حسین آزاده، مقصود خالی زاده، سید حسین مهرآوران، مسعود علیالی، عارف حسینیان امیری،
دوره ۳۳، شماره ۲۲۷ - ( ۹-۱۴۰۲ )
چکیده
سابقه و هدف: بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) نوعی بیماری پیشرونده ریه است که با علائم تنفسی طولانی مدت و محدودیت جریان هوا تشخیص داده می‌شود. COPD سومین علت مرگ و میر در سراسر جهان است و با بسیاری از بیماری‌های خارج ریوی مانند بیماری‌های قلبی ریوی، ضعف عضله اسکلتی و آنمی مرتبط می‌باشد. استئوپروز یکی از مهم‌ترین عوارض سیستمیک COPD می‌باشد که خطر شکستگی‌های استئوپروتیک را افزایش داده و بار اقتصادی سنگینی را به همراه دارد. نظر به اهمیت بالینی فنوتیپ آمفیزم در بیماری مزمن انسدادی ریه و عدم بررسی این موضوع در کشور ایران، هدف از این مطالعه مقایسه فراوانی استئوپروز و استئوپنی در بیماران مبتلا به COPD با و بدون آمفیزم در مراجعه‌کنندگان به کلینیک طوبی ساری و بیماران بستری در بیمارستان امام خمینی ساری بود.
مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی-تحلیلی در سال ۱۴۰۰ بر روی بیماران مراجعه کننده به کلینیک روماتولوژی و ریه و بیماران COPD بستری در بیمارستان امام خمینی ساری انجام شد. ۵۰ بیمار مبتلا به COPD دارای آمفیزم به عنوان گروه مورد و ۵۰ بیمار مبتلا به COPD فاقد آمفیزم به‌عنوان گروه شاهد وارد مطالعه شدند و پس از بررسی و تایید با اسکن توموگرافی کامپیوتری رزولوشن بالا (HRCT) بیماران دارای آمفیزم و فاقد آمفیزم تفکیک شدند. سپس با استفاده از دانسیتومتری و بررسی تراکم توده استخوانی(BMD) همه بیماران COPD، بیماران به دو گروه با استئوپروز و بدون استئوپروز تقسیم شدند. اطلاعات بیماران وارد نرم‌افزار ۲۳SPSS شد و مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: در مطالعه حاضر تفاوت معنی‌داری در سطوح سرمی ویتامین D، نمره شکستگی مهره یا BMD بین بیماران آمفیزماتوز و غیر آمفیزماتوز با (۰/۰۹P= و ۰/۰۹۸P=) وجود نداشت. تجزیه و تحلیل چند متغیره نشان داد که (در مدلی از جمله سن، BMI، FEV۱، PaO۲، امتیاز آمفیزم، CRP و امتیاز تنگی نفس) تنها BMI، FEV۱ و PaO۲ کاهش می‌یابد که عوامل خطر مستقل برای BMD پایین بودند.
استنتاج: یافته‌های این مطالعه نشان داد طبق مدل چند متغیره، آمفیزم یک عامل خطر مستقل برای پوکی استخوان می‌باشد. BMI پایین، شدت COPD و هیپوکسی نقش غالبی در ایجاد پوکی استخوان دارند.
mazums.ac.ir