آنا میفور، مصطفی رضایی طاویرانی،
دوره ۲۸، شماره ۱۶۱ - ( ۳-۱۳۹۷ )
چکیده
با به پایان رسیدن پروژه ژنوم انسان مشخص شد که مکانیسم مولکولی رفتار سلول‌ها در شرایط مختلف را نمی توان از روی توالی ژن های آن ها پیشگویی کرد. در نتیجه، تمرکز اکثر پژوهش‌های زیستی فراتر از ژنوم رفته و بر روی موضوع بسیار چالش بر انگیز یعنی نقش محصولات ژن ها متمرکز شده است. امیکس‌ها به جای تجزیه و تحلیل تک تک اجزای یک ارگانیسم از طریق روش‌های معمول بیوشیمیایی، مانند عملکرد یک ژن، پروتئین و یا واکنش بیوشیمیایی آن به بررسی همه اجزا و اثرات متقابل آن ها روی یکدیگر در یک مکان می پردازند. در دو دهه گذشته، فن آوری های امیکس تقریباً در همه جنبه‌های تحقیقات بالینی و دارویی، از جمله کشف نشانگر زیستی، کشف هدف دارو، ارزیابی اثربخشی، ارزیابی ایمنی، مکانیسم عمل دارو و پزشکی شخصی به عنوان ابزارهای کارآمد و قدرتمند مورد استفاده قرار گرفته‌اند. این مطالعه ابتدا به معرفی و پیشرفت های موجود در فن آوری های امیکس هم چون ژنومیکس، ترنسکریپتومیکس، پروتئومیکس و متابولومیکس می پردازد و سپس به کاربرد و چشم انداز پیش روی کاربردهای علوم امیکس در تحقیقات بالینی، دارویی، به ویژه در زمینه های کشف اهداف دارویی، نشانگرهای زیستی بیماری ها و پزشکی شخصی اشاره خواهد کرد.
نسرین امیری داش آتان، مهدی کوشکی، مصطفی رضایی طاویرانی، نایبعلی احمدی،
دوره ۲۸، شماره ۱۶۳ - ( ۵-۱۳۹۷ )
چکیده
لیشمانیا تک یاخته‌ای از خانواده تریپانوزوماتیده می‌باشد و طیف وسیعی از بیماری‌ها با علائم کلینیکی گسترده در انسان را ایجاد می نماید. انگل لیشمانیا دارای دو فرم پروماستیگوت در ناقل و فرم آماستیگوت در میزبان پستاندار می‌باشد. مکانیسم های کنترل و تنظیم بیان ژن در مراحل مختلف چرخه زندگی انگل به طور کامل شناخته نشده است. انگل لیشمانیا دارای تنظیم بیان ژن در مراحل پس از رونویسی و پس از ترجمه می باشد و ارتباط ضعیفی ما بین محتوای ترانسکریپتوم و پروتئوم در این ارگانیسم وجود دارد. تکمیل توالی ژنومیکی چندین گونه از لیشمانیا، در روند مطالعات پاتوژنز لیشمانیا تاثیر به‌سزایی داشته است. از طرفی ظهور موارد مقاوم به دارو در سطح جهان، منجمله کشور ایران رو به افزایش است. ترکیبی از منابع ژنومیکی در دسترس این انگل ها و تکنولوژی نوظهور پروتئومیکس توانسته است موجب روشن شدن جنبه های متعدد از بیولوژی لیشمانیا و هم‌چنین مکانیسم‌های درگیر در پاتولوژنز این بیماری گردد. رویکردهای پروتئومیکی متعددی برای توصیف و طبقه بندی پروفایل پروتئینی گونه‌های لیشمانیا مورد استفاده قرار گرفته است و با مشخص شدن تغییرات بیان پروتئین در طول تکامل انگل، ارزیابی برهم کنش انگل- میزبان و مکانیسم های مقاومت دارویی موجود در انگل را هموار ساخته است است. در مطالعات مرتبط با جوانب مختلف بیماری لیشمانیوزیس، تکنولوژی پروتئومیکس از ارزش بسیار بالایی برخوردار می باشد که در واقع یکی از اهداف اصلی مطالعات پروتئومیکی، شناسایی و کشف پاتوژنز مربوط به بیماری و معرفی اهداف جدید دارویی است. در این مطالعه مروری، به بررسی مطالعات پروتئومیکی به کار رفته جهت مطالعه انگل لیشمانیا پرداخته شد.
mazums.ac.ir