سابقه و هدف: استرهای اسید فتالیک آلاینده‌های نوپدید و خطرناکی هستند که سبب ایجاد اختلالات غدد درون‌ریز و سرطان می‌شوند. فاضلاب صنایع یکی از محیط‌هایی می‌باشد که مقادیر زیادی از این آلاینده‌ها در آن شناسایی شده است. با توجه به کاربرد روش‌های جذب سطحی در تصفیه فاضلاب صنایع، این مطالعه با هدف سنتز کامپوزیت کیتوزان- گرافن اکساید و ارزیابی کارایی آن در حذف دو استر از خانواده استرهای اسید فتالیک به نام‎های دی‌اتیل فتالات و دی‌آلیل فتالات از فاضلاب سنتتیک انجام شد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه، سنتز گرافن اکساید به‌وسیله روش اصلاح‌شده Hummers صورت گرفت. ویژگی‌های جاذب با استفاده از تکنیک‌های SEM (Scanning Electron Microscopy) و XRD (Diffraction X-ray) آنالیز شدند. تأثیر پارامترهایpH ، زمان تماس (دقیقه)، میزان جاذب (گرم بر لیتر) و غلظت استرها (میلی‌گرم بر لیتر) بر بازده جذب مورد سنجش قرار گرفتند. سپس، معادلات ایزوترم، سینتیک و ترمودینامیک جذب مورد بررسی قرار گرفتند.

یافته‌ها: بالاترین بازده جذب در ۴ pH=، زمان تماس ۱۸۰ دقیقه، میزان جاذب g/L ۳/۰ و غلظت mg/l ۱۵ برای دی‌آلیل فتالات به میزان ۹۹ درصد و برای دی‌اتیل فتالات به میزان ۹۶ درصد مشاهده شد. بررسی روابط ایزوترم جذب نشان داد که فرآیند جذب از دو مدل فروندلیچ (Freundlich) و لانگمویر (Langmuir) و (۹۶/۰ R^۲>) تبعیت می‌کند. سینتیک واکنش برای دی‌آلیل فتالات با ضریب همبستگی ۹۹۶۲/۰ R^۲= و دی‌اتیل فتالات با ضریب همبستگی ۹۹۵۴/۰R^۲=  از مدل شبه درجه دوم پیروی می‌کند. در بررسی ترمودینامیک، واکنش مقادیر مثبت برای پارامتر ΔH˚، نشان‌دهنده واگیربودن و مقادیر منفی ΔG˚ نمایانگر خودبه‌خودی‌بودن واکنش است.

استنتاج: کامپوزیت کیتوزان- گرافن اکساید توانایی جذب مؤثر دی‌آلیل فتالات و دی‌اتیل فتالات را دارد و می‌تواند به‌عنوان یک روش مؤثر و کارآمد به‌منظور تصفیه فاضلاب‌های صنایع مربوطه استفاده شود.