---

---

---

---

---

سابقه و هدف: با وجود خنثی بودن تقریبی فلز طلا در واکنش‌های شیمیایی، نگرانی از جذب پوستی و سمیت نانوذرات طلا که امروزه به طور روز افزون در پیرامون ما به کار می‌روند، وجود دارد. با توجه به عمل سم‌زدایی ارگان کبد، تأثیر تماس پوستی این نانوذره بر بافت کبد، دو آنزیم کبدی و سلول‌های خونی در موش‌های سوری نر بررسی شد. مواد و روش‌ها: موهای پشت ۳۲ موش تراشیده شد و سپس موش ها، به چهار گروه تقسیم شدند. گروه های ppm و ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ ppml که روزانه ۲/۰ میلی لیتر نانو ذرات طلای کروی به قطر ۱۰ نانومتر و با غلظت‌های ذکر شده به پشت شان تماس داده می‌شد (به مدت ۱۴ روز) و گروه کنترل که روزانه ۲/۰ میلی لیتر آب مقطر به پوست پشت آن ها تماس داده می شد خون‌گیری، آزمایشات هماتولوژی و بیوشیمیایی و هم‌چنین آزمایشات بافت شناسی کبد صورت گرفت. یافته‌ها: مقایسه بافت کبد گروه کنترل با سه گروه تیمار، اختلالات بافت کبد را در همه گروه‌های تیمار شده نشان داد که در گروه ppm۱۰۰ و ۵۰ این اختلاف معنی‌دار بود. مقایسه سطوح آنزیم‌های کبدی (ALT,AST) و شمارش سلول‌های خونی (CBC) گروه کنترل با سه گروه تیمار دیگر، نشان داد که سطح آنزیم ALT در گروه‌های ppm ۱۰۰ و۵۰ افزایش یافت ولی سطح آنزیم‌های ALT و AST در سایر گروه‌ها کاهش یافت (غیر معنی‌دار) و هم‌چنین برخی فاکتورهای آزمایش CBC نیز تغیرات غیر معنی‌داری نشان دادند. استنتاج: تماس پوستی نانوذرات طلا با شرایط ذکر شده در این مطالعه، بر بافت کبد موش‌های سوری نر اثر سمی داشته و بالقوه خطرناک می‌باشد.

---

سابقه و هدف: اطلاعات نقش مهمی در افزایش آگاهی و دانش افراد دارد. افراد برای کمک به بهبود سلامتی و تداوم آن نیاز به اطلاعات دارند. اطلاعات نقش اساسی در کمک، حمایت و افزایـش مراقبـت اجتمـاعی بـهداشتی افراد، به ویژه، در جامعه اطلاعاتی در قرن ۲۱ دارد. ازآغاز تمدن بشری اطلاعات و استفاده از آن یکی از پدیده‌های مهم به شمار می‌آید. دسترسی به اطلاعات و اشاعه آن برای برنامه‌ریزی در محدوده مراقبت‌های بهداشتی و اجتماعی امری مهم و ضروری است. با توجه به این‌که اطلاعات همیشه در دسترس و مطابق با نیازهای گروه‌های خاص به ویژه نابینایان نیست، کتابخانه‌های عمومی و مراکز اطلاع رسانی همواره در راستای تأمین نیازهای اطلاعاتی، گسترش فرهنگ، ارتقاء علم و دانش مطرح هستند. این مطالعه با هدف بررسی نیازهای اطلاعات بهداشتی نابینایان ایران انجام شده است. مواد و روش‌ها: در یک مطالعه پیمایشی- تحلیلی جهت بررسی از نابینایان کشور (۱۰ استان)، ۳۸۴ نفر نابینا (۲۵۲ نفر مرد (۶/۶۵ درصد) و ۱۳۲ نفر زن (۴/۳۴ درصد)به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب و نیازهای اطلاعات بهداشتی آنان با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در سه قسمت مشتمل بر مشخصات جمعیت شناسی نابینایان (۱۰ مشخصه) و نیازهای اطلاعات بهداشتی (۱۶ سؤال)، منابع اطلاعاتی مورد استفاده در (۱۵ گویه) با مصاحبه ساختار یافته بررسی شد. سپس داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: در این مطالعه ۳۸۴ نفر شامل، بودند. بین نیازهای اطلاعات بهداشتی نابینایان با توجه به جنسیت، سن، تأهل، مدرک تحصیلی، شغل، مرحله درمانی، سابقه یا عدم سابقه نابینایی در خانواده، زمان نابینایی، استان محل زندگی و نحوه زندگی (به تنهایی یا با خانواده) اختلاف معنی‌داری وجود ندارد، بین نیازهای اطلاعات بهداشتی نابینایان بهداشتی با توجه به تحت نظر پزشک بودن/ نبودن، نوع ناتوانی و محل سکونت (شهر- روستا) اختلاف معنی‌داری وجود دارد. استنتاج: نتایج این پژوهش می‌تواند به مسئولان و مدیران در برنامه‌ریزی جهت انتخاب، گردآوری، سازماندهی اطلاعات بهداشتی و ارائه آن‌ها درکتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی کمک نماید تا اطلاعات بهداشتی را در قالب مورد نیاز آن‌ها به روز نموده و در تأمین نیازهای اطلاعات بهداشتی آنان کمک مؤثر و شایانی نماید.

---

سابقه و هدف: از جمله مسائل مهم در برقراری عدالت در سلامت، تأمین مناسب و یکسان دسترسی فضایی خدمات درمان عمومی برای اقشار مختلف جامعه است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی عدالت در سلامت با ارزیابی دسترسی فضایی شهروندان به مراکز بهداشتی- درمانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در شهر کرمانشاه می‌باشد. مواد و روش‌ها: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است، داده‌ها شامل مراکز بهداشتی- درمانی موجود و اطلاعات جمعیتی بلوک‌های آماری سال ۱۳۹۰ شهر کرمانشاه می‌باشد که با استفاده از شعاع عملکردی استاندارد ۷۰۰ متر برای هر مرکز، میزان مساحت، تعداد خانوار و جمعیت دارای دسترسی و فاقد دسترسی به مراکز بهداشتی- درمانی در نرم افزار Arc/GIS تعیین گردیده است. یافته‌ها: داده‌ها نشان داد که از کل مساحت بلوک‌های شهر کرمانشاه ۷۰/۶۳ درصد فاقد پوشش مراکز بهداشتی- درمانی می‌باشند ۱۳۲۸۷۱ خانوار در شهر کرمانشاه فاقد دسترسی به مراکز بهداشتی- درمانی هستند و این در حالی است که از تعداد ۱۰۹۴۴۰ خانوار دارای دسترسی، ۳۵۰۰۹ خانوار دارای دسترسی به ۲ و ۳ مرکز بهداشتی- درمانی می‌باشند همچنین ۴۷۵۱۲۸ نفر فاقد دسترسی به مراکز بهداشتی- درمانی هستند. استنتاج: توزیع فضایی مراکز بهداشتی- درمانی در سطح شهر کرمانشاه که به صورت نامتعادلی توزیع یافته است گویای عدم وجود فرصت برابر برای شهروندان در دسترسی به مراکز بهداشتی- درمانی در شهر کرمانشاه می‌باشد. و این امر مستلزم یافتن روشی عادلانه برای تعیین و سنجش نیاز است لذا استفاده از تکنیک‌های کارآمد در راستای تقویت تصمیم‌های مدیریتی از جمله نرم‌افزار GIS تا حدود زیادی این مسأله را مرتفع خواهد نمود.

---

سابقه و هدف: احتمال انتقال آلودگی و خطرات ناشی از آن در فرآورده‌های آرایشی، به ویژه محصولات غیراستاندارد که به صورت قاچاق در کشور توزیع می‌شود، بسیار زیاد است. در این مطالعه کیفیت میکروبی و وضعیت آلودگی برخی از کرم پودرهای موجود در بازار و نمونه‌ای از کرم پودرهای موجود در بازار رسمی به عنوان نمونه شاهد مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: در این مطالعه، ۶ نوع از کرم پودرهای موجود در بازار غیر رسمی و یک نمونه از کرم پودرهای موجود در بازار رسمی به عنوان شاهد، از دیدگاه محتوای میکروبی (شمارش کلی میکروارگانیسم‌های هوازی، شمارش کلی کپک ومخمر و حضور میکروارگانیسم‌های ممنوع سودومونا آئروژینوزا، استافیلوکوک طلایی و انتروباکتر) به دو روش Pour Plate و لوله‌های متعدد ارزیابی شد. یافته‌ها: ۳۳/۸۳ درصد از نمونه‌ها و نمونه شاهد دارای آلودگی خارج از محدوده قابل قبول از دیدگاه تعداد میکروارگانیسم‌های هوازی بودند. آلودگی غیر قابل قبول قارچی در ۸/۴۲ درصد از کل نمونه‌ها مشاهده گردید. تمامی نمونه‌ها آلوده به میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا و استافیلوکوک طلایی فروان‌ترین ارگانیسم جدا شده از نمونه‌ها بود. استنتاج: بالا بودن میزان آلودگی کرم پودرهای مورد بررسی، تهدیدکننده سلامت مصرف کننده و مطرح‌کننده آلودگی بالای مواد اولیه در تهیه این فرآورده‌ها، روند و جایگاه ساخت و یا بسته‌بندی و عدم کارایی سیستم تضمین کیفیت در تولید فرآورده‌های مزبور می‌باشد.

---

سابقه و هدف: تولیدات علمی به عنوان شاخص بسیار مهمی از فعالیت‏های نظام علمی کشورها، امروزه در کانون توجه سیاست‏گذاران و تصمیم‏گیران در عرصه‏های ملی و بین‏المللی قرار گرفته است. بسیاری از تصمیم‏گیری‏ها در حوزه‏های تحقیق و توسعه، در دنیای امروز، بر مبنای تولیدات علمی کشورها صورت می‏گیرد. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی میزان تولیدات علمی و نیز همکاری‏های علمی پژوهشگران ایرانی در حوزه میکروب‌شناسی و ایمنی‏شناسی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس و در طی سال‏های ۲۰۱۲-۲۰۰۰ است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر، پیمایشی- توصیفی و با رویکرد علم‏سنجی صورت گرفته است. ایران (وابستگی سازمانی)، ایمنی‏شناسی و میکروب‌شناسی( حوزه موضوعی) و۲۰۱۲-۲۰۰۰ (سال) در سه مرحله در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس جست وجو شده‌اند و مدارک و مقالات علمی پژوهشگران حوزه های فوق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. اطلاعات به دست آمده از پژوهش توسط نرم افزار Excel و برای ترسیم نقشه‏ها از نرم‏افزار NodeXL استفاده شده است. یافته‌ها: سهم تولیدات علمی، پژوهشگران ایمنی‏شناسی و میکروب‌شناسی ایران، ۷/۲ درصد از کل تولیدات علمی ایران طی سال‏های ۲۰۱۲-۲۰۰۰ بوده است. دانشگاه‏های علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه تهران به عنوان پرکارترین مراکز و موسسات تولید کننده مدارک علمی شناخته شده‏اند. بخش قابل توجهی از این مدارک به زبان انگلیسی بوده و "افراد هسته" و "مجلات هسته" در حوزه‏های میکروب‌شناسی و ایمنی‏شناسی شناسایی شده‏اند. استنتاج: با عنایت به سهم تولیدات علمی، پژوهشگران ایمنی‏شناسی و میکروب‌شناسی ایران، نشان دهنده اهمیت بسیار زیاد این حوزه موضوعی و نیز مشارکت و فعالیت بسیار بالای پژوهشگران حوزه‏های موضوعی مورد بررسی است. علاوه بر این، تعاملات و ارتباطات علمی با پژوهشگران سایر کشورها، تاثیرات زیادی در رشد و توانمند سازی پژوهشگران کشورمان خواهد داشت.

---

سابقه و هدف: یکی از روش‌های بررسی کیفیت آب رودخانه‌ها استفاده از شاخص‌های کیفی آب می‌باشد. شاخص کیفیت آب NSFWQI از میان شاخص‌های عمومی کیفیت آب، بیش‌ترین کاربرد را دارا می‌باشد این مطالعه با هدف بررسی کیفیت آب رودخانه دوهزار تنکابن با استفاده از شاخص کیفیت NSFWQI انجام پذیرفته است. مواد و روش‌ها: در مطالعه تجربی حاضر نمونه‌برداری در طی ۶ ماه (۳ ماه کم آبی و ۳ ماه پرآبی) و از ۶ ایستگاه منتخب انجام گرفت و پارامترهای کیفی شامل دما، اکسیژن محلول، اکسیژن مورد نیاز بیولوژیکی، PH، نیترات، فسفات، کل جامدات محلول، کدورت و کلی فرم مدفوعی در طول رودخانه بررسی گردید. داده‌های حاصل از مطالعه با استفاده از شاخص ملی کیفیت آب (NSFWQI) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت مسیر رودخانه با استفاده از نرم‌افزار سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) پهنه‌بندی گردید. یافته‌ها: بر اساس مقایسه میزان پارامترها با استانداردهای کیفیت آب‌های سطحی و آب شرب معلوم شد که به غیر از پارامتر کدورت که در دوره پرآبی در ایستگاه‌های میان دست و پایین دست در حد مجاز نمی‌باشد. سایر پارامترهای مورد سنجش در شاخص NSFWQI در این تحقیق در هر دو دوره و در همه ایستگاه‌ها در حد مجاز قرار دارند. استنتاج: با توجه به نتایج حاصل از شاخص کیفی NSFWQI، در دوره کم آبی، هر سه پهنه بالادست، میان دست و پایین دست درمحدوده خوب (۷۱ تا ۹۰) و در دوره پرآبی، بالادست در محدوده خوب، میان دست و پایین دست در محدوده متوسط (۵۱ تا ۷۰) قرار دارند و با توجه به دبی بالای رودخانه و نیز ورود محدود آلاینده‌ها، بیش‌ترین اثر آلاینده‌ها ناشی از کارگاه‌های پرورش ماهی می‌باشد.

---

سابقه و هدف: امروزه امکان انتقال عوامل بیماری‌زا توسط فرآورده های آرایشی بهداشتی از دیدگاه سلامت مورد توجه جامعه می باشد، که به علت استفاده گسترده و استاندارد نبودن برخی از این فرآورده ها، احتمال انتقال آلودگی و خطرات ناشی از ایجاد عفونت توسط باکتری های مختلف دور از انتظار نیست. در این مطالعه محتوای میکروبی کرم‌های مرطوب کننده موجود در بازار رسمی و غیر رسمی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش‌ها: در این پژوهش ۹ نمونه کرم مرطوب‌کننده شامل ۶ نمونه کرم غیر استاندارد (در بازار غیر رسمی) و ۳ نمونه کرم تولید شده توسط تولیدکنندگان داخلی از نظر محتوی میکروبی (شمارش کلی میکروارگانیسم‌های هوازی، شمارش کلی کپک و مخمر و حضور میکروارگانیسم های ممنوع (سودومونا آئروژینوزا، استافیلوکوک طلایی و انتروباکتر) به دو روش Pour Plate و لوله‌های متعدد ارزیابی شد. یافته‌ها: شمارش باکتری‌های هوازی در تمامی نمونه‌ها (غیر استاندارد و تولید داخلی) بیش‌تر از محدوده فارماکوپه cfu.g-۱ ۱۰۰۰ بود. در شمارش کلی قارچ ها در ۱۷درصد نمونه‌های غیر استاندارد و در ۶۷ درصد نمونه‌های داخلی بیش تر از محدوده فارماکوپه cells.g-۱ ۱۰۰۰ بود. در سه نمونه غیر استاندارد و دو نمونه تولید داخل استافیلوکوک طلائی؛ و در سه نمونه از کرم‌های غیر استاندارد و یک نمونه تولید داخل سودوموناس آئروژینوزا و در کلیه نمونه‌ها انتروباکترها شناسایی شدند. استنتاج: بالا بودن میزان آلودگی در کرم‌های مرطوب کننده غیر استاندارد و تولید داخل مطرح کننده خطرات بهداشتی بالقوه این محصولات است. به منظور دستیابی به فرآورده‌های آرایشی بهداشتی ایمن باید همکاری میان تولید کننده، مقامات بهداشتی و مصرف‌کنندگان آن‌ها ایجاد شود. نتایج حاصل شده، ضرورت ارتقاء عملکرد سیستم تضمین کیفیت توسط تولید کنندگان داخلی را مورد تاکید قرار می‌دهد.

---

سابقه و هدف: با توجه به نقش سازنده دانشگاه‏ها در تولید علم و ارتقای جایگاه علمی در سطح کشور و نیز در سطح جهانی، هدف از اجرای مطالعه حاضر، بررسی برونداد علمی پژوهشگران و اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس طی سال‏های ۱۹۹۲تا ۲۰۱۳ و ترسیم نقشه علمی این دانشگاه می‏باشد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر توصیفی با رویکرد علم‏سنجی می باشد. جامعه پژوهش را آن‏ دسته از مدارک و مقالات علمی نمایه شده در پایگاه‏ اطلاعاتی اسکوپوس تشکیل می‏دهند، که نام حداقل یک نویسنده با وابستگی سازمانی به این دانشگاه در آن وجود داشته باشد. یافته‌ها: طی سال‏های مورد بررسی، روند تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی مازندران از رشد مثبتی برخوردار بوده است و از ۲ مورد در سال ۱۹۹۷ به ۳۴۵ مورد در سال ۲۰۱۳ رسیده است و مجموعاً ۱۵۴۰ مدرک علمی توسط پژوهشگران با وابستگی سازمانی به این دانشگاه به ثبت رسیده است. استنتاج: هرچند تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی مازندران به لحاظ کمی دارای رشد مثبتی بوده است، ولی بخش قابل توجهی از مقالات در مجلات با ضریب تاثیر پایین به چاپ رسیده‏اند.

---

سابقه و هدف: در ایران تاکنون تحلیل مکانی مرگ‌های بیمارستانی ناشی از سکته قلبی انجام نشده است. این مطالعه با هدف تعیین الگوی توزیع جغرافیایی و تحلیل مکانی مرگ‌های بیمارستانی ناشی از سکته قلبی در ایران انجام شده است. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر یک مطالعه آینده‌نگر و مبتنی بر بیمارستان است. در این پژوهش از اطلاعات مرگ و میر ناشی از سکته قلبی سامانه ملی ثبت سکته‌های قلبی کل کشور در سال ۱۳۹۲ استفاده شد. برای تحلیل مکانی مرگ‌ها ازضریب خودهمبستگی مکانی و آماره‌های LISA و Global Moran's I و Getis-Ord و برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Stata و ArcGIS۹,۳ استفاده شد. یافته‌ها: در طی یک سال مورد بررسی، ۲۰۷۵۰ نفر به علت سکته قلبی در بیمارستان‌های ایران بستری شدند. از میان بیماران بستری شده ۲۵۱۱ بیمار (۱/۱۲درصد) فوت نموده بودند. میانگین و انحراف معیار سن رخداد مرگ ۲/۱۵ ± ۲/۶۵ سال بود. بروز مرگ بیمارستانی ناشی از سکته قلبی در ایران از الگوی خاصی تبعیت نکرده و الگوی بروز مرگ‌ها به صورت تصادفی بود (۱۲۶/۰ p= ، ۱۴۱/۰ Moran's Index:). بالاترین میزان بروز استانداردشده مرگ و میر بیمارستانی سکته قلبی در یک صدهزارنفر جمعیت در استان اردبیل(۳۱)، خراسان شمالی (۷/۲۳)، یزد (۲/۲۰)، آذربایجان غربی (۱/۱۹) و خوزستان (۴/۱۸) بود. کم‌ترین میزان بروز مرگ بیمارستانی سکته قلبی در استان‌های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی بود. استنتاج: این مطالعه ضمن گزارش میزان بروز مرگ‌های بیمارستانی سکته قلبی در استان‌های ایران، از فرضیه تصادفی بودن الگوی بروز مرگ‌های بیمارستانی سکته قلبی در ایران حمایت می‌کند.

---

سابقه و هدف: عامـل بیمـاری سـل باکتـــری Mycobacterium Tuberculosis است) و استفــاده از Geographic Information System (GIS) در چگوتگی توزیع مکانی بیماری سل منجر به تقویت برنامه‌های کنترل می‌گردد. این مطالعه با هدف تعیین الگوی مکانی بروز بیماری سل در استان گیلان به انجام رسیده است. مواد و روش‌ها: این مطالعه اکولوژیک روی ۳۰۲۷ بیمار مبتلا به سل در سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰ در استان گیلان انجام شد. روش جمع‌آوری داده‌ها کل شماری بوده است و ترسیم نقشه‌ها با برنامه ArcGIS ver,۱۰ انجام شد. یافته‌ها: تعداد ۲۱۵۲ نفر (۱/۷۱ درصد) بیمار مبتلا به سل ریوی و ۸۷۵ نفر (۹/۲۸ درصد) بیمار مبتلا به سل خارج ریوی بودند. با ترسیم نقشه‌های شهرستانی و دهستانی بیماری سل، بیش‌ترین متوسط بروز ۷ ساله در شهرستان سیاهکل مشاهده گردید. استنتاج: نقشه های تهیه شده با GIS نشانگر آن است که بروز بیماری سل از الگوی خاصی پیروی می‌کنند.

---

سابقه و هدف: مننژیت یک بیماری عفونی می‌باشد که در صورت همه‌گیری در میان افراد جامعه به‌خصوص در خوابگاه‌ها، آسایشگاه‌ها و مدارس، مرگ و میر زیادی را سبب می‌شود. این مطالعه با هدف تعیین الگوی توزیع مکانی مننژیت در ایران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه به‌صورت توصیفی بر اساس دادهای موجود می‌باشد. ابتدا داده های بروز مننژیت باکتریال مربوط به سال ۱۳۹۲ از ۳۰ استان، در فرم های استاندارد بررسی اپیدمیولوژیک موارد بیماری از مرکز مدیریت بیماری‌ها اخذ شد و میزان بروز کشوری بیماری محاسبه گردید پس از ورود داده‌ها در صفحات اکسل و پردازش در بانک اطلاعاتی مکان- مرجع در نرم افزار ۳/۹ ArcGIS، نقشه های توزیع استانی بیماری به صورت خروجی از سیستم گرفته شد.

یافته‌ها: موارد مننژیت باکتریال گزارش شده طی سال ۱۳۹۲ از تمام استان‌های کشور ۸۴۱۱ نفر بوده است. از این تعداد ۳ درصد قطعی، ۲۲ درصد محتمل و ۷۵ درصد مظنون بودند. از میان مواردگزارش شده۷/۴۰ درصد مونث و بقیه مذکر بودند. از نظر پراکندگی جغرافیایی بیش‌ترین موارد گزارش شده مننژیت از استان‌های قزوین، مازندران (بابل) و کردستان بوده است.

استنتاج: بر اساس نقشه‌ها به نظر می‌رسد استان های قزوین، مازندران و کردستان یا بیش‌تر در معرض خطر مننژیت باکتریال قرار دارند یا این‌که نظام مراقبت بیماری در این استان‌ها پویاتر بوده و گزارش‌دهی بیماری به طور کامل‌تر به مرکز مدیریت بیماری‌ها و اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن انجام می‌شود.

---

سابقه و هدف: مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی یکی از مهم‌ترین دفاتر زیرمجموعه معاونت درمان وزارت بهداشت است. بررسی و تحلیل وظایف و عملکردهای این مرکز به‌منظور ارزیابی آن امری حیاتی است. لذا اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺳﻌﻲ ﺑﺮ بررسی و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﻴﺎزﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی وزارت بهداشت دارد ﺗﺎ بر اساس آن، شاخص‌های آماری موردنیاز این مرکز تدوین گردد.

مواد و روش‌ها: پژوهش کیفی- کمی حاضر در سال ۱۳۹۴ انجام شد. جامعه پژوهش شامل روسا و کارشناسان مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور بودند. جهت انجام پژوهش، پس از مصاحبه با ۱۴ نفر از روسا و کارشناسان ادارات زیرمجموعه و بررسی شرح‌وظایف ادارات و مستندات موجود، نیازهای اطلاعاتی تامین‌شده و تامین‌نشده هر اداره تعیین و شاخص‌های اولیه هر اداره شناسایی شد.

یافته‌ها: با توجه به شرح فعالیت‌های ادارات زیرمجموعه مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ۶۹ گروه کلی نیاز اطلاعاتی شناسایی شد که ۴/۱۷ درصد از آن‌ها جزو نیازهای اطلاعاتی هستند که تاکنون تامین نشده‌اند و ۳/۴۵ درصد از این نیازها فاقد سامانه یا فرم استاندارد جهت گردآوری داده‌های موردنیاز می‌باشند.

استنتاج: با توجه به این‌که ۳/۴۵ درصد از نیازهای اطلاعاتی شناسایی شده فاقد منبع اطلاعاتی استاندارد می‌باشند و نبود سامانه متمرکز اطلاعات و به‌روز نبودن اطلاعات موجود از عمده مشکلات روسا و کارشناسان اعلام شده است؛ لذا طراحی فرم‌های استاندارد کشوری جهت گردآوری اطلاعات، طراحی سامانه جامع آمار و اطلاعات، بازبینی فرم‌های کاغذی و سامانه‌های موجود ضروری به‌نظر می‌رسد.

---

سابقه و هدف: طلا یکی از ترکیبات بیوشیمیایی موجود در بدن انسان می‌باشد و تأثیر آن بر فعالیت بعضی از اندام‌ها مورد مطالعه قرار گرفته است. با توجه به اینکه دین اسلام، استفاده از طلا را برای مردان ممنوع کرده، در این پژوهش، اثر طلا بر سیستم باروری مردان مرور شده است.

مواد و روش‌ها: در ابتدا با استفاده از کلیدواژه‎های مرتبط با باروری مردان و طلا، جستجو در منابع انگلیسی و فارسی در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر علمی صورت گرفت که به نتایج منتشرشده از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۵ محدود شد. سپس، از بین مطالب جستجو‌شده، مقالاتی که با هدف مطالعه حاضر مطابقت موضوعی داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. درنهایت، جستجوی دستی کتاب‌های مرجع انجام شد. همچنین، از برخی سایت‌های معتبر استفاده گردید.

یافته‎ها: از ۷۷ مقاله به‎دست آمده، ۱۴ مطالعه که تأثیر طلا بر دستگاه تناسلی مردان را مورد بررسی قرار داده بودند، مورد استفاده قرار گرفت. اکثر یافته‌ها حاکی از آن بود که مقدار طلای موجود در مایع سمینال و اسپرم می‌تواند بر سیستم باروری مردان تأثیر بگذارد.

استنتاج: این مطالعه نشان داد که مقدار طلای موجود در اندام تناسلی مرد بر باروری وی تأثیر دارد. با توجه به اندک‌بودن مطالعات علمی، نمی‌توان تأثیر مثبت یا منفی طلا بر باروری مردان را به‌وضوح نتیجه‎گیری کرد و قضاوت قطعی در این مورد نیازمند تحقیقات گسترده‌تر است.

---

سابقه و هدف: در استان مازندران در زمینه شیوع عوامل انگلی مطالعات متعددی صورت گرفته ولی تاکنون بررسی جامعی که در آن با توجه به سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تمامی فاکتورهای موثر در اپیدمیولوژی عوامل انگلی بررسی شود، صورت نگرفته است. هدف از انجام این تحقیق بررسی انگل‌های روده‌ای در ساکنین غرب استان مازندران و ترسیم نقشه انتشار با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی می‌باشد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه بر روی ۱۱۲۰ نفر از مراجعه کنند‌گان به مراکز بهداشت غرب  استان مازندران و با استفاده از روش‌های مستقیم، فرمالین - اتر، رنگ‌آمیزی تری‌کروم و اسید‌فست اصلاح شده انجام شد. نتایج با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه ۱۸ و Arc GIS ۹,۳ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: شیوع انگل‌های روده‌ای در افراد مورد مطالعه ۸/۱۲ درصد بوده که در بین تک یاخته‌ها، بلاستوسیستیس هومنیس(۸/۵ درصد) و در بین کرم‌ها استرونژیلوس استرکورالیس(۵۳/۰ درصد) بیش‌ترین شیوع را داشته‌اند. آنالیز آماری نشان داد که رابطه‌ای معنی‌دار بین شیوع انگل‌های روده‌ای و متغیرهای دموگرافی و جغرافیایی نظیر محل سکونت، نوع آب مصرفی، سطح درآمد، متغیر دما و ارتفاع از سطح دریا وجود دارد. ترسیم نقشه انتشار انگل‌های روده‌ای نشان داد که شهرستان تنکابن از نظر آلودگی به انگل‌های روده‌ای در منطقه با ریسک بالا قرار دارد.

استنتاج: دمای محیط و ارتفاع منطقه مورد مطالعه از سطح دریا به همراه عوامل دموگرافیک دیگر در انتشار بیماری‌های انگلی نقش به‌سزایی دارد. بهبود سیستم تصفیه آب، بهبود وضعیت بهداشت محیط در مکان‌های پر خطر، آموزش‌های اولیه بهداشتی به خصوص در روستا‌ها، می تواند در کاهش این معظل بهداشتی کمک‌کننده باشد.

---

سابقه و هدف
چنانچه سازمان­های بهداشتی از ساختاری مناسب برای ارزیابی منظم سیستم­ها برخوردار باشد نقش موثری را در تحقق ارتقای کیفیت، بهبودکارایی و اثربخشی خدمات بهداشتی و درمانی ایفا می­نماید. هدف  این پژوهش ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی مرکز آموزشی-درمانی بوعلی سینا ساری می­باشد.
مواد و روش‌ها
این تحقیق توصیفی به­صورت موردی انجام گرفت. جامعه­ی آماری این پژوهش سیستم اطلاعات بیمارستانی شرکت پویا سامانه دیوا می­باشد. روش­گردآوری داده­ها به صورت مشاهده و مصاحبه با مسئول واحد فناوری اطلاعات می­باشد. نتایج با شاخص­های ارزیابی سیستم اطلاعات بیمارستانی وزارت بهداشت مقایسه و مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت.
یافته‌ها:
نتایج حاکی از آن است که نرم افزار این مرکز دارای ۶ برنامه­ی کاربردی و ۴۲ زیرسیستم می­باشد. زیرسیستم­های برنامه­های کاربردی از۴۳/۷۱ درصد اجزاء سازمانی و ۵۷/۲۸ درصد اجزاء سرویس دهنده تشکیل شده است. برنامه کاربردی سیستم­های اداری­-مالی بیش­ترین و ستادی کم­ترین زیرگروه اصلی را دارند. در برنامه های کاربردی مدیریتی و ستادی امکان گزارش­گیری وجود نداشت. زیر سیستم­های اطلاعات مدیریت با توجه به نیازها ارتقاء کمی و کیفی نیافته­اند.
استنتاج
به نظرمی­رسد عدم توجه به ارتقاء قابلیت­های نرم افزار مربوط به سهیم نبودن کاربران در طراحی نرم­افزار، ناکافی بودن آموزش و آگاهی کاربران نسبت به عملکرد و قابلیت­های مورد انتظار، تأخیر در تأمین اعتبارات مالی، عدم اطلاع شرکت مذکور نسبت به آخرین دستورالعمل­ها و اطلاعیه­های ابلاغی از سوی وزارت متبوع و تأخیر در اعمال دستورالعمل­ها در نرم­افزار بوده و تعدد نرم­افزارها به طور موازی در واحدهای آن مرکز باشد.
 

---

سابقه و هدف: کلید واژه‌هایی که توسط نویسندگان مقالات علمی، در انتهای چکیده به مقاله تخصیص داده می‌شود، فشرده‌ترین و مرتبط‌ترین کلمات، با محتوای مقاله هستند. این واژه‌ها منبع اصلی برای نمایه‌سازی و ذخیره مقاله در پایگاه‌های اطلاعاتی، و نیز کلید هایی هستند که به بازیابی مقالات مرتبط کمک می‌کنند. لذا هرگونه خطا، چالش و اغتشاش در کلیدواژه‌ها، هر دو فرآیند ذخیره و بازیابی اطلاعات را مختل می‌کند. این مطالعه با هدف تعیین انواع خطاهای موجود در کلیدواژه‌های مقالات حوزه آموزش علوم پزشکی انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی، بر روی کلیدواژه‌های مقالات ۱۳ مجله حوزه آموزش علوم پزشکی انجام گرفت. از ۳۱۹۴ مقاله مورد بررسی، تعداد ۱۰۹۶۵ مدخل استخراج گردید. کلیدواژه‌های هر مقاله در نرم افزار اکسل وارد گردید طوری که در مقابل هر کلید واژه فارسی، کلید واژه انگلیسی مربوطه (در صورت موجود بودن ) قرار داده شد. سپس تک تک واژه‌های فارسی از نظر مطابقت با کلید واژه انگلیسی و بالعکس، مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: از مجموع خطا های موجود در مجلات مورد بررسی، (عدم ثبت کلید واژه انگلیسی به ازای کلید واژه فارسی) و نیز (عدم ثبت کلید واژه فارسی به ازای کلید واژه انگلیسی)، مجموعاً بالاترین میزان خطا (۳۱/۷۰ درصد) را به خود اختصاص دادند.
استنتاج: باتوجه به نتایج مطالعه حاضر و وجود انواع خطاها در بخش کلیدواژه‌های مقالات، توصیه می‌شود که نویسندگان مقاله، داوران و ویراستاران مجله برای جلوگیری از اختلال در امر اطلاع رسانی، توجه دقیق تری به بخش کلید واژه های مقالات داشته باشند.