---

سابقه و هدف: سلیاک یک بیماری ژنتیکی است که با التهاب مزمن روده کوچک مشخص می‌شود. بعضی از مطالعات ارتباط بین بیماری سلیاک با بیماری التهابی روده را مطرح کرده‌اند. این مطالعه با هدف بررسی همراهی بیماری سلیاک و کولیت اولسروز انجام شده است مواد و روش ها: این مطالعه به روش مقطعی بر روی ۸۴ بیمار مبتلا به کولیت اولسروز انجام شد و وضعیت ابتلا به بیماری سلیاک در آنها مورد بررسی قرار گرفت. برای تمامی بیماران اندازه‌گیری Anti tTG Ab و Total IgA انجام شد. یافته ها: میانگین سن افراد شرکت کننده در این مطالعه ۲۹/۱۳ ±۲۶/۳۹ سال بود که در محدوده سنی ۱۷ تا ۷۹ سال قرار داشت. سطح Anti TTG Ab برای هیچ یک از بیماران مثبت نبود و در هیچ یک از بیماران کمبود IgA گزارش نشد و در نتیجه هیچ کدام از بیماران به سلیاک مبتلا نبودند. استنتاج: در این مطالعه همراهی بین دو بیماری سلیاک و کولیت اولسروز یافت نشد. ولی با توجه به شیوع سلیاک در ایران انجام مطالعاتی با حجم نمونه بیش‌تر توصیه می‌شود.

---

سابقه و هدف: واکسیناسیون همگانی در همه‌گیری کووید-۱۹ توصیه شده است. فقدان داده‌های مبتنی بر شواهد، تردیدهایی در بیماران التهابی روده (IBD) برای انجام واکسیناسیون ایجاد کرد. این مطالعه با هدف بررسی پیامدهای بالینی و آزمایشگاهی واکسیناسیون کووید-۱۹ در IBD، انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی گذشته‌نگر، اطلاعات بیماران IBD درمانگاه‌های گوارش ساری طی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ ثبت شد. پارامترهای آزمایشگاهی و پیامدهای بالینی IBD، در کولیت اولسراتیو براساس نمره مایو نسبی (partial Mayo) و در کرون بر اساس شاخص هاروی-برادشو (Harvey-Bradshaw)، قبل از واکسیناسیون و طی سه ماه پس از دریافت دوز دوم واکسن مقایسه شد.
یافته‌ها: ۱۰۰ بیمار کولیت اولسراتیو و ۱۱ بیمار کرون وارد مطالعه شدند. توزیع سن و جنس و وسعت درگیری بیماری در دو گروه مشابه بود. هم‌چنین تفاوت معنی‌داری در دفعات ابتلا به کووید-۱۹، شدت آن، نوع واکسن‌های دریافتی و دفعات تزریق بین آن‌ها دیده نشد. پس از تزریق دومین دوز واکسن تغییر معناداری در علائم بالینی بیماران و پارامترهای آزمایشگاهی نسبت به قبل از واکسیناسیون دیده نشد. نوع داروهای IBD بیماران طی ۳ ماه پس از تزریق واکسن دوم نیز تغییری نیافت، اما تجویز استروئید در بیماران کولیت اولسراتیو افزایش داشت (۴ درصد مقابل ۱۰ درصد، ۰/۰۱P<) و ارتباط آماری معنی‌داری در ضرورت تجویز استروئید با نمره مایو نسبی بعد از تزریق دوز دوم واکسن دیده شد (۰/۰۰۱P<، ۰/۶۵۸=r).
استنتاج: تزریق حداقل دو دوز واکسن کووید-۱۹، تغییری در علائم بالینی و پارامترهای آزمایشگاهی بیماران IBD نداشته است. نتایج این مطالعه می‌تواند نگرانی‌های احتمالی در بیماران IBD را در مورد استفاده از واکسن‌های کووید-۱۹ کاهش دهد.
 

---

سابقه و هدف: بیماری التهابی روده (IBD) یک بیماری مزمن، عودکننده و خودایمنی سیستم گوارش با تظاهرات داخل و خارج روده‌ای است. IBD به دو دسته بیماری کرون (CD) و کولیت اولسراتیو (UC) تقسیم می‌شود. شیوع آن‌ها بیش از ۳ میلیون نفر در سال بوده و در کشورهای صنعتی بیش‌تر ازکشورهای در حال توسعه گزارش شده است. IBD یک بیماری مادام‌العمر است که بر کیفیت زندگی افراد مبتلا تأثیر می‌گذارد و هم‌چنین به دلیل التهاب مزمن خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را به همراه دارد. امروزه تشخیص و پیگیری این بیماری با شرح حال، تصویربرداری لوله گوارش و یافته‌های پاتولوژی می باشد که هزینه بر و دارای ریسک آسیب به لوله گوارش است، به همین دلیل استفاده از روش‌های جدید مورد توجه محققان قرار گرفته است. استفاده از بزاق آسان، ارزان، فاقد ریسک انتقال عفونت و همیشه در دسترس است. تغییرات برخی پارامترها در سرم و بزاق بیماران IBD بررسی شده است؛ اما تاکنون بر روی آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلانین آمینوترانسفراز (ALT) مطالعه‌ای انجام نشده است. بررسی‌ها نشان داده است AST و ALT می‌توانند به عنوان یک مارکر برای آسیب سلولی و التهاب استفاده شوند. این مطالعه با هدف بررسی تغییرات بزاقی و سرمی این دو مارکر در بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD)، انجام گرفته است.
مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی، در سال ۱۴۰۲ در درمانگاه گوارش بیمارستان امام رضا (ع) تهران انجام گرفت. ۳۰ فرد مبتلا به IBD با تشخیص قطعی به وسیله پاتولوژی به عنوان گروه بیمار و نیز ۳۰ فرد سالم که جهت چکاپ سالیانه به بیمارستان مراجعه کرده بودند به عنوان گروه کنترل در مطالعه شرکت کردند. ابتدا از بیماران خواسته شد تا دهان خود را شسته و مایع باقی مانده درون دهان خود را بلعیده و بدون حرکت فعال دهان و زبان، بزاق ترشح شده را به درون لوله فالکون استریل بریزند. سپس به‌وسیله یک فرد ماهر ۵ میلی‌لیتر خون وریدی از ناحیه کوبیتال بیمار گرفته و درون لوله لخته ریخته شد. بلافاصله پس از جمع‌آوری، نمونه‌ها با دور ۴۰۰۰ به مدت ۵ دقیقه سانتریفیوژ شدند. سرم خون و مایع رویی بزاق غیر تحریکی به درون میکروتیوب منتقل و درون فریزر با دمای ۷۰- درجه سانتی‌گراد نگهداری شدند. فعالیت آنزیم‌ها با استفاده از روش فتومتریک طبق دستورالعمل شرکت سازنده (پارس آزمون- شیراز) اندازه‌گیری و داده‌ها به‌وسیله آزمون تی با نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۲، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: ۳۰ بیمار مبتلا به IBD (۱۷ مرد و ۱۳ زن) با میانگین سنی ۳/۲±۷/۳۷ سال و ۳۰ فرد سالم (۱۶ مرد و ۱۴ زن) با میانگین سنی ۲/۲±۳۲/۵ سال وارد مطالعه شدند (۰/۰۵<P). تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که در گروه بیمار، سطح سرمی AST و ALT در گروه بیمار و سالم تفاوت معنی‌داری ندارد. اما سطح AST بزاقی برخلاف سطح ALT آن در بیماران به‌‌طور معنی‌داری افزایش می‌یابد.
استنتاج: با توجه به نتایج این مطالعه، به نظر می‌رسد فعالیت بزاقی آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) در بیماران مبتلا به IBD افزایش می‌یابد.
 

---

سابقه و هدف: بیماری‌های التهابی روده (IBD) اختلالات التهابی مزمن و عود کننده دستگاه گوارش هستند که به دو دسته اصلی کولیت اولسراتیو و بیماری کرون تقسیم می‌شوند. مزالازین رایج‌ترین دارو برای درمان بیماری التهابی روده (IBD) است، اما جذب سریع آن در روده کوچک اثرات موضعی آن در کولون را کاهش می‌دهد. استفاده از پلت‌های روکش شده مزالازین به ‌عنوان یک سیستم دارو رسان چند جزئی در مقایسه با اشکال دارویی معمولی مانند قرص‌ها می‌تواند سبب بهینه شدن درمان دارویی با مزالازین شود. آرتریت یکی از تظاهرات خارج روده‌ای IBD است که با استامینوفن تسکین می‌یابد. این مطالعه با هدف طراحی یک سیستم دارورسانی خوراکی چند واحدی (پلت) است که همزمان مزالازین را به روده بزرگ و استامینوفن را به معده برساند.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، پلت‌های مزالازین با پلیمرهای وابسته به pH (اودراژیت L۱۰۰ و S۱۰۰) و نیز تلفیق پلیمرهای وابسته به زمان (اودراژیت RS) و pH (اودراژیت L۱۰۰) روکش شدند. رهش دارو در محیط‌های مشابه دستگاه گوارش ارزیابی و فرمولاسیون‌های بهینه تعیین شدند. سپس استامینوفن روی پلت‌های بهینه با دستگاه روکش‌دهی بستر سیال بارگذاری شد. پروفایل رهش داروها با تست انحلال پیوسته ارزیابی شد. تست‌های آنالیز حرارتی، طیف سنجی مادون قرمز، تست مکانیکی و آنالیز تصویری برای بررسی خواص فیزیکوشیمیایی و تداخلات احتمالی انجام شد.
یافته‌ها: پلت‌های با روکش ۴۰ درصد اودراژیت RS و ۶۰ درصد اودراژیت L و نیز پلت‌های با روکش ۱۰۰ درصد اودراژیت S۱۰۰ برای دارورسانی به کولون مناسب‌تر از سایر فرمولاسیون‌ها بودند. تست انحلال پیوسته نشان داد استامینوفن در محیط با pH ۱/۲ طی ۲ ساعت آزاد شد، در حالی که مزالازین آزاد نشده و به روده بزرگ رسید. تست‌های فیزیکوشیمیایی نشان دادند پلت‌ها دارای سطح صاف، روکش یکنواخت و سختی مناسب هستند و تداخلی بین داروها و مواد جانبی وجود ندارد.
استنتاج: این مطالعه نشان داد فرمولاسیون منتخب توانایی دارورسانی هدفمند استامینوفن به معده و مزالازین به کولون را دارد.