دفع در هموروئیدکتومی (برای کاهش عوارض عمومی دارو) مورد بررسی قرار می دهد.
مواد و روش ها: ابتدا فرمولاسیون مناسب از پماد مترونیدازل ۱۰ درصد تهیه شد و در ادامه با یک مطالعه کارآزمایی بالینی دو سو بی خبر، آینده نگر و تصادفی، درد پس از هموروئیدکتومی با استفـاده از مترونیـدازل موضعـی (۱۰ درصـد) و فـرآورده دارونمـا که در ناحیـه جراحـی استعمـال می شدنـد، مقـایسه شـد. درد، با استفاده از معیـار دیداری - قیاسـی ) Visual analog scale)VAS در ساعات ششم، دوازدهم و بیست و چهارم و همچنین روزهای دوم، هفتم و چهاردهم پس از جراحی ارزیابی شد. مصرف مخدر، مسکن و مشکلات بعد از جراحی ثبت شد.
یافته ها: ۴۷ بیمار به صورت تصادفی انتخاب شدند، ۲۵ نفر در گروه مترونیدازل و ۲۲ نفر در گروه دارونما قرار گرفتند. بیماران گروه مترونیدازل موضعی در مقایسه با گروه دارونما در ساعات ششم و دوازدهم و روزهای اول، دوم، هفتم و چهاردهم به طور مشخص (P<۰,۰۴) درد کمتری داشتند.از نظر میزان مصرف مخدر، تفاوت معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد البته به استثنای ساعت دوازدهم پس از جراحی که دو گروه تفاوت معنی داری در این مورد داشتند (P<۰.۰۵). بیمارانی که در گروه مترونیدازل بودند، مسکن کمتری در مقایسه با گروه دارونما دریافت کردند و تفاوت دو گروه در روزهای دوم و هفتم از این نظر معنی دار بود (P=۰.۰۴۹ و P=۰.۰۲۴). درد پس از دفع نیز در روز دوم پس از جراحی در گروه مترونیدازل به طور معنی داری کاهش یافت (P=۰.۰۱۶).
استنتاج: مترونیدازل موضعی (۱۰ درصد) مشکلات پس از جراحی را در ساعات ششم و دوازدهم و همچنین روزهای اول، دوم، هفتم و چهاردهم پس از هموروئیدکتومی کاهش داد. درد پس از دفع نیز در مقایسه با گروه شاهد کمتر شد. علی رغم این نتایج برای استفاده وسیع از این فراورده، در بالین نیاز به مطالعه بیشتری می باشد.

سابقه و هدف: فیشر آنال مزمن ایدیوپاتیک، بیماری طولانی مدتی است که با دفع دردناک مدفوع و خونریزی همراه است. هدف از انجام این مطالعه مقایسه تاثیر تزریق توکسین بوتولینیوم (BT) و جراحی در درمان بیماران مبتلا به این بیماری می باشد.
مواد و روش ها : در یک کارآزمایی بالینی ۴۰ بیمار مبتلا به CIAF ، به طور مساوی (هر گروه ۲۰ نفر) تحت تزریق ۲۰ واحد BT در دو طرف فیشر یا جراحی اسفنکتروتومی جانبی داخلی (LIS) قرار گرفتند. بیماران از نظر عوارض و بهبودی یک هفته، یک، دو و چهار ماه پس از درمان پیگیری شدند.
یافته ها: میزان بهبودی در گروه LIS در ماه اول، ۸۰ درصد (۱۶ نفر) بود در حالی که گروه BT بهبودی نداشت (P<۰,۰۵) در ماه چهارم ۱۷ نفر از گروه جراحی و ۱۱ نفر از گروه BT بهبود یافته بودند (P=۰.۰۸۲)شدت درد در هفته اول در هر دو گروه به طور معناداری کاهش یافت (P<۰.۰۵) این کاهش در گروه BT تا ماه اول ادامه داشت و پس از آن تا پایان پیگیری کاهش معناداری نیافت. ولی به طور کلی میزان درد در تمام مراحل پیگیری در گروه LIS به طور معناداری کمتر از گروه BT بود (P<۰.۰۵) عوارض جانبی در دو گروه تفاوت معنادار نداشت.(P<۰.۰۵)
استنتاج: بهبودی در بیماران پس از تزریق BT با LIS تفاوت معناداری نداشته ولی دیرتر ظاهر می شود. BT می تواند به عنوان اولین قدم درمانی برای بیماران CIAF انجام شود. جهت مشاهده اثرات درمانی آن پیگیری بیماران حداقل تا ۴ ماه ضروری است.

سابقه و هدف: تعبیه لوله بینی - معده ای(NGT) مدت ها است که برای جراحی های شکم به صورت یک اقدام استاندارد و شایع یاد شده است. هدف از این اقدام، کاستن عوارض پس از عمل مانند تهوع، استفراغ، اتساع شکم و ... و ترخیص زودتر بیمار بوده است. اما واقعا شواهدی از موثر بودن این اقدام در دست نیست. هدف این مطالعه تعیین عوارض بعد از عمل در صورت وجود یا عدم وجود لوله بینی - معده ای در جراحی های شکم می باشد.
مواد و روش ها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی شده شاهددار روی ۱۰۰ بیمار متوالی که تحت عمل جراحی شکم (اورژانس یا انتخابی) قرار می گرفتند، انجام شد. بیماران به دوگروه تقسیم شدند. درگروه اول (شاهد) پس از القا بی هوشی، NGT تعبیه شد و در گروه دوم (مورد) NGT تعبیه نشد و عوارض پس از عمل در دوگروه بررسی و ثبت شد.
یافته ها: عوارض پس از عمل در گروه شاهد و مورد مشابه بود و به ترتیب تهوع (۲۶ درصد در مقابل ۱۸ درصد)، استفراغ (۴ درصد در مقابل ۶ درصد)، تب (۱۰ درصد در مقابل ۶ درصد)، فاصله شنیدن اولین صدای روده ای (۲۲,۸±۱۰.۸۴ ساعت درمقابل ۲۱.۸۴±۹.۲۱ ساعت)، عوارض ریوی(۲ درصد درمقابل۲ درصد)، عفونت زخم (۴ درصد در مقابل ۴ درصد)، مدت متوسط بستری (۲.۵۸±۱.۶۲ در مقابل ۲.۴۷±۱.۶ روز). فقط در مورد احساس ناراحتی و درد گلو در دو گروه، تفاوت قابل ملاحظه وجود داشت (۷۴ درصد در مقابل ۱۶ درصد،p=۰.۰۰۰).
استنتاج: این یافته ها نشان می دهد تعبیه NGT به صورت معمول موجب کاهش عوارض پس از عمل نمی شود و صرفا موجب احساس ناراحتی بیمار می گردد. لذا توصیه می شودNGT به صورت انتخابی و فقط در زمانی که کاربرد آن لازم باشد (همانند استفراغ و اتساع شکم) تعبیه شود.

سابقه و هدف: یکی از بزرگترین مشکلات بعد از اعمال جراحی، به ویژه جراحی های بزرگ شکمی کنترل درد بعد از عمل می باشد. برای کاهش درد بعد از عمل، روش های متفاوتی از جمله استفاده از داروهای مسکن خوراکی یا تزریقی، بی حسی دهنده های موضعی، داروهای بلوک منطقه ای عصبی، کاتترهای اپیدورال و غیره وجود دارد که هر کدام مزایا و عوارض خاص خود را دارد. امروزه استفاده از پمپ های تزریق مداوم جهت کاهش درد پس از عمل مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر تزریق مداوم لیدوکائین بر روی پریتوئن، به وسیله پمپ ضددرد، در کاهش درد پس از عمل جراحی لاپاراتومی در بیمارستان امام خمینی ساری انجام شده است.
مواد و روش ها: این مطالعه به روش کارآزمایی بالینی دوسوکور بر روی ۷۶ بیمار (۳۸ مورد و ۳۸ شاهد) که تحت عمل جراحی لاپاراتومی با برش خط وسط شکم، در بیمارستان امام خمینی ساری در سال ۱۳۸۶ قرار گرفتند انجام شد. دو گروه از نظر سن و جنس مشابه سازی شدند. در هر دو گروه بعد از عمل جراحی برای بیماران پمپ تزریق مداوم با کاتتر مخصوص زیر فاشیا کار گذاشته شد. در گروه مورد لیدوکائین ۲ درصد با دوز ۲۰mg/kg/day به مدت ۲۴ ساعت و در گروه شاهد نرمال سالین جهت بیمار انفوزیون شد. سپس میزان درد بیمار (با استفاده از (Visual Analog Scale)، فشارخون، تعداد ضربان قلب، درجه حرارت در ۴ و ۱۰ و ۱۶ و ۲۴ ساعت پس از عمل و میزان درخواست بیمار برای مسکن ثبت شد. کلیه یافته ها در دو گروه با استفاده از نرم افزار آماری SPSS(۱۵) و تست های Chi-square و Repeated measurement, T-test مورد مقایسه قرار گرفتند.
یافته ها: در این مطالعه ۷۶ بیمار (۳۸ مورد و ۳۸ شاهد) شامل ۳۹ نفر زن (۵۱,۳ درصد) و ۳۷ نفر مرد (۴۸.۷ درصد) با میانگین سنی ۴۷.۰۳±۱۵.۲ سال مورد مطالعه قرار گرفتند. بین دو گروه از نظر سن و جنس و وزن تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت. میانگین تعداد روزهای بستری در گروه مورد ۵.۰۳±۰.۶ روز و در گروه شاهد ۵.۲۹±۱.۳ روز بوده است که اختلاف آماری معنی دار نبود. میانگین مصرف پتدین در گروه مورد ۱۶.۰۵±۱۳.۰۵ میلی گرم در ۲۴ ساعت و در بیماران گروه شاهد ۲۵.۳۹±۱۱.۴ میلی گرم در ۲۴ ساعت بود که اختلاف آماری معنی دار بود (P=۰.۰۰۲). میانگین اسکور درد (VAS)، تعداد ضربان قلب، فشار خون، تعداد تنفس و درجه حرارت در ۲۴ ساعت اول در گروه مورد به صورت معنی داری کمتر از گروه شاهد بود. تغییرات شدت درد در ساعت های ۴ و ۱۰ و ۱۶ و ۲۴ بعد از عمل نیز در دو گروه تفاوت آماری معنی داری داشت و در گروه مورد ارتباط بین کاهش میزان درد و زمان از نوع خطی بوده است.
استنتاج: استفاده از پمپ تزریق مداوم لیدوکائین ۲ درصد می تواند در کاهش درد و نیاز به مصرف اپیوئید، در ۲۴ ساعت اول بعد از اعمال جراحی شکمی با برش خط وسط بسیار موثر باشد.

سابقه و هدف: یکی از دلایل مراجعه مجدد بیماران به بیمارستان ها عوارض اعمال جراحی است. بررسی عوارض بعد از عمل به عنوان یکی از منابع مهم در ارزیابی کیفیت اقدامات صورت گرفته برای بیمار، مورد استفاده قرار می گیرد.
مواد و روش ها: این تحقیق توصیفی و گذشته نگر می باشد. پرونده پزشکی ۴۰۹ بیمار که با تشخیص عارضه عمل جراحی در طی سال های ۱۳۷۹ تا نیمه اول ۱۳۸۶ از بیمارستان امام ساری ترخیص شده اند، با روش سرشماری بررسی شد. چک لیست گرد آوری داده بر اساس اهداف تحقیق، با مروری بر مطالعات گذشته طراحی شد. جهت دسته بندی عوارض با استفاده از معیارهای سازمان بهداشت جهانی و بر اساس طبقات موجود در فصول کتاب طبقه بندی بین المللی بیماری ها ویرایش دهم و برای طبقه بندی اقدامات انجام شده از ویرایش نهم کتاب مذکور استفاده شد. بر اساس طبقات این کتاب دسته اول عوارضی هستند که به دنبال یک اقدام جراحی اتفاق می افتند مانند: عفونت، عوارض مکانیکی ناشی از کاشت وسایل، شوک، دسته دوم شامل عوارضی است که پیامد یک عمل جراحی خاص یا خارج ساختن یک عضو می باشد مانند: سندروم لنف ادما به دنبال ماستکتومی، و دسته سوم شامل عوارضی مانند پنومونی و یا آمبولی ریوی که در دوره بعد از عمل جراحی ممکن است روی دهد، می باشد.
یافته ها: نتایج نشان داد در طی سال های ۸۶-۷۹، تعداد ۷۲۲۸۱ بیمار تحت عمل جراحی قرار گرفتند که پرونده ۴۰۹ بیمار با چک لیست بررسی شد. عمل جراحی اولیه ۲۹۲ بیمار در مرکز امام و ۱۱۷ نفر در مراکز دیگر انجام شد و مراجعه به بیمارستان امام صرفا جهت بررسی عارضه بوده است. باتوجه به مراجعات متعدد بیماران دفعات مراجعه به صورت مراجعه اول تا پنجم ثبت شد. بر اساس نتایج مطالعه و مطابق با معیارهای سازمان بهداشت جهانی در کتاب طبقه بندی بین المللی بیماری ها مشخص شد که در پنج مرحله بستری بیماران، عارضه نوع اول ۴۰۷ مورد (۸۸,۴ درصد)، که عمده ترین آن خونریزی، هماتوم، شوک، پارگی و سوراخ شدن، عفونت، باز شدن محل بخیه، جاماندن جسم خارجی (گاز) و فیستول ۱۹۷ مورد (۴۲.۸ درصد) بوده است، عوارض نوع دوم ۵۳ مورد (۱۱.۶ درصد) که عمده ترین آن عفونت و باز شدن زخم سزارین ۳۶ مورد (۷.۸ درصد) بود و عوارض نوع سوم نیز اصلا مشاهده نشد.
استنتاج: بر اساس نتایج این مطالعه مشخص گردید که میزان بیمارانی که به دنبال عارضه جراحی ۰,۵۶ درصد می باشد. بدیهی است که با تدابیر پیشگیری، خصوصا بدست آوردن عوامل موثر در فرآیند های ارزیابی، می توان این میزان را کاهش داد.

سابقه و هدف: کمردرد یکی از مشکلات شایع و پر هزینه دوران حاملگی است و یکی از دلائل اصلی ناتوانی، غیبت از کار و مسوول هزینه های اقتصادی سنگین مستقیم و غیر مستقیم می باشد. به نظر می رسد که زنان بیشتر از مردان مستعد کمردرد بوده و حاملگی یکی از فاکتورهای زمینه ساز کمردرد می باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر ورزش و توصیه های ارگونومیکی در درمان کمردرد در زنان باردار بود.
مواد و روش ها: پس از تائید کمیته اخلاق پزشکی، در مطالعه حاضر که از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است، ۱۲۰ زن باردار مبتلا به کمردرد به طور تصادفی در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفتند. در گروه مورد (۶۰ نفر)، آموزش توام ورزش و توصیه های ارگونومیکی و گروه دوم (۶۰ نفر) به عنوان شاهد انتخاب شده و مداخله ای دریافت نکردند. شدت درد توسط معیار دیداری سنجش درد (Visual Analogue Scale) و ناتوانی ناشی از کمردرد توسط (Oswestry Low Back Disability Questionnaire)، بعد از انجام مداخله و پس از سه ماه پیگیری اندازه گیری شد.
یافته ها: تغییرات درون هر گروه نشان داد که میانگین شدت درد و ناتوانی در گروه مورد بطور معنی داری کاهش یافت (p<۰,۰۱) اما چنین تغییری در گروه شاهد مشاهده نشد (p>۰.۰۵ برای هر دو مورد). تغییرات بین دو گروه بهبودی معنی داری را در میزان شدت درد و ناتوانی پس از درمان در گروه مورد در مقایسه با گروه شاهد نشان داد (p<۰.۰۱ در هر دو مورد). این اختلاف معنی دار در میزان شدت درد و ناتوانی بین دو گروه در سه ماه پیگیری نیز حفظ شده بود (p<۰.۰۱ در هر دو مورد).
استنتاج: نتایج نشان می دهد که آموزش ورزش و توصیه های ارگونومیکی می تواند تاثیر معنی دار برکاهش درد و ناتوانی ناشی از کمردرد دوران حاملگی داشته باشد. بنابراین انجام ورزش های منظم و رعایت اصول ارگونومیک در دوران حامگی و پس از آن جهت پیشگیری و کنترل این مشکل شایع و پر هزینه توصیه می شود.

سابقه و هدف: کمردرد یکی از شایعترین و پر هزینه ترین اختلال عضلانی اسکلتی بوده که یکی از عوامل بوجود آورنده آن اختلال درثبات ستون فقرات می باشد. گروهی از عضلات در حفظ ثبات ستون فقرات نقش دارند که یکی از آنها عضلات کف لگن می باشد. هدف از مطالعه حاضر مقایسه میزان قدرت و استقامت عضلات کف لگن بین زنان مبتلا به کمردرد و افراد سالم بود.
مواد و روش ها: این مطالعه مورد- شاهدی (Case-Control) بر روی ۲۰ بیمار زن مبتلا به کمردرد مزمن غیراختصاصی و ۲۰ زن سالم، در دامنه سنی ۲۰ تا ۵۰ سال انجام شد. شرکت کنندگان در مطالعه بطور تصادفی انتخاب و دردو گروه بیمار و سالم قرار گرفتند. قدرت و استقامت عضلات کف لگن در هر دو گروه توسط دستگاه پرینئومتر اندازه گیری می شد. همچنین شدت درد توسط معیار دیداری سنجش درد (Visual analogue scale) و ناتوانی عملکردی توسط Oswestry disability questionnaire در گروه بیماران مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته ها: تنایج نشان داد که اختلاف معنی دار آماری در میزان قدرت و استقامت عضلات کف لگن بین گروه بیماران مبتلا به کمردرد و گروه سالم وجود داشت (P<۰,۰۵ در هر دو مورد). ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه معنی داری بین سن و میزان استقامت و قدرت عضلات در گروه بیماران و گروه سالم وجود نداشت (P>۰.۰۵در همه مورد). اما رابطه معنی داری بین میزان درد و ناتوانی با میزان استقامت و قدرت عضلات در گروه بیماران مشاهده شد (P<۰.۰۵ در هر دو مورد). همچنین رابطه شاخص توده بدن و تعداد زایمان با استقامت عضلات آن هم در گروه بیماران از نظر آماری معنی دار بوده است (P<۰.۰۵ در هر دو مورد).
استنتاج: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میزان قدرت و استقامت عضلات کف لگن در افراد مبتلا به کمردرد مزمن در مقایسه با افراد سالم بطور معنی داری کمتر می باشد. با اینحال مطالعات آتی با استفاده از نمونه های بیشتر جهت حمایت از یافته های این مطالعه و همچنین پیشگیری از این معضل در زنان توصیه می گردد.

سابقه و هدف : ذخیره شناختی، یک ساختار فرضی است که به‌طور وسیع مورد استفاده قرار گرفته تا توضیح دهد که چگونه با وجود تغییرات نورودژنراتیو مشابه (از نظر ماهیت و میزان)، افراد از نظر شدت پیر شدن شناختی و دمانس بالینی به‌طور قابل توجه‌ای با هم فرق دارند. این پژوهش با هدف بررسی هوشبهر جاری و هوشبهر قبل از بیماری در سالمندان دارای مشکل دمانس در مقایسه با سالمندان بدون مشکل دمانس انجام شد.
مواد و روش ها : در این مطالعه مقطعی ۷۰ نفر سالمند در دو گروه (۳۵ نفر بیمار و ۳۵ نفر سالم) که در محدوده سنی ۶۵ تا ۹۰ سال قرار داشتند به روش نمونه گیری در دسترس از آسایشگاه‌های سالمندان و درمانگاه اعصاب و روان بیمارستان حافظ در شهر شیراز مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده برای گردآوری داده‌های پژوهش، آزمون‌های مهک، چهار خرده آزمون WÂÏS-R (واژگان، حساب، طراحی مکعب‌ها و تکمیل تصاویر) و معاینه مختصر وضعیت شناختی بودند.
یافته ها : نتایج حاصل از اجرای آزمون t مستقل نشان داد که هوشبهر پیش مرضی و هوشبهر جاری (هوش کلامی و عملی) در سالمندان دارای مشکل دمانس نسبت به سالمندان بدون مشکل دمانس به‌طور معنی‌داری کمتر است. همچنین در سالمندان دارای مشکل دمانس نتایج حاصل از t وابسته نشانگر پایین‌تر بودن هوشبهر جاری نسبت به هوشبهر قبل از بیماری می‌باشد.
استنتاج : به نظر می‌رسد که هوشبهر قبل از بیماری به‌عنوان یک مؤلفه مهم ذخیره شناختی، معیار و پایه‌ای برای ارزیابی شدت افت شناختی است و از طریق آن می‌توان خطر ابتلا به دمانس را تا حدی پیش‌بینی کرد.

سابقه و هدف : یکی از مهمترین مشکلات حرفه ای پزشکان مسأله نارضایتی و شکایت بیماران به مراجع قضایی و تبعات آن در زندگی شخصی و حرفه‌ای آنان است. این خطاهای پزشکی ممکن است در هر جایی از نظام مراقبت بهداشتی اتفاق بیفتد. هدف از این مطالعه بررسی پرونده‌های شکایات از قصور پزشکی در رشته‌های مختلف پزشکی ارجاع شده به سازمان نظام پزشکی و پزشک قانونی استان و در نهایت ارائه راه حل مناسب جهت کاهش قصورات پزشکی می‌باشد.
مواد و روش ها : این مطالعه توصیفی با بررسی پرونده‌های شکایت از قصور پزشکی ارجاع شده به پزشکی قانونی و نظام پزشکی شهرستان ساری طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ صورت گرفته است. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS ۱۵,۰۰ و با استفاده از آزمون‌های آماری آمار توصیفی ارزیابی و تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها : از مجموع ۱۹۲ پرونده بررسی شده در ۱/۲۷ درصد موارد وقوع قصور پزشکی اثبات گردید و ۲/۵۵ درصد منجر به تبرئه پزشک یا کادر درمانی گردید و در ۷/۱۷ درصد موارد به علت رضایت شاکی یا عدم پیگیری پرونده مختومه اعلام گردید. بیشترین موارد قصور پزشکی اثبات شده (۸/۲۸ درصد) و شکایات (۴/۲۲ درصد) مربوط به سال ۱۳۸۸ می‌باشد. بیشترین موارد قصور پزشکی از نوع بی احتیاطی (۵/۳۶ درصد) و بی مبالاتی (۶/۳۴ درصد) بوده است. بیشترین شکایات ارجاع شده به ترتیب مربوط به رشته ارتوپدی (۲۸/۲۲ درصد)، جراحی عمومی (۳۶/۱۴ درصد)، زنان و زایمان (۳۸/۱۲ درصد)، دندانپزشکی (۴۱/۹ درصد) و بیشترین موارد قصور پزشکی اثبات شده به ترتیب مربوط به رشته ارتوپدی (۸۴/۲۸ درصد)، دندانپزشکی (۴۶/۱۳ درصد)، جراحی عمومی (۵۴/۱۱ درصد)، پزشکی عمومی (۶۲/۹ درصد) بوده است.
استنتاج : نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بیشترین مورد شکایت از قصور پزشکی از نوع بی احتیاطی بوده و بیشترین شکایات ارجاع شده مربوط به گروهای جراحی و بالاترین آن مربوط به گروه ارتوپدی و سپس جراحی عمومی بوده است. لذا شایسته است متخصصان ضمن اعمال دقت بیشتر در درمان بیماران و ایجاد ارتباط نزدیک و صمیمانه‌تر با بیماران و ارائه توضیحات لازم نگرش آنان را در مورد بیماری افزایش دهند. همچنین با برگزاری دوره‌های بازآموزی می‌توان در جهت کاهش شکایت‌ها و موارد قصور پزشکی گام برداشت.