حسن نصراله زاده ساروی، رضا پورغلام، نیما پورنگ، مریم رضایی، آسیه مخلوق، حوریه یونسی پور،
دوره ۲۳، شماره ۱۰۳ - ( ۵-۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف: فلزات سنگین جزوآلایندههای غیر قابل تجزیه میباشند که بر موجودات در آب از جمله ماهیها اثر میگذارند. این مطالعه به بررسی غلظت شش فلز سنگین (روی، مس، نیکل، سرب، کادمیم و جیوه) در بافت خوراکی ماهی کپور (Cyprinus Carpio) منطقه جنوبی دریای خزر در سال ۱۳۸۹ به همراه تجمع زیستی و برآورد میزان سیبل خطر میپردازد.
مواد و روشها: دراین تحقیق تعداد ۲۸ نمونه ماهیکپور در پرههای صیادی و بهوسیله تور ترال طی فصول زمستان و بهار تهیه گردید. فلزات موجود در نمونههای مورد نظر پس از آمادهسازی (خشک شدن در دستگاه فریز درایر) و انجام فرآیندهای استخراج و هضم، با استفاده از دستگاه جذب اتمی مجهز به سه سیستم شعله، گرافیت و سیستم بخار اندازهگیری گردیدند.
یافتهها: نتایج نشان داد حداکثر میانگین به همراه خطای معیار در بافت عضله ماهی کپور مربوط به فلزات روی و مس به ترتیب ۵۷±۱۸۵، ۳۰/۰± ۶۸/۳ میکروگرم برگرم وزن خشک بوده است. در میان فلزات سمی و غیر ضروری جیوه غلظتی برابر ۱۷/۰±۵۰/۰ میکروگرم برگرم وزن خشک داشته است و دو فلز سرب و کادمیم زیر حد تشخیص دستگاه بودهاند. در ضمن فاکتورتجمع زیستی برای روی بیشتر از مس و در مورد مس بیشتر از جیوه بوده است.
استنتاج: مقادیر فلزات نیکل، کادمیم و سرب در عضله ماهی کپور دریای خزر در مقایسه باحد مجاز استانداردهای مختلف ناچیز بوده اما غلظت جیوه بیشتر از حد مجاز WHO مشاهده گردید.