۲۱ نتیجه برای جمعیت
سیدمحمدتقی آیت الهی ، هاله قائم ، سیدعلیرضا آیت الهی ،
دوره ۱۴، شماره ۴۴ - ( ۷-۱۳۸۳ )
چکیده
سابقه و هدف: هدف از این مطالعه، تعیین میانگین سن یائسگی طبیعی با در نظر گرفتن ویژگی های اجتماعی- اقتصادی- جمعیتی و رفتارهای بهداشتی بود. اطلاعات از طریق انجام یک مطالعه مقطعی و بر پایه جمعیت به دست آمد.
مواد و روش ها: برای انجام مطالعه، مصاحبه رو در رو با ۹۴۸ زن ساکن شیراز که به طور طبیعی یائسه شده بودند، انجام گرفت. این زنان به طور تصادفی از چارچوب نمونه گیری که نواحی پستی شهر بودند، انتخاب شدند.
یافته ها: مهم ترین نتایج به دست آمده بدین قرار است: میانگین سن یائسگی طبیعی ۳/۴۸ سال با میانه ۴۹ سال تعیین گردید. متوسط سن یائسگی طبیعی در زنانی که تا به حال ازدواج نکرده بودند (۷/۴۴ سال، (P<۰,۰۰۶، سطح درآمد پایین داشتند (۴/۴۷ سال، (P<۰.۰۰۲، در طبقه اجتماعی پایین بودند (۸/۴۵ سال، (P<۰.۰۰۰، قلیان می کشیدند (۹/۴۷ سال،(P<۰.۰۱۴ و رابطه خویشاوندی با همسر داشتند (۱/۴۸ سال، (P<۰.۰۲۷ پایین تر از سایرین بود.
استنتاج: این پدیده با توجه به افزایش امید به زندگی در میان زنان و ارتباط قوی با میزان های ابتلا و مرگ و میر در میان این قشر از جامعه باید مورد توجه قرار گیرد. علی رغم این که ژنتیک در سن یائسگی موثر است، نمی توان نقش عوامل اجتماعی- جمعیتی از جمله وضعیت تاهل و طبقه اجتماعی- اقتصادی را نادیده گرفت.
علیرضا رفیعی ، محمدرضا حق شناس ، مائده درزیانی عزیزی ، سپیده طاهریان ، فرهنگ بابامحمودی ، عطیه مخلوق فرهنگ، سیدحمزه حسینی ، فرهاد زمانی،
دوره ۲۱، شماره ۸۱ - ( ۱-۱۳۹۰ )
چکیده
سابقه و هدف: بیش از ۳ درصد جمعیت دنیا مبتلا به عفونت ویروس هپاتیت C هستند و ۵۰ تا ۸۰ درصد این بیماران به فاز مزمن پیشرفت می کنند. تقریبا ۵۰ درصد بیماران مزمن به درمان جواب نمی دهند. با توجه به اهمیت شناسایی ریسک فاکتورها برای طرح پیشگیری از عفونت، این مطالعه با هدف تعیین ریسک فاکتورهای ویروس هپاتیت C در جمعیت های پرخطر مبتلا به عفونت هپاتیت C در مازندران انجام شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه ۱۳۲ بیمار (۳۴ بیمار تالاسمی، ۳۱ بیمار دیالیزی، ۳۰ بیمار هموفیلی و ۳۷ معتاد تزریقی) مورد بررسی قرار گرفتند. تمام بیماران دارای آنتی بادی ضد HCV بوده و از نظر HCV-RNA مثبت بودند. اطلاعات دموگرافیک بیماران و ویژگی های اپیدمیولوژیک، یافته های بالینی و پارامترهای آزمایشگاهی بیماران در پرسشنامه ثبت گردید از آزمون های Chi-square و ANOVA بترتیب برای مقایسه متغیرهای کیفی و کمی بین گروه های مورد مطالعه استفاده شد.
یافته ها: بیماران مورد بررسی در این مطالعه شامل ۱۳۲ فرد مبتلا به عفونت مزمن HCV با میانگین سنی ۱۱,۹۲±۳۵.۱۳ بودند. همچنین مردان جمعیت عمده را تشکیل می دادند باشد (۶۸.۹ درصد در برابر ۳۱.۴ درصد، p=۰.۰۰۱) فراوانی فاکتورهای خطر مهم در انتقال HCV نظیر مصرف الکل، مصرف مواد مخدر، سابقه زندان و داشتن روابط جنسی بدون قید و شرط در معتادان تزریقی نسبت به بیماران تحت دیالیز، تالاسمی و هموفیل بطور معنی داری بیشتر می باشد (p<۰.۰۰۰۱)، حال آن که تفاوت معنی داری بین این دو گروه از لحاظ عفونت همزمان با HIV و یا HBV و همینطور سابقه بستری دیده نشد (به ترتیب p=۰.۴۳ وp=۰.۴۸).
استنتاج: به دلیل عدم وجود واکسن برای پیشگیری و عدم درمان کامل بیماری و با توجه به نقش مسیر بیمارستانی انتقال عفونتHCV ، تلاش جدی جهت اجرای اقدامات اساسی پیشگیرانه در جامعه و به ویژه مراکز خدمات بهداشتی- درمانی، سازمان های انتقال خون و فرآوردهای خونی ضروری است. با توجه به نقش معتادان تزریقی در انتشار و پایداری HCV در جامعه، می بایست مشاوره روانی و بالینی آن ها در رابطه با اهمیت ریسک فاکتورهای بیماری صورت پذیرد و همچنین راهکارهای عملیاتی برای کنترل عفونت از جمله گسترش و تعمیق بیمه خدمات درمانی بویژه برای گروه های آسیب پذیر اجتماعی اندیشیده شود.
سیما کاهنی، جبار حیدری فرد ، ابراهیم نصیری،
دوره ۲۳، شماره ۱۰۱ - ( ۳-۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف : هوش معنوی در بردارنده نوعی سازگاری و رفتار حل مسأله است و فرد را در جهت هماهنگی با پدیده های
اطراف ی اری می نماید. در سالمندی پرداختن به معنویات نسبت به سایر دوره های زندگی پر رنگ تر می شود. این مطالعه با هدف
تعیین هوشی معنوی در سالمندان مقیم منازل شهر ساری و رابطه آن با برخی ویژگی های جمعیت شناختی و طبی انجام شد.
مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی که بر روی ۲۰۰ سالمند مقیم منازل شهر
ساری انجام شد، معیارهای ورود به مطالعه سن بالای ۶۰ ، توانایی انجام مصاحبه و تمایل به همکاری بود . ابزار گردآوری
اطلاعات پرسشنامه اطلاعات فردی و مقیاس هوش معنوی استاندارد ۸۳ عبارتی بود. براساس این پرسشنامه، میانگین کم تر
۴ به مفهوم نیاز به تقویت هوش معنوی و بالاتر از آن به مفهوم هوش معنوی بالاست. اطلاعات پس از جمع آوری با / از ۳۰
تجزیه و تحلیل گردید. T-TEST ،Tukey HSD ،ANOVA و آزمون های آماری SPSS استفاده از نرم افزار
۵ با / ۲ و حد اکثر ۲۷ / یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد حداقل نمره هوش معنوی در سالمندان مورد مطالعه ۳۳
۰ است. سالمندان مورد مطالعه به استثنای سنین بالای ۷۰ سال نیاز به تقویت هوش معنوی داشتند. از بین /۴۸ ± ۴/ میانگین ۰۹
(p= ۰/ و ترکیب خانواده ( ۰۵ (p= ۰/ وضعیت تأهل ( ۰۴ ،(p= ۰/ ویژگی های جمعیت شناختی تنها رابطه بین متغیرهای سن ( ۰۱
با هوش معنوی معنی دار بود. اما ارتباط معنی دار بین هوش معنوی با سایر متغیرها به دست نیامد . سالمندان سنین بالای ۷۰
سال، متأهلین و آن هایی که با همسر و فرزندان زندگی می کردند از هوش معنوی بالایی برخوردار بودند.
۴ ب ود که نیاز به تقویت هوش معنوی / استنتاج: براساس نتایج این مطالعه میانگین نمره هوش معنوی سالمندان ۰۹
داشتند. به نظر می رسد ارتقاء هوش معنوی سالمندان به آنان کمک می کند به سازگاری پایدارتری دست پیدا کرده و با
داشتن یک روحیه متعادل، زندگی با کیفیت مطلو بتری را سپری نمایند.
عذرا احمدی، مسعود احمدی، فروزان الیاسی، اکرم احمدی، نسیبه احمدی،
دوره ۲۳، شماره ۱۰۶ - ( ۸-۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف: فرسودگی شغلی یکی از عوامل اساسی در کاهش کارآیی، از دست رفتن نیروی انسانی و ایجاد عوارض جسمی و روانی، به خصوص در حرفه‌های خدمات انسانی، می‌باشد. این تحقیق با هدف بررسی رابطه بین فرسودگی شغلی با مهارت‌های ارتباطی پرستاران شاغل در بیمارستان‌های آموزشی- درمانی شهر ساری انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع توصیفی و مقطعی بود. جامعه آماری آن شامل کلیه پرستاران شاغل در چهار بیمارستان آموزشی- درمانی شهر ساری بودند که تعداد آن‌ها ۹۰۰ نفر بود. حجم نمونه ۲۳۰ نفر تعیین شد که به صورت تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل سه پرسشنامه: ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و شغلی، پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ و پرسشنامه مهارت‌های ارتباطی کوئین دام بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمون Student-t، ضریب همبستگی Pearson و Spearman استفاده شد.
یافته‌ها: پرستاران مورد مطالعه از سطح مهارت‌های ارتباطی بالاتر از حد متوسط برخوردار بودند. از نظر فرسودگی شغلی در بعد خستگی هیجانی در سطح متوسط، در بعد مسخ شخصیت در سطح پایین و در بعد کفایت شخصی در سطح پایین قرار داشتند. همچنین، رابطه بین مهارت‌های ارتباطی و فرسودگی شغلی در بعد کفایت شخصی معنی‌دار بود (۰۰۱/۰ > P).
استنتاج: می‌توان از روش‌های ارتقای مهارت‌های ارتباطی در محیط‌های کار پرستاری مانند برگزاری کارگاه‌های آموزشی ضمن خدمت به منظور کاهش میزان فرسودگی شغلی پرستاران بهره برد.
نعمت‌الله آهنگر، سمیه معصومی،
دوره ۲۳، شماره ۱۰۶ - ( ۸-۱۳۹۲ )
چکیده
سابقه و هدف: ۱B۱CYP (۱B۱ ۴۵۰P Cytochrome) در متابولیسم طیف وسیعی از سوبستراهای داخلی و خارجی دخیل است و نقش مهمی در سرطان‌زایی هورمون‌ها و زنوبیوتیک‌ها ایفا می‌کند. پلی مورفیسم‌ها در این ژن با افزایش ریسک ابتلا به سرطان ناشی از مواجهه با هورمون‌ها و سموم آلوده کننده محیطی مرتبط هستند. علاوه بر این، ارتباط میان پلی مورفیسم‌های این ژن و ابتلا به گلوکوم گزارش شده است. در مطالعه حاضر، پراکندگی پلی مورفیسم (C۴۳۲۶G) Leu۴۳۲Val (Leucine۴۳۲Valine) این ژن در یک جمعیت سالم استان مازندران ارزیابی گردید.
مواد و روش‌ها: تعداد ۱۵۰ داوطلب سالم غیر خویشاوند مقیم شهر ساری که در طی فاصله زمانی اردیبهشت الی شهریور ۱۳۹۱ برای اهدای خون به مرکز انتقال خون شهر ساری مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند. ۵ میلی‌لیتر خون محیطی از هر فرد گرفته شد و DNA با استفاده از کیت +DNG، استخراج گردید. از روش PCR-RFLP
(Polymerase chain reaction-Restriction fragment length polymorphism Method) جهت تعیین ژنوتیپ افراد در پلی مورفیسم C۴۳۲۶G استفاده شد.
یافته‌ها: فراوانی ژنوتیپ (Val/Val) GG، (Leu/Val) CG و (Leu/Leu) CC به ترتیب ۱۲ درصد ۷/۴۰ درصد و ۳/۴۷درصد به دست آمد (۰۵/۰ > P). بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه، الل G با فراوانی ۳/۳۲ درصد و الل C با فراوانی ۷/۶۷ درصد در جمعیت مورد مطالعه در شهرستان ساری از استان مازندران مشاهده گردید.
استنتاج: نتایج مطالعه حاضر به درک پراکندگی توزیع پلی مورفیسم Leu۴۳۲Val از ژن ۱B۱CYP کمک می‌کند. همچنین این نتایج می‌توانند در پیش‌بینی خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان‌ها و گلوکوم در این جمعیت سودمند باشند.
علی زکی‌یی، نادر رجبی گیلان، سهیلا رشادت، سید رامین قاسمی،
دوره ۲۵، شماره ۱۲۴ - ( ۲-۱۳۹۴ )
چکیده
سابقه و هدف: زمینه‌های اجتماعی که افراد در آن قرار دارند،از مهم‌ترین پیشبینیکنندههای سلامت و بهزیستی آن‌ها است. هدف این مطالعه بررسی رابطه اعتماد اجتماعی و اختلال‌های روانی در جمعیت شهری کرمانشاه می‌باشد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در زمستان ۱۳۹۲ در نمونه‌ای به حجم ۴۷۶ نفر در شهر کرمانشاه انجام گرفت. انتخاب نمونه‌ها با روش نمونه‌گیری چندمرحلهای انجام گردید. ابزار مطالعه شامل پرسشنامه اطلاعات جمعیت‌شناختی، پرسشنامه نشانگان اختلال‌های روانی(SCL-۹۰) و پرسشنامه اعتماد اجتماعی بود. داده‌ها در نرم افزار SPSS تحلیل و با استفاده از آزمون های آماری همبستگی پیرسون و همبستگی کانونی تحلیل گردید.
یافته‌ها: میانگین سنی پاسخگویان ۷۲/۹±۳۳/۳۰ بوده و ۶/۵۷% آنان زن بودند. آزمون همبستگی پیرسون در خصوص رابطه بین مؤلفه‌های اعتماد اجتماعی با ابعاد اختلال‌های روانی نشان داد که متغیر اعتماد به مردم، بیشترین همبستگی منفی را با افکار پارانوئیدی و پس از آن با افسردگی داشته است. آزمون همبستگی کانونی نشان داد که از میان متغیرهای پیش‌بین، وزن خرده‌مقیاس اعتماد به دولت برابر با ۹۱/۰ بوده و واجد بیشترین ارتباط با اولین متغیر ترکیبی (مکنون) حاصل از متغیرهای وابسته (مولفه‌های اختلال‌های روانی) است. میزان آزمون لمبدای ویلکز برابر۸۷/۰ بود، یعنی در حدود ۱۳ درصد از واریانس متغیرهای وابسته توسط متغیرهای اعتماد پیش‌بینی می‌شوند.
استنتاج: متغیر اعتماد اجتماعی، متشکل از اعتماد به دولت و اعتماد به مردم، تبیین‌کننده‌ی معنادار سلامت روان بوده و با کاهش اختلال‌های روانی مرتبط است. درمانگران می‌توانند موضوع اعتماد را در درمان اختلال‌های روانی مورد بررسی در این پژوهش مد نظر قرار دهند.
مطهره خردمند، احمد علی عنایتی، علی رضا رفیعی، محمود موسی زاده،
دوره ۲۵، شماره ۱۲۵ - ( ۳-۱۳۹۴ )
چکیده
سابقه و هدف: مطالعات کوهورت آینده‌نگر از بهترین انواع مطالعات مشاهده‌ای جهت بررسی روابط علیتی و سبب شناختی بیماری‌ها، تعیین بروز و تاریخچه طبیعی بیماری‌ها است و در طی چند دهه گذشته این مطالعات نقش عمده‌ای در شناسایی عوامل خطر محیطی و ریسک فاکتورهای بیماریهای قلبی و عروقی و سرطان‌ها ایفا کرده است. با توجه به نقش ارزنده این مطالعات در سلامت جامعه، این پژوهش با هدف مروری بر کوهورت‌های مبتنی بر جمعیت طراحی شده در ایران انجام گرفته است.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه مروری، پایگاه‌های PubMed و Scopus و با توجه به اشراف مولفین نسبت به موضوع، سایت‌های کوهورت مبتنی بر جمعیت ایران مورد جستجو قرار گرفت. کلید واژه‌های عمومی مورد استفاده شامل کوهورت، کوهورت مبتنی بر جمعیت،ایران و معادل انگلیسی آن‌ها بوده است.
یافته‌ها: بر اساس نتایج جستجوها، ۶ مطالعه کوهورت مبتنی بر جمعیت شامل کوهورت قند و لیپید تهران، کوهورت گلستان، کوهورت اصفهان، کوهورت چشم پزشکی شاهرود، کوهورت امیرکلا و کوهورت کرمان شناسایی شد که سابقه شروع اولین کوهورت مبتنی بر جمعیت (قند و لیپید تهران) به سال ۱۳۷۶ بر می‌گردد. همچنین در طی فرایند جستجو کوهورت متعددی با دوره‌های پیگیری متفاوت از چند ماه تا چند سال روی افراد بیمار، زنان باردار، نوزادان و گروه‌های شغلی خاص و چندین کوهورت تاریخی از جمله کوهورت سردشت شناسایی شد.
استنتاج: این مطالعه مروری نشان داد که علاوه بر چندین کوهورت خاص و تاریخی، ۶ مورد کوهورت مبتنی بر جمعیت در نقاط مختلف ایران راه‌اندازی شده است که قدیمی‌ترین آن (مطالعه قند و لیپید تهران) حدود ۱۸ سال قدمت دارد. همچنین از لحاظ گروه جمعیتی تحت پوشش، نوع مواجهه و تمرکز موضوعی از تنوع نسبتاً خوبی برخوردار است و می تواند نقش برجسته‌ای را در تولید علم ایفا نماید.
سیده زهرا فغانی، جمشید یزدانی چراتی، ابوالفضل حسین نتاج، ابوالفضل نیک پور،
دوره ۲۵، شماره ۱۳۲ - ( ۱۰-۱۳۹۴ )
چکیده
سابقه و هدف: سالخوردگی جمعیت یکی از مهم‌ترین موضوعات جمعیتی جهان است که در زمان حاضر توجهات زیادی را معطوف خود کرده است. کشور ما در حال گذر از یک ساختار سنی کاملاً جوان به ساختاری سالخورده است و با توجه به سرعت این گذر، ضرورت بررسی وضع موجود در کل کشور و البته به تفکیک استان‌ها به شدت احساس می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی روند سالخوردگی جمعیت با هدف شناسایی ساختار جمعیتی مناطق مختلف استان مازندران انجام پذیرفته است.
مواد و روش‌ها: با استفاده از منابع سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن سال‌های ٩٠-١٣٦٥شاخص‌های سالخوردگی جمعیت، میانه سنی، نرخ باروری عمومی و نرخ مرگ و میر محاسبه شد. به منظور گروه بندی شهرستان‌ها بر مبنای ارتباط میان متغیرهای ذکر شده، تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی با استفاده از نرم افزار R ۳,۱.۲ صورت گرفته و هم چنین امکان بررسی جغرافیایی تغییرات شاخص سالخوردگی شهرستان‌های استان با به کارگیری ابزار نقشه بندی محقق گردید.
یافته‌ها: تعداد خوشه‌های شهرستانی که با محوریت شاخص سالخوردگی جمعیت و همچنین لحاظ کردن شاخص‌های میانه سنی، نرخ‌های باروری عمومی و مرگ و میر به دست آمده بودند، در دو سرشماری ۱۳۶۵ و ۱۳۷۵ برابر با ۶ و در سرشماری‌های بعدی برابر با ۵ شده است. در هر چهار دوره، مقدار شاخص سالخوردگی استان و نیز کم ترین مقدار شاخص خوشه، بیش تر از مقدار شاخص سالخوردگی کشوری به دست آمده‌اند. همچنین نمودار میله‌ای شاخص محوری مطالعه، روند افزایشی این شاخص را طی سرشماری سال‌های ۹۰-۱۳۶۵ نشان داده است.
استنتاج: : بررسی روند سالخوردگی جمعیت در استان در سال‌های مورد مطالعه نشان داد که شاخص سالخوردگی به طور افزایش چشمگیری افزایش داشته است. این افزایش در کل استان ممکن است علل متفاوتی داشته باشد و تنها ناشی از کاهش باروری نبوده و در بعضی از شهرستان‌ها نظیر سوادکوه ناشی از مهاجرت می‌باشد و یا ناشی از افزایش امید به زندگی باشد. بنابراین بایستی در این زمینه برنامه ریزی مناسبی صورت پذیرد.
نفیسه معینی فر، صادق ولیان بروجنی،
دوره ۲۶، شماره ۱۴۵ - ( ۱۱-۱۳۹۵ )
چکیده
سابقه و هدف: نشانگان میاستنی مادرزادی (Congenital Myastenic Syndrome, CMS) یک بیماری ژنتیکی نادر با وراثت اتوزومـی مغلـوب می‌باشدکه در اثر جهش در ژن COLQ ایجاد می‌شود. تشخیص مولکولی این بیماری باآنالیز مستقیم جهش‌های ژنی بسـیار وقت‌گیر و پرهزینه می‌باشـد. از این رو روش پیوسـتگی با استفاده از نشانگرهای چند شـکلی تک نوکلئوتیدی (Single nucleotide polymorphism, SNP) برای تعیین افراد ناقل و همچنین تشـخیص پیش از تولـد در خانواده‌هـای دارای فرزنـد مبتـلا روش مناسبی مـی‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی آگاهی‌دهندگی مارکر تک نوکلئوتیدی rs۶۴۴۲۵۳۰ واقع در ژن COLQ می‌باشد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- تجربی، ابتدا با بررسی بیوانفورماتیکی، نشانگر rs۶۴۴۲۵۳۰ واقع در اینترون شماره ۱ ژن COLQ برای مطالعه ژنوتایپینگ در جمعیت ایران انتخاب شد. سپس ۱۵۲ فرد سالم غیرخویشاوند از جمعیت اصفهان با استفاده از تکنیک ARMS-PCR تعیین ژنوتیپ شدند. فراوانـی آللـی، درجه هتروزیگوسـیتی و وجود تعـادل هاردی وینبرگ برای مارکر مورد مطالعه با استفاده از نرم‌افزار Genepop تخمین زده شد. درنهایت از نرم‌افـزار
PIC Calculator بـرای تخمیـن مقدار PIC (Polymorphism Information Content) اسـتفاده شـد.
یافته‌ها: نتایج حاصـل بیانگـر فراوانـی آلل مغلوب (Minor Allele Frequency, MAF) ۴/۴۳ درصد، درجه هتروزیگوسـیتی ۶۸۴۲۱۱/۴۸ درصد و مقدار PIC ۳۷۰۶/۰ بـرای مارکـر rs۶۴۴۲۵۳۰ در جمعیـت اصفهـان بـود. بررسی تعادل هاردی وینبرگ نیز نشان داد که جمعیت اصفهان برای نشانگر rs۶۴۴۲۵۳۰ در تعادل می‌باشد.
استنتاج: در مجمـوع بـا توجه به نتایج به دسـت آمـده از مطالعه حاضر (۲/۰MAF> و PIC نزدیک به ۳۷۵/۰) rs۶۴۴۲۵۳۰ می‌تواند به عنوان نشانگر مناسب جهت تشخیص مولکولی بیماری CMS در جمعیت اصفهان پیشنهاد گردد.
حامد فغانی، نورالدین موسوی نسب، افشین قلی پور برادری، محمود موسی زاده، مطهره خردمند، روانبخش اسمعیلی،
دوره ۲۶، شماره ۱۴۶ - ( ۱۲-۱۳۹۵ )
چکیده
سابقه و هدف: شناخت پرستاران از عوامل موثر بر زمان خارج ساختن لوله تراشه پس از جراحی بای‌پس عروق کرونر می‌تواند در مشارکت آن‌ها در تصمیم‌گیری نهایی تیم درمانی موثر باشد. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی مدت زمان باقی ماندن لوله تراشه و عوامل مرتبط با آن در بیماران تحت جراحی بای پس عروق کرونر در مرکز قلب مازندران انجام شد.
مواد و روش‌ها: این یک مطالعه توصیفی تحلیلی است که بر روی ۲۰۰ بیمار که در مرکز قلب مازندران تحت جراحی بای پس عروق کرونر قرار گرفته بودند انجام شد. داده‌ها از طریق مشاهده بیمار،اطلاعات موجود در پرونده و گزارش‌های پرستاری جمع‌آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری همبستگی اسپیئرمن، مان ویتنی، کروسکال والیس،کای اسکوئر و رگرسیون استفاده گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان داد میانگین و انحراف معیار مدت زمان باقی ماندن لوله تراشه ۲۷/۲±۳۹/۹ ساعت بود. با استفاده از مدل رگرسیون ارتباط همزمان متغیرهای جمعیت شناختی و عوامل طبی قبل از عمل با مدت زمان باقی ماندن لوله تراشه مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان داد از بین این عوامل بیماری تنفسی، سابقه MI، سن و وزن ارتباط معنی‌داری دارند.
استنتاج: توجه به عوامل جمعیت شناختی و طبی هنگام پذیرش بیماران تحت جراحی بای‌پس عروق کرونر منجر به تشخیص به موقع افراد در معرض خطر باقی ماندن طولانی مدت لوله تراشه می‌شود و تنظیم و اجرای برنامه‌ریزی‌های مراقبتی دقیق برای پیشگیری از عوارض جسمی و روحی تهویه مکانیکی طولانی مدت و کاهش هزینه‌های درمانی را امکان‌پذیر می‌نماید.
سیما بینافر، نجات مهدیه،
دوره ۲۷، شماره ۱۴۷ - ( ۱-۱۳۹۶ )
چکیده
سابقه و هدف: فنیل‌کتونوری که بیماری ژنتیکی با وراثت مغلوب اتوزومی است، به‌طور عمده بهدلیل نقص آنزیم کبدی فنیل‌آلانین هیدروکسیلاز رخ می‌دهد. تاکنون مطالعات متعددی بر روی ژنتیک این بیماری در جمعیت‌های مختلف ایرانی انجام شده است. در این پژوهش، فراوانی جهش‌های گزارششده در هر منطقه بررسی گردید.
مواد و روش‌ها: مقالات منتشرشده از سال ۱۳۸۲ تا ماه مهر سال ۱۳۹۴ در پایگاه‌های اطلاعاتی Pubmed،Science Direct، Wiley Online Library، Elsevierو SID به کمک واژه‌های فنیل‌کتونوری، فنیل‌کتونوری + ایران، جهش + فنیل‌کتونوری + ایران، فنیل‌کتونوری و ژنتیک + فنیل‌کتونوری، برای بررسی انتخاب شدند.
یافته‌ها: به‌طور کلی، ۱۱ مقاله منطبق با معیارهای این مطالعه بر روی ژنتیک بیماری فنیل‌کتونوری منتشر شده بود. تعداد ۵۳ جهش مختلف در ژن فنیل‌آلانین هیدروکسیلاز (PAH) در اقوام مختلف ایرانی گزارش شده است. تعداد جهش‌های بدمعنی (Missense) و پردازشی (Splicing) به‌ترتیب ۲۸ و ۱۳ مورد و تعداد جهش‌های حذفی (Deletion) و بی‌معنی (Nonsense) هر کدام ۶ مورد بود. جهش‌های IVS۱۰-۱۱G>A و p.Pro۲۸۱Leu در آذربایجان و کرمانشاه، جهش‌های p.Gln۳۸۳Ter و IVS۱۰-۱۱G>A در خراسان و جهش p.Arg۲۵۲Trp در اصفهان شایع بودند. جهش‌های p.Gln۳۷۵Arg در خوزستان و p.Gln۳۸۳Ter در خراسان برای اولین بار گزارش شدند.
استنتاج: شناسایی جهش‌های ژن PAH به‌ویژه جهش‌های بومی هر خطه کشور با توجه به رواج ازدواج خویشاوندی در آن، برای طراحی برنامه غربالگری ضرورت ویژه‌ای دارد.
ثریا محمدی، جمشید یزدانی چراتی، سید نورالدین موسوی نسب،
دوره ۲۷، شماره ۱۵۵ - ( ۹-۱۳۹۶ )
چکیده
سابقه و هدف: افزایش جمعیت سالمندان در کشور نیازمند وضع سیاست‌ها و برنامه‌های جدید می‌باشد. از این رو بررسی وضعیت سالخوردگی درکشور و به تفکیک استان‌ها ضروری به نظر می‌رسد. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت سالخوردگی جمعیت بر اساس جدیدترین اطلاعات سرشماری و هم چنین شناسایی عوامل موثر بر آن صورت گرفته است.
مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی، براساس اطلاعات سرشماری عمومی نفوس و مسکن کشور در سال ۱۳۹۵، شاخص‌های سالخوردگی جمعیت، میانه سنی، نسبت وابستگی، نرخ رشد، نسبت جنسی، نسبت بی‌سوادی، نسبت حمایت بالقوه، نسبت حمایت والدین، نرخ مشارکت اقتصادی و نرخ باروری عمومی به تفکیک ۳۱ استان محاسبه گردید. در ادامه به منظور بررسی رابطه شاخص‌های مذکور با تحولات سالخوردگی جمعیت استان های کشور، با استفاده از نرم افزار R روش رگرسیون چندگانه به کار گرفته شد و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست آمده، زنان ۵۱ درصد و مردان ۴۹ درصد افراد سالخورده در سطح کشور را تشکیل می‌دهند. متغیرهای نرخ باروری و نسبت حمایت بالقوه رابطه معنی داری با شاخص سالخوردگی داشتند. )۰۵/۰ (p<. هم چنین نتایج نشان داد استان سیستان و بلوچستان کم ترین میزان سالخوردگی (۷/۱۲) و استان گیلان بیش ترین میزان سالخوردگی (۵/۷۴) را در بین استان‌های کشور دارا می‌باشد.
استنتاج: با توجه به اهمیت سالخوردگی و عواقب اجتناب‌ناپذیر اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی و روانی آن، ارائه خدمات ویژه به سالمندان و استفاده از تجربیات سایر کشورها در این زمینه ضروری به نظر می‌رسد.
فاطمه زهرا ناصری قرا، میثاق شفیع زاد، سید حمزه حسینی،
دوره ۲۷، شماره ۱۵۷ - ( ۱۱-۱۳۹۶ )
چکیده
سابقه و هدف: افسردگی از شایع‌ترین اختلالات روانپزشکی است که می‌تواند به دنبال یک بیماری جسمانی مانند آسیب تروماتیک مغزی رخ دهد. این مطالعه با هدف بررسی میزان افسردگی بعد از آسیب تروماتیک مغزی بر حسب ویژگی‌های جمعیت شناختی صورت پذیرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، جامعه آماری شامل ۴۰۹ بیمار مبتلا به آسیب تروماتیک مغزی مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی ساری در سال ۹۳ – ۸۹ بوده است که از این تعداد ۹۷ بیمار به عنوان نمونه با روش نمونه‌گیری هدفمند وارد مطالعه شدند. میزان افسردگی از طریق پرسشنامه افسردگی بک و اطلاعات جمعیت شناختی از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع‌آوری شد. برای آنالیز داده‌ها از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۹ استفاده گردید و سطح معنی داری ۰۵/۰ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که افسردگی بعد از آسیب تروماتیک مغزی ارتباط معناداری با متغیر جنسیت (۰۱۰/۰ = p ) داشته است و ارتباط معناداری با رده‌های مختلف سنی (۲۵۱/۰ = p )، تحصیلات (۱۹۱/۰ = p )، تاهل (۰۸۸/ = p ) و محل سکونت (۸۲۱/۰ = p ) نداشته است.
استنتاج: همایندی افسردگی در زنان مبتلا به آسیب تروماتیک مغزی در مقایسه با مردان بالاتر بوده است و انجام مداخلات روانپزشکی جهت تشخیص و درمان افسردگی در این بیماران ضروری به نظر می‌رسد.
صبا سادات حسینی، شهربانو کیهانیان، ابراهیم وثوقی، نعمت اله آهنگر،
دوره ۲۸، شماره ۱۶۵ - ( ۷-۱۳۹۷ )
چکیده
سابقه و هدف: این مطالعه با هدف بررسی پلی مورفیسم m۱ و m۲ ژن CYP۱A۱ در بیماران سرطانی و مقایسه آن با یک گروه سالم در غرب استان مازندران انجام پذیرفت.
مواد و روش ها: در این مطالعه مورد- شاهدی، در مجموع ۱۲۰ داوطلب سالم غیر خویشاوند (۶۰ مرد و ۶۰ زن) از غرب استان مازندران و ۸۴ بیمار غیر خویشاوند (۳۹ مرد و ۴۶ زن) مبتلا به سرطان بستری در بخش خون و انکولوژی بیمارستان امام سجاد رامسر در فاصله‌ی زمانی تیر ماه ۹۵ تا دی ماه ۹۶، وارد مطالعه شدند. از هر فرد ۳ میلی لیتر خون محیطی گرفته شد و در دمای منفی ۲۰ درجه سانتی‌گراد نگهداری گردید. در بررسی تعیین پراکندگی پلی مورفیسم ژن CYP۱A۱ از روش PCR-RFLP استفاده شد.
یافته ها: طی بررسی‌های این مطالعه، ژنوتیپ‌های AG (۰۰/۰=p، ۵۷/۷-۰۵/۲=CI ۹۵ درصد، ۹۴/۳=OR) و GG (۰۰/۰=p، ۴۹/۴۶-۹۲/۱=CI ۹۵ درصد، ۴۶/۹=OR) از پلی‌مورفیسم m۲ ژن CYP۱A۱ منجر به افزایش ریسک ابتلا به سرطان شدند. ژنوتیپ TC از پلی‌مورفیسم m۱ ژن CYP۱A۱ افزایش ریسک ابتلا به سرطان را نشان داد (۰۰/۰=p،
۶/۴-۴/۱=CI ۹۵ درصد، ۶/۲=OR). از نظر فنوتیپی آلل G از پلی‌مورفیسم m۲ (۰۰۱/۰p˂) و آلل C از پلی مورفیسم m۱ (۰۰۱/۰ ˂ p) هر دو افزایش ریسک ابتلا به سرطان را نشان دادند.
استنتاج: مطالعه حاضر نشان داد که حضور آلل C از پلی‌مورفیسم m۱ و آلل G از پلی‌مورفیسم m۲ ژن CYP۱A۱ منجر به افزایش ریسک ابتلا به سرطان در جمعیت مورد مطالعه می‌شود.
مهدی فضلی، علیرضا کلدی، سیدمحمد سیدمیرزایی،
دوره ۲۹، شماره ۱۷۸ - ( ۸-۱۳۹۸ )
چکیده
سابقه و هدف: سالمندی در جامعه ایران رو به افزایش است و اطلاع از کیفیت زندگی سالمندان و متغیرهای مؤثر بر آن می‌تواند زمینه برنامه‌ریزی صحیح برای ارتقاء سلامت این گروه سنی را فراهم کند. این مطالعه با هدف تعیین کیفیت زندگی در جمعیت سالمند شهرستان آمل و عوامل جمعیت شناختی مرتبط با آن انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی، که با مشارکت ۴۵۰ نفر از سالمندان بالای ۶۰ سال تحت پوشش شبکه بهداشت شهرستان آمل در سال ۱۳۹۶، انجام پذیرفت، نمونه‌گیری به روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای و به شکل تصادفی بر حسب ناحیه سکونت شهری/ روستایی، جنسیت و سن صورت گرفت. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی (SF-۳۶) جمع‌آوری شد و با آزمون‌های آماری t مستقل، One–Way ANOVA و رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم‌افزار SPSS ۲۴ تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: نتیجه آزمون رگرسیون چند متغیره به روش همزمان (Enter) نشان داد که پنج متغیر شغل، سن، جنس، تحصیلات و منبع درآمد به ترتیب بیشترین سهم را در تغییرات کیفیت زندگی دارند (۰۵/۰ >P).
استنتاج: کیفیت زندگی در حد مطلوب و سلامت جسمانی سالمندان پایین‌تر از سلامت روانی بوده است و سالمندان ۶۹–۶۰ سال، متاهل، مرد، شاغل، سرپرست خانوار، دارای تحصیلات بالاتر، سالمندانی که با همراهان زندگی می‌کردند و همچنین سالمندانی که استقلال مالی داشتند، از کیفیت زندگی بالاتری برخوردار بودند.
فرزانه بابایی، سید حمزه حسینی، کاوه حدادی،
دوره ۳۰، شماره ۱۹۲ - ( ۱۰-۱۳۹۹ )
چکیده
سابقه و هدف: با توجه به اهمیت کیفیت زندگی در بیماران آسیب تروماتیک مغزی جهت درمان موثرتر، این مطالعه با هدف بررسی کیفیت زندگی بعد از آسیب تروماتیک مغزی با ویژگی‌های جمعیت شناختی، صورت پذیرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی کوهورت، جامعه آماری شامل ۴۰۹ بیمار مبتلا به آسیب تروماتیک مغزی مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی(ره ) ساری در سال ۱۳۹۳-۱۳۸۹ بوده است که از این تعداد ۹۷ بیمار بعد از پیگیری سه ساله وارد مطالعه شدند. برای سنجش کیفیت زندگی از پرسشنامه کیفیت زندگی استفاده شد و اطلاعات جمعیت شناختی از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع‌آوری گردید. برای آنالیز داده‌ها از نرم‌افزار آماری SPSS، نسخه ۱۹ استفاده گردید.
یافته‌ها: از تعداد ۴۰۹ بیمار مبتلا به آسیب تروماتیک مغزی مراجعه کننده به بخش آسیب تروماتیک مغزی در طی سال ۸۹ تا ۹۳، ۶۷ درصد مرد، ۱/۷۰ درصد متاهل، ۸/۵۹ درصد بالای ۳۰ سال و ۵/۸۴ درصد ساکن شهر بودند. کیفیت زندگی بعد از آسیب تروماتیک مغزی ارتباط معناداری با جنسیت داشته است ولی با رده های مختلف سنی (۳۶۶/۰ =P)، تحصیلات (۳۷۹/۰ =P) تاهل (۳۴۲/۰=P) و محل سکونت ( ۱۱۸/۰ =P) ارتباط معنا داری نداشته است.
استنتاج: در مجموع قابل ذکر است که آثار آسیب تروماتیک مغزی، به عنوان یک درد طولانی مدت بر کیفیت زندگی مبتلایان قابل ملاحظه بوده و شایسته است در برنامه‌ریزی‌های بهداشتی- درمانی مورد توجه قرار گیرد.
سیمین موعودی، شقایق خندان، سید رضا حسینی، رضا قدیمی، علی بیژنی،
دوره ۳۱، شماره ۲۰۴ - ( ۱۰-۱۴۰۰ )
چکیده
سابقه و هدف: جمع‌آوری داده‌های تن سنجی جهت ارزیابی سلامت بالغین نقش مهمی دارد. این مطالعه با هدف ارزیابی تغییرات پنج ساله شاخص‌های تن سنجی سالمندان و همراهی آن با ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، قدرت عضلانی و بیماریهای همراه انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه طولی، بخشی از مطالعه کوهورت سالمندان امیرکلا (AHAP)، در شمال ایران در مقطع زمانی سال ۹۵-۱۳۹۰ است.سالمندانی که داده‌های تن سنجی ایشان در بانک اطلاعاتی کوهورت AHAP موجود بود، به‌طریق سرشماری وارد مطالعه شدند. علاوه بر متغیرهای جمعیت شناختی و بیماری های همراه، شاخص‌های تن‌سنجی (شامل قد، وزن، نمایه توده بدنی، دور گردن، دور کمر، دور باسن، نسبت دور کمر به باسن (WHR) و نسبت دورکمر به قد (WHtR)) نیز اندازه‌گیری شد و مقدار تغییر پنج ساله آن‌ها محاسبه شد.
یافته‌ها: از مجموع ۸۹۷ سالمند، قد، دور گردن، دورکمر، دور باسن، WHtR (۰/۰۰۱>P) و WHR (۰/۰۳۱P=) کاهش معنی‌دار داشت. کاهش وزن معنی‌دار نبود(۰/۱۵۲P=). نمایه توده بدنی افزایش داشت(۰/۰۰۱>P) و کاهش مقدار قد، دور گردن، دورکمر، دور باسن و WHtR در بین دو جنس تفاوت معنی‌دار آماری داشت(۰/۰۰۱>P). تغییرات پنج ساله قد و دور باسن با تعداد بیماریهای همزمان در سالمندان همبستگی معنی‌دار مستقیم داشت، قدرت عضلانی بازو و چهار سر ران با تعداد بیماریهای همراه همبستگی معنی‌دار معکوس نشان داد.
استنتاج: با این مطالعه الگویی از کاهش معنی‌دار قد، دور گردن، دور کمر، دور باسن، نسبت دور کمر به باسن و نسبت دور کمر به قد و افزایش نمایه توده بدنی سالمندان در طول پنج سال معرفی شد. ضمن این‌که همراهی معنی دار تغییرات قد و دور باسن و همراهی قدرت عضلانی با بیماریهای همراه نشان داده شد.
عبدالرضا نجفی، منصور شریفی، علی پژهان،
دوره ۳۲، شماره ۲۱۵ - ( ۹-۱۴۰۱ )
چکیده
سابقه و هدف: ورزش و شیوه زندگی فعال موجب به تعویق انداختن روند پیری می‌شود. شناخت بهتر سبک زندگی و سطح سلامت سالمندان در طراحی و اولویتبندی مداخلات مربوط به بیماریهای مزمن، مفید است. لذا هدف این پژوهش تاثیر سبک زندگی بر اختلال سلامت سالمندان شهر اهواز در سال ۱۳۹۹ بود.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، ۱۰۰۰ سالمند با روش تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. داده‌ها با پرسشنامه‌های سبک زندگی،کیفیت زندگی و اختلال سلامتی جمع‌آوری شد. سپس با نرم‌افزار SPSS۲۲،آزمون‌های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون یا معادل ناپارامتری آن ضریب همبستگی اسپیرمن تجزیه و تحلیل شد و برای آزمون مدل نظری تحقیق و اعتبار پرسشنامه، مدلسازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار AMOS صورت گرفت.
یافته‌ها: میانگین سنی سالمندان ۶/۵±۶۹/۵ سال و ۹/۵۰ درصد، مرد بودند. ۵۱ درصد دارای اضافه وزن و ۲۳ درصد چاق بودند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی تاییدی، اختلال سلامتی با سلامت اجتماعی، کیفیت زندگی، سلامت روحی-روانی، سبک زندگی، عوامل فردی، سلامت معنوی و فیزیکی به‌ترتیب با ضرایب استاندارد شده۲۳/۱، ۰/۹۹، ۰/۷۸-، ۰/۵۷، ۰/۵۲، ۰/۴۹ و ۰/۴۶- ارتباط معنی‌داری داشت(۰/۰۵<P). بر اساس ضریب تعیین، بعد روحی- روانی ۶۱ درصد، بعد معنوی ۵۱ درصد، سبک زندگی ۳۳ درصد، عوامل فردی ۲۷ درصد، بعد اجتماعی ۲۴ درصد و بعد فیزیکی با ۲۱ درصد، متغیر پنهان اختلال سلامتی را تبیین میکنند. در برازش مدل سبک زندگی، شاخص ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (RMSEA) برابر با ۰/۰۵۲ بود، که نشان می‌دهد مدل برازش قابل قبولی دارد.
استنتاج: آگاهی سالمندان در خصوص سبک زندگی سالم ضروری است و می‌توان با آموزشهای شیوه زندگی سالم،گامی در ارتقای سلامتی این گروه آسیبپذیر جامعه برداشت. کلاسهایی نظیر آموزش مدیریت اختلال اضطراب و تغذیه سالم و برنامه‌های تفریحی ازجمله راهکارهای پزشکی است.
محمد حسین منتظری، محمود موسی زاده، عادله بهار، رضا علیزاده نوایی، اکبر هدایتی زاده عمران، مطهره خردمند،
دوره ۳۳، شماره ۱ - ( ۸-۱۴۰۲ )
چکیده
سابقه و هدف: به مجموعه‌ای از اختلالات متابولیک که زمینه‌ساز اختلالات قلبی عروقی و دیابت نوع دو هستند، سندرم متابولیک (Metabolic Syndrome) گفته می‌شود. قرص‌های خوراکی پیشگیری از بارداری (Oral Contraceptive Pills) یکی از روش‌های پیشگیری از بارداری است. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین مصرف قرص‌های خوراکی پیشگیری از بارداری و سندرم متابولیک در جمعیت کوهورت طبری است.
مواد و روش‌ها: مطالعه‌ی مقطعی حاضر بر اساس داده‌های مرحله ثبت‌نام مطالعه‌ی کوهورت طبری انجام شد. داده‌های مرتبط با ۵۹۷۹ خانم ۳۵ تا ۷۰ساله آنالیز شدند. فراوانی MetS بر اساس متغیرهای مختلف با آزمون Chi-Square و رابطه بین مصرف و همچنین، مدت مصرف OCPs با شانس ابتلا به MetS و پارامترهایش با رگرسیون لجستیک چندمتغیره آنالیز شد.
یافته‌ها: فراوانی ابتلا به MetS و فراوانی مصرف OCPs در بین زنان ۳۵ تا ۷۰ ساله در مطالعه‌ی کوهورت طبری به ترتیب، ۴۹ درصد (۲۹۳۰ نفر) و ۴۲/۹درصد (۲۵۶۳ نفر) بوده است. میانگین مدت مصرف OCPs در افراد با و بدون MetS به ترتیب، برابر با ۶۷/۰۶± ۶۹/۱۵و ۶۸/۳۸± ۷۱/۴۶ ماه بوده است (۰/۳۸۸P=) ارتباط معنی‌داری میان مصرف OCPs و MetS و همچنین، پارامترهایش (به‌جز فشارخون) مشاهده نشد. به طور مشابه، مدت مصرف این قرص‌ها با MetS و این پارامترها ارتباط معنی‌داری نداشت.
استنتاج: مصرف داروهای ضدبارداری خوراکی با سندرم متابولیک و دیگر پارامترهایش همراهی ندارد؛ اما مصرف آن به‌ویژه در طولانی‌مدت، می‌تواند با فشارخون بالا همراه باشد.
کوروش هلاکوئی نائینی، محمد علی منصورنیا، شهرزاد نعمت اللهی، سیده زینب الماسی، یسری عزیزپور، سیده سحر حسینی، معصومه طاهرپور،
دوره ۳۴، شماره ۲۳۳ - ( ۳-۱۴۰۳ )
چکیده
سابقه و هدف: بارداری ناخواسته به بارداری اطلاق می‌گردد که زوجین برای آن برنامه‌ریزی نکرده باشند. پیامدهای بارداری ناخواسته برای مادر و فرزند جدی بوده و ممکن است باعث بی‌توجهی ناخوداگاه به سلامت جنین شود و کیفیت رفتارهای مراقبتی را تحت تاثیر قرار دهد که این امر می‌تواند منجر به پیامدهای منفی مانند وزن کم نوزاد در زمان تولد شود. لذا هدف از این مطالعه تعیین تاثیر بارداری ناخواسته بر شاخص‌های آنتروپومتریک بدو تولد در جمعیت حاشیه نشین بندرعباس بود.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر بخشی از داده‌های پروژه کوهورت آینده نگر مادران باردار مناطق حاشیه نشین شهر بندرعباس در سال ۱۳۹۵ می‌باشد. از ۱۳۵۱ زن باردار پروژه کوهورت مذکور، ۸۲۵ نفر در این پژوهش بررسی شدند،که برای گروه مواجهه ۱۳۲ نفر و گروه عدم مواجهه با توجه به نسبت بارداری ناخواسته در داده‌های اصلی، ۶۹۳ نفر در نظر گرفته شد. در این مطالعه پیامدها شامل وزن، قد و دور سر نوزاد در بدو تولد و مواجهه اصلی شامل بارداری ناخواسته مادر تعریف شده است. اندازه‌گیری بارداری ناخواسته و متغیرهای مخدوشگر از طریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری در اولین ویزیت کوهورت در دوران بارداری مادر تکمیل شدند. متغیرهای مخدوشگر برای هر پیامد مورد بررسی با رویکرد علیتی و با استفاده از نرم‌افزار dagitty بررسی و اطلاعات جمع‌آوری شده در نرم‌افزار SPSS ورژن ۲۴ ذخیره شد. در تحلیل‌های تک متغیری جهت بررسی ارتباط شاخص‌های آنتروپومتریک با مشخصات فردی از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t مستقل و تحلیل واریانس یکطرفه و در تحلیل‌های چندمتغیری از رگرسیون خطی چندگانه استفاده گردید.
یافته‌ها: در مطالعه حاضر از کل ۱۳۵۱ بارداری، ۲۱۹ مورد بارداری (۱۶/۲ درصد) ناخواسته بود. میانگین سن مادران در بارداری ناخواسته و بارداری خواسته به‌ترتیب برابر با (۴۹/۶±۲۳/۲۹) و (۳۱/۵±۹۸/۲۶) سال بود. میانگین و انحراف معیار وزن و قد و دور سر نوزادان برای بارداری خواسته به‌ترتیب (۵۰۱/۱۱±۳۰۵۹/۲۴) گرم، (۳/۱۱±۴۸/۵۲) سانتی‌متر و (۲/۲۲±۳۳/۸۰) سانتی‌متر و در بارداری ناخواسته به ترتیب (۴۷۷/۱۱±۳۰۸۰/۱۷) گرم، (۲/۶۵±۴۸/۶۳ سانتی‌متر و (۱/۹۲±۳۳/۸۲) سانتی‌متر محاسبه گردید. همبستگی‌های مثبت معنی‌دار آماری در حد ناچیز بین وزن نوزاد و سن مادر (۰/۰۴۱=P،۰/۰۵۶=r)، سن پدر (۰/۰۰۸=P، ۰/۳۷۰=r) و BMI مادر وجود داشت (۰/۰۰۱>P،۰/۱۵۹=r). همچنین همبستگی‌های مثبت معنی‌دار اما در حد ناچیز بین BMI مادر با قد نوزاد (۰/۰۲۲=P، ۰/۰۶۲=r) و دور سر نوزاد وجود داشت (۰/۰۰۱>P، ۰/۱۰۲=r). نتایج رگرسیون خطی چندگانه نشان داد، شواهدی مبنی بر ارتباط بین بارداری ناخواسته و وزن نوزاد وجود ندارد (۵۸/۳ تا ۹۱/۳- :CI ۹۵ درصد، ۱۶/۵-=(b؛ که نتایج مشابهی نیز برای قد (۰/۴۷ تا ۰/۴۷- :CI ۹۵ درصد، ۰/۰۱-=(b و دور سر (۰/۳۴ تا ۰/۳۲- :CI ۹۵درصد، ۰/۰۱=(b یافت شد.
استنتاج: در مطالعه حاضر نتایج بیانگر عدم وجود شواهد قوی مبنی بر ارتباط بین بارداری ناخواسته و کم وزنی، کوتاه قدی و کم بودن دور سر می‌باشد. نتایج مطالعات در این زمینه متناقض است که می‌تواند به دلیل تفاوت در طراحی مطالعه، روش‌های کنترل متغیرهای مخدوش‌کننده و تفاوت جمعیت مورد مطالعه و سایر عوامل باشد.
mazums.ac.ir