محمد جواد طهماسبی بیرگانی، راحله طبری جویباری، محمد علی بهروز، شعله آروندی، مرضیه طهماسبی،
دوره ۲۴، شماره ۱۱۴ - ( ۴-۱۳۹۳ )
چکیده
سابقه و هدف: باریکههای الکترونی بهطور وسیعی جهت درمان سرطانهای سطحی بهکار میروند. منحنی درصد دوز عمقی(Percentage depth dose) (PDD) در درمان با الکترون در انرژیهای بالا برخلاف فوتون، دارای یک نقطه ماکزیمم مشخص نیست و یک محدوده عمقی را شامل میشود. هدف از این پژوهش به دست آوردن PDD با کمک یک رابطه تحلیلی بود تا بتوان با این رابطه وسعت ناحیه درمان و سایر فاکتورهای درمانی مانند عمق ماکزیمم دوز (Cdepth of maximum dose)، محتملترین انرژی (Cprodable Energy)، برد عملی (Practical Range)، عمق دوز ۵۰ درصد (R۵۰) را نیز محاسبه کرد.
مواد و روش ها: اندازهگیریهای PDD در بخش رادیوتراپی بیمارستان گلستان اهواز با دستگاه شتابدهنده زیمنس پرایمس پلاس با استفاده از دوزیمتر اتاقک یونیزاسیون CC۱۳ و با کمک فانتوم آب برای انرژیهای ۶، ۹، ۱۲، ۱۵، ۱۸ و ۲۱ میلیون الکترون ولت و میدانهای متفاوت در عمقهای مختلف انجام شد. دادهها با استفاده از نرم افزار MATLAB نسخه ۸/۷ تحلیل شدند.
یافته ها: تابعی که بهترین برازش با دادهها را داشت انتخاب و با استفاده از این تابع ، Rp و R۵۰ برای هر میدان و انرژی محاسبه شده و وابستگی آنها به اندازه میدان و انرژی بهدست آمد.
استنتاج: ضرایب مربوطه نشان دادند که تابع چهار گوسی برازش خوبی با داده ها دارد ( ). افت سریع دوز بعد از یک ناحیه تقریباً یکنواخت مشاهده شد. منحنی دارای یک دنباله بود که علت آن آلودگی فوتونی است. نقاط R۵۰وRp بهدست آمده برای انرژیها و میدانهای مختلف با استفاده از تابع تحلیلی نشان داد که R۵۰ به اندازه میدان و انرژی وابسته است اما Rp فقط به انرژی بستگی داشته و به تغییر میدان وابسته نیست.