---

چکیده سابقه و هدف: متوترکسات به عنوان داروی شیمی‌درمانی باعث آسیب مزمن هپاتوسلولار، ارتشاح سلول‌های التهابی، استرس اکسیداتیو و آسیب مستقیم روی لوله های کلیه می‌شود. کوئرستین یک فلاونوئید با خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی است. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی اثر کوئرستین روی رفع سمیت کبدی و کلیوی ناشی از متوترکسات می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، ۳۲ سر موش صحرایی به ۴ گروه تقسیم شدند. گروه اول (شاهد) غذای معمولی، گروه دوم (تست بدون درمان) متوترکسات تک دوز، گروه سوم متوترکسات با کوئرستین و گروه چهارم (کنترل مثبت) متوترکسات با سیلیمارین دریافت کردند. پس از ۵ روز، نمونه های خون تهیه شد وCr, ALP, GOT, GPT، اوره سرم و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی پلاسما اندازه‌گیری شدند. بخش های از کبد و کلیه جهت اندازه‌گیری فعالیت آنزیم کاتالاز، مالون دی آلدئید وSOD کبدی وکلیوی و مطالعات هیستوپاتولوژیکی برداشته شد. یافته ها: مقادیر سرمی Cr, ALP, GPT, GOTو MDA کبدی و کلیوی در گروه دوم، نسبت به گروه کنترل افزایش معنی داری (۰۵/۰>p) را نشان داد. پارامترهای مذکور به طور معنی‌داری (۰۵/۰>p) در گروه دریافت کننده کوئرستین کاهش یافت. FRAP ، SOD، کاتالاز کبدی و کلیوی و اوره سرم در گروه دوم، به طور معنی داری (۰۵/۰>p) نسبت به گروه کنترل کاهش یافت. تجویز کوئرستین باعث افزایش معنی‌دار (۰۵/۰>p) این پارامترها وکاهش ارتشاحات لنفوسیتی کبدی و کلیوی گردید. استنتاج: بر اساس این نتایج، تجویز کوئرستین در رفع مسمومیت کبدی و کلیوی ناشی از متوترکسات نقش محافظتی دارد که به علت خاصیت آنتی‌اکسیدانی این ماده می باشد.

---

حاملگی در محل اسکار سزارین، فرم ناشایعی از حاملگی خارج رحمی است، که تاخیر در تشخیص و درمان آن با مرگ مادری همراه است. هدف از این مطالعه گزارش یک مورد حاملگی خارج رحمی در محل اسکار سزارین قبلی بود. بیمار خانمی۳۳ ساله با سابقه یک زایمان طبیعی و یک بار سزارین قبلی و کورتاژ رحمی در یک سال اخیر است که با شکایت از خونریزی نامرتب رحمی، علی رغم استفاده منظم از قرص‌های ترکیبی پیشگیری از بارداری، مراجعه کرده بود. اولین روز آخرین قاعدگی وی ۲۱/۶/۹۶ بود که بعد از آن دچار خونریزی نامرتب رحمی شده بود. در آزمایشات درخواستی، بارداری تایید و پس از درخواست سونوگرافی بارداری، حفره رحم فاقد ساک بارداری رویت شد. جهت تشخیص نهایی، سونوگرافی ترانس واژینال درخواست شد که نتیجه آن به نفع حاملگی در محل اسکار سزارین با سن ۶ هفته و ۲ روز، همراه با وجود جنین با ضربان قلب بود. مادر جهت ختم بارداری، به مراکز تخصصی ارجاع و پس از بستری، ابتدا با تزریق کلرید پتاسیم به جنین، ضربان قلب جنین متوقف و جهت ختم بارداری، متوترکسات به مادر تزریق شد. نتیجه این مطالعه بر آن بود که در صورت وجود خونریزی نامرتب رحمی در حضور مصرف منظم قرص‌های جلوگیری از بارداری، باید وجود بارداری مورد بررسی قرار گیرد و در صورت وجود جنین با ضربان قلب نرمال در محل اسکار سزارین، ابتدا ضربان قلب جنین متوقف و در نهایت جهت ختم حاملگی نابجا، متوترکسات تجویز نمود.