سابقه و هدف : تالاسمی ماژور شایع ترین کم خونی وراثتی می باشد. در این بیماران به دلیل تزریق منظم خون، مقادیر زیادی آهن وارد بدن بیمار می شود. اختلالات اندوکرین بدلیل جایگزینی آهن در سیستم غدد درون ریز در این بیماران شایع می باشد که از بالاترین موارد آن می توان به هیپوگنادیسم اشاره نمود. در این پژوهش تأخیر بلوغ جنسی در بیماران تالاسمی گرگان و ارتباط آن با میزان فریتین سرم، مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش ها : این مطالعه به روش مورد شاهدی بر روی ۱۱۰ بیمار تالاسمی ماژور در محدوده سنی ۱۸-۸ سال که جهت دریافت خون به بیمارستان کودکان طالقانی گرگان مراجعه می کردند، و ۶۲ فرد شاهد (۳۱ دختر، ۳۱ پسر) در همان گروه سنی با الکتروفورز هموگلوبین طبیعی انجام پذیرفت. بیماران تالاسمی به دو گروه دارای فریتین کمتر از ۱۵۰۰ میلی گرم در دسی لیتر (۳۱ دختر، ۱۸ پسر) و بالاتر از این میزان (۲۷دختر، ۲۴ پسر) تقسیم شدند. در تمامی گروهها مراحل بلوغ جنسی بر مبنای جدول مارشال- تانر در مقیاس۵-۱ ارزیابی گردید.جهت بررسی بهترگروههای۱و۲ به سه زیرگروه ۱۱-۸،۱۴-۱۲،۱۸-۱۴سال تقسیم شدند.
نتایج : در مورد بلوغ دختران ۱۱-۸ سال بین دو گروه مورد مطالعه و گروه شاهد اختلاف معنی داری مشاهده نشد. در زیرگروه دختران ۱۴-۱۲ ساله بین بیماران گروه اول و دوم اختلاف معنی دار (P<۰,۰۱) در بلوغ مشاهده شد.در گروه ۱۸-۱۴ سال هیچیک از دختران بیمار به مرحله بلوغ کامل نرسیده بودند درحالی که تمامی نمونه های شاهد بالغ بودند. در مورد پسران ظهور بلوغ نسبت به شاهد کاهش داشت و در هیچ مورد علائم بلوغ کامل یافت نشد، که این تأخیر در گروه دوم بارزتر بود.
استنتاج : این بررسی نشان می دهد که در بیماران مبتلا به تالاسمی، در صورت عدم کنترل افزایش فریتین، بروز بلوغ جنسی در هر دو گروه دختران و پسران، با تأخیر همراه است.

سابقه و هدف: در مدارک بالینی، تاریخچه، یافته های فیزیکی، کلیه اقدامات انجام شده و پاسخ بیمار به درمان ثبت می شود و محتوای آن ها نمایانگر نحوه ارزیابی پزشک می باشد. اگر مدارک بالینی به طور دقیق، روشن و منظم تهیه شده باشد، بر تفکر بالینی منطقی دلالت دارد و فرایند تشخیص بیماری را تسهیل می نماید. این مدارک نقش مهمی در هماهنگی بین کارکنان حرفه ای که در مراقبت از بیمار سهم دارند، ایفا می کند. با توجه به این که در مراکز آموزشی – درمانی، پزشکان و دانشجویان پزشکی بیش از سایر کارکنان بیمارستان در پرونده نویسی دخالت دارند، ضرورت بررسی میزان آگاهی، نگرش و نحوه عملکرد آن ها نسبت به رعایت اصول پرونده نویسی مطرح می گردد.
مواد و روش ها: پژوهش از نوع مطالعه توصیفی می باشد که طی آن میزان آگاهی، نگرش و عملکرد ۲۰۷ دانشجوی پزشکی بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مازندران مورد بررسی قرار گرفت و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و استنباطی و جهت تعیین ارتباط بین آگاهی، نگرش و عملکرد از آزمون تاوکندال B استفاده شد.
یافته ها: اکثریت جامعه مورد بررسی (۷۷,۸ درصد) نسبت به اصول پرونده نویسی، آگاهی ضعیفی داشتند و اکثریت پاسخگویان (۵۴.۱ درصد) نسبت به کامل بودن پرونده پزشکی بیماران، اهمیت و جایگاه آن در عرصه درمان، آموزش و پژوهش نگرش خوبی داشتند. همچنین جامعه مورد مطالعه نسبت به اصول پرونده نویسی، عملکرد ضعیفی (۲۱.۸ درصد) داشتند.
استنتاج: نتایج حاکی از آن است که ناقص بودن پرونده های پزشکی در بیمارستان های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی مازندران ناشی از آگاهی ضعیف دانشجویان نسبت به اصول و فنون پرونده نویسی است. هم چنین عدم توجه به کامل بودن پرونده در ارزیابی دانشجو از جمله عواملی است که می تواند بر عملکرد آن ها تاثیر بگذارد.

سابقه و هدف: سیستم ملی گزارش دهی عوارض جانبی داروها به منظور شناخت هر چه بیشتر و کنترل عوارض جانبی داروها طراحی شد اما به نظر می رسد که کم گزارش دهی قابل ملاحظه ای وجود دارد. این تحقیق بر آن شده تا علاوه بر بررسی دانش، نگرش و عملکرد پزشکان در مورد عوارض جانبی داروها، میزان شناخت آنها از سیستم ملی گزارش دهی (کارت زرد) نیز سنجیده شود.
مواد و روشها: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بوده و داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد انجمن دارو و غذای اروپا که توسط ۳۵۰ پزشک عمومی و متخصص شاغل شهر ساری (۱۳۸۳) تکمیل گردید، جمع آوری شد. پرسشنامه شامل چهار قسمت، مشخصه های دموگرافیک، سوالات مربوط به دانش، نگرش و عملکرد پزشکان بوده است. پس از جمع آوری اطلاعات، عملیات آماری با استفاده از نرم افزار SPSS انجام پذیرفت.
یافته ها: ۲۵ درصد از پزشکان از سیستم ملی گزارش دهی (کارت زرد) آگاه بوده که از این تعداد ۷۸ درصد پزشک عمومی و ۲۲ درصد متخصص بودند. همچنین ۸۷,۴ درصد از پزشکان عوارض جانبی داورها را در بیماران تحت مراقبت خود تشخیص داده اما فقط ۲۵ درصد آنها این موارد را گزارش کرده بودند.مهم ترین دلایل عدم گزارش دهی به ترتیب شامل: عدم آگاهی از برنامه ملی گزارش دهی (۶۳.۵ درصد)، بی اهمیت در نظر گرفتن عارضه دارویی (۴۲.۲ درصد)، مطمئن نبودن از اینکه عارضه حتما با دارو ارتباط داشته باشد (۳۶.۱ درصد)، بود. هم چنین ۵۱.۳ درصد از پزشکان دانش مناسبی از عوارض داروها داشتند.
استنتاج: نتایج مطالعه نشان میدهد که در اکثر موارد علت گزارش دهی در درجه اول عدم آگاهی مناسب پزشکان از وجود چنین سیستم ملی گزارش دهی بوده است و در درجه بعدی عدم تمایل آنها به گزارش به علت نداشتن وقت کافی و یا عدم اعتماد به عملکرد سیستم گزارش دهی ملی بوده است. نکته قابل توجه دیگر هم اطلاعات ناکافی پزشکان از عوارض دارویی بوده است. در گروه متخصصین جراحان اطلاعات کمتری از عوارض جانبی داروها داشته اند.

سابقه و هدف : امروزه حتی با در دسترس بودن ضد دردهای موثر، ۳۰ تا ۷۰ درصد بیماران از درد بعد از اعمال جراحی شاکی هستند. استفاده از بی‌حس‌کننده‌های موضعی به عنوان روشی ارزان، کم خطر و آسان مورد تواقف مطالعات نیست. با توجه به این که برداشتن رحم یکی از رایج‌ترین اعمال جراحی می‌باشد، در این بررسی اثر شست و شوی داخل شکمی با لیدوکائین و بوپیواکائین در کاهش درد بعد از عمل بحث شده است.
مواد و روش‌ها : در یک مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوناآگاه شاهد دار تصادفی در جمعیت۶۰-۱۵ ساله، ۹۰ زن در سه گروه لیدوکائین، بوپیواکائین و نرمال سالین مورد بررسی قرارگرفتند، مقدار ۱۰۰ سی‌سی از محلول همسان محتوی مواد فوق در شرایط استاندارد بعد از عمل برداشتن رحم در شست و شوی شکم به کار رفت. شدت درد در ساعت ۲، ۶، ۱۲، ۲۴ و ۴۸ بعد از عمل کنترل گردید. مقدار مرفین مصرفی و فراوانی موارد استفاده نیز در سه گروه در SPSS۱۲ مقایسه شد.
یافته‌ها : در این مطالعه سه گروه بیمار با میانگین سنی مشابه مورد مقایسه قرار گرفتند. تغییرات شدت درد تنها در ۱۲ ساعت اول بعد از عمل، اختلاف معنی داری به نفع اثر ضد درد لیدوکائین نشان داد. شدت درد در ساعت ۲۴ و ۴۸ بعد از عمل، در سه گروه یکسان بود. مقدار مرفین مصرفی و درصد فراوانی تهوع و استفراغ در هر سه گروه یکسان بود.
استنتاج : باتوجه به آسانی و در دسترس و ارزان بودن لیدوکائین‌که با کاهش درد در ۱۲ساعت اول بعد ازعمل همراه است، توصیه می‌شود این بی‌حس‌کننده موضعی بعد از اعمال جراحی در کاهش درد بعد از عمل که باعث بهبود کیفیت زندگی بیمار می‌شود، به‌کار رود. اگر چه در مورد روش‌های به‌کارگیری آن، مطالعات همسوی بیش‌تری لازم است.

سابقه و هدف: لیدوکائین از داروهای بی حس کننده موضعی متوسط الاثر است که به کرات در بی حسی اپی دورال مصرف می شود و خطر مسمومیت قلبی یا سیستم اعصاب مرکزی کم تری نسبت به بوپیواکائین دارد. این مطالعه طول مدت اثر مهار حسی و حرکتی لیدوکائین را با اضافه نمودن اپی نفرین، فنتانیل یا شبه دارو (سالین نرمال) در بی حسی اپی دورال با هم مقایسه نموده است.
مواد و روش ها: در این مطالعه دو سو ناآگاه ۶۰ بیمار IASA و II نامزد جراحی انتخابی ارتوپدی به صورت تصادفی بلوکی به سه گروه N (لیدوکائین + سالین)، E (لیدوکائین + اپی نفرین) و F (لیدوکائین + فنتانیل) تقسیم شدند. بی حسی اپی دورال با استفاده از ۳۸۰ mg لیدوکائین ۲ درصد و ۱ میلی لیتر سالین نرمال در گروهN ، ۳۸۰ mg لیدوکائین ۲ درصد و ۱۰۰ میکروگرم (۱ میلی لیتر از محلول ۱,۱۰۰۰۰) اپی نفرین در گروه E و ۳۸۰ mg لیدوکائین ۲ درصد و ۵۰ میکروگرم فنتانیل در گروه F انجام شد. زمان شروع مهار حسی و طول مدت مهار حسی و حرکتی در بیماران ثبت شد. یافته ها با نرم افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون های آماری آنالیز واریانس و مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. P<۰.۰۵ معنی دار تلقی شد.
یافته ها: زمان متوسط شروع اثر مهار حسی در سه گروه E (۸,۳۵+/-۰.۸۵ دقیقه) ، F (۸.۱۵+/-۰.۷۵ دقیقه) و N (۸.۷۵+/-۰.۸ دقیقه) مشابه بود و و سه گروه از این لحاظ اختلاف معنی داری با هم نداشتند. طول مدت مهار حرکتی کامل در گروه های E (۴۶.۵+/-۲۷.۵ دقیقه) و F (۴۵.۳ +/-۲۶.۸ دقیقه) به طور معنی داری بیش تر از گروه N (۲۲.۵+/-۱۸.۳ دقیقه) بود. طول مدت مهار حسی در گروه E (۱۱۷+/-۱۵.۸ دقیقه) بیش تر از دو گروه N (۱۰۲+/-۲۲.۹ دقیقه) وF (۱۰۲+/-۱۸.۳ دقیقه) بود. (p<۰.۰۵) افت فشارخون در ۴۰ درصد، ۵۰ درصد و ۶۰ درصد موارد و کاهش تعداد نبض در ۱۰ درصد، ۲۵ درصد و ۳۰ درصد بیماران گروه هایN و E و F به ترتیب روی داد.
استنتاج: نتایج این مطالعه نشان داد که اضافه نمودن اپی نفرین یا فنتانیل به لیدوکائین برروی شروع اثر مهار حسی در بی حسی اپی دورال تاثیر ندارد. اپی نفرین و فنتانیل هر دو طول مدت مهار حرکتی را افزایش می دهند و اپی نفرین طول مدت مهار حسی با لیدوکائین را نیز افزایش می دهد. پیشنهاد می شود که در صورت نیاز به شلی و مهار حرکتی کامل در بی حسی اپی دورال اپی نفرین یا فنتانیل به لیدوکائین مصرفی افزوده شود.

سابقه و هدف: تزریق پروپوفول توام با درد و کاهش فشار خون است. سولفات منیزیم وکتامین هر دو اثرات آنتاگونیستی بر روی گیرنده ان - متیل - دی - آسپارتات (N-methyl-d-aspartate-receptor=NMDA) دارند و باعث بی دردی می شوند. هدف از این مطالعه، مقایسه اثرات بی دردی کتامین، لیدوکائین و منیزیم، حین تزریق پروپوفل می باشد.
مواد و روش ها: ۲۰۰ بیمار با کلاس یک و دو انجمن بی هوشی امریکا (ASA=American Social Anesthesia) که جهت انجام عمل جراحی چشمی (انحراف چشم) به صورتانتخابی (Elective) نامزد شده بودند، به طور تصادفی به چهار گروه پنجاه نفری تقسیم شدند. بیماران در گروه "م" ۴۸/۲ میلی مول منیزیم وریدی، در گروه "ک" ۱۰ میلی گرم کتامین وریدی، در گروه " ل" ۳۰ میلی گرم لیدوکائین یک درصد به صورت وریدی و در گروه "س" نرمال سالین دریافت کردند. همه داروهای مورد استفاده ۵ سی سی بود و ۳۰ ثانیه بعد، پروپوفل یک درصد به میزان ۵ سی سی تزریق شد. جهت ارزیابی شدت درد در زمان استفاده از بیش دارو حین تزریق پروپوفول از یک مقیاس چهارگانه به صورت: بدون درد (میزان صفر)، درد خفیف (میزان یک)، درد متوسط (میزان دو) و درد شدید (میزان سه) استفاده شد.
یافته ها: ۸۸ درصد بیماران در گروه شاهد (دارو نما یا نرمال سالین) در مقایسه با ۳۴ درصد در گروه سولفات منیزیم، ۳۸ درصد در گروه کتامین و ۱۸ درصد در گروه لیدوکائین، درد حین تزریق پروپوفول داشتند (P<۰,۰۱) در مقایسه با گروه سالین بروز درد خفیف، متوسط و شدید در گروه "ک"، " ل" و " م" کاهش معنی داری داشت (P<۰.۰۵).
استنتاج: تزریق وریدی پیش داروی سولفات منیزیم، لیدوکائین وکتامین تاثیر تقریبا یکسانی در کاهش درد حین تزریق پروپوفول دارد.

سابقه و هدف: یکی از بزرگترین مشکلات بعد از اعمال جراحی، به ویژه جراحی های بزرگ شکمی کنترل درد بعد از عمل می باشد. برای کاهش درد بعد از عمل، روش های متفاوتی از جمله استفاده از داروهای مسکن خوراکی یا تزریقی، بی حسی دهنده های موضعی، داروهای بلوک منطقه ای عصبی، کاتترهای اپیدورال و غیره وجود دارد که هر کدام مزایا و عوارض خاص خود را دارد. امروزه استفاده از پمپ های تزریق مداوم جهت کاهش درد پس از عمل مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر تزریق مداوم لیدوکائین بر روی پریتوئن، به وسیله پمپ ضددرد، در کاهش درد پس از عمل جراحی لاپاراتومی در بیمارستان امام خمینی ساری انجام شده است.
مواد و روش ها: این مطالعه به روش کارآزمایی بالینی دوسوکور بر روی ۷۶ بیمار (۳۸ مورد و ۳۸ شاهد) که تحت عمل جراحی لاپاراتومی با برش خط وسط شکم، در بیمارستان امام خمینی ساری در سال ۱۳۸۶ قرار گرفتند انجام شد. دو گروه از نظر سن و جنس مشابه سازی شدند. در هر دو گروه بعد از عمل جراحی برای بیماران پمپ تزریق مداوم با کاتتر مخصوص زیر فاشیا کار گذاشته شد. در گروه مورد لیدوکائین ۲ درصد با دوز ۲۰mg/kg/day به مدت ۲۴ ساعت و در گروه شاهد نرمال سالین جهت بیمار انفوزیون شد. سپس میزان درد بیمار (با استفاده از (Visual Analog Scale)، فشارخون، تعداد ضربان قلب، درجه حرارت در ۴ و ۱۰ و ۱۶ و ۲۴ ساعت پس از عمل و میزان درخواست بیمار برای مسکن ثبت شد. کلیه یافته ها در دو گروه با استفاده از نرم افزار آماری SPSS(۱۵) و تست های Chi-square و Repeated measurement, T-test مورد مقایسه قرار گرفتند.
یافته ها: در این مطالعه ۷۶ بیمار (۳۸ مورد و ۳۸ شاهد) شامل ۳۹ نفر زن (۵۱,۳ درصد) و ۳۷ نفر مرد (۴۸.۷ درصد) با میانگین سنی ۴۷.۰۳±۱۵.۲ سال مورد مطالعه قرار گرفتند. بین دو گروه از نظر سن و جنس و وزن تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت. میانگین تعداد روزهای بستری در گروه مورد ۵.۰۳±۰.۶ روز و در گروه شاهد ۵.۲۹±۱.۳ روز بوده است که اختلاف آماری معنی دار نبود. میانگین مصرف پتدین در گروه مورد ۱۶.۰۵±۱۳.۰۵ میلی گرم در ۲۴ ساعت و در بیماران گروه شاهد ۲۵.۳۹±۱۱.۴ میلی گرم در ۲۴ ساعت بود که اختلاف آماری معنی دار بود (P=۰.۰۰۲). میانگین اسکور درد (VAS)، تعداد ضربان قلب، فشار خون، تعداد تنفس و درجه حرارت در ۲۴ ساعت اول در گروه مورد به صورت معنی داری کمتر از گروه شاهد بود. تغییرات شدت درد در ساعت های ۴ و ۱۰ و ۱۶ و ۲۴ بعد از عمل نیز در دو گروه تفاوت آماری معنی داری داشت و در گروه مورد ارتباط بین کاهش میزان درد و زمان از نوع خطی بوده است.
استنتاج: استفاده از پمپ تزریق مداوم لیدوکائین ۲ درصد می تواند در کاهش درد و نیاز به مصرف اپیوئید، در ۲۴ ساعت اول بعد از اعمال جراحی شکمی با برش خط وسط بسیار موثر باشد.

سابقه و هدف: هسته اصلی نظام اطلاعات سلامت در بیمارستان در گرو مدارک پزشکی است. به عنوان یک ابزار ارتباطی بین مراقبت کنندگان سلامت، مدارک پزشکی با مستندسازی خوب، برای مراقبت بالینی خوب ضروری است. از آنجایی که دیابت شایعترین بیماری غدد درون ریز است و در کشور ما نیز شیوع بسیار بالایی دارد، لذا ثبت دقیق اطلاعات بیماران دیابتی و تاثیر آن در درمان فعلی و آتی، محققان را برآن داشت تا مطالعه ای را با هدف تعیین وضعیت مستندسازی پرونده های بیماران دیابتی در مراکز آموزشی درمانی ساری در سال ۱۳۸۵ به انجام رسانند.
مواد و روش ها: این تحقیق، یک مطالعه توصیفی از نوع داده های موجود می باشد. جامعه پژوهش کل پرونده های بیماران دیابتی بستری شده در دو مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) ساری و بوعلی سینا ساری در سال ۱۳۸۵ انتخاب گردید و کل پروندههای سال ۸۵ (۲۷۰ پرونده) جهت مطالعه در نظر گرفته شد. دادهها پس از جمع آوری توسط نرمافزار SPSS نسخه هفدهم مورد آنالیز قرار گرفت.
یافته ها: یافته ها نشان داد که از تعداد ۲۷۰ پرونده دیابتی، ۵,۹۲ درصد دیابت ملیتوس نوع یک (وابسته به انسولین)، ۵.۱۹ درصد دیابت ملیتوس نوع دو (غیروابسته به انسولین)، ۱۸.۵۲ درصد دیابت ملیتوس بارداری بودند و در ۷۰.۳۷ درصد نوع دیابت نامعلوم بود. از نظر جنسیت ۷۴.۴۴درصد از بیماران زن، ۲۵.۵۶ درصد مرد و ۸۴.۰۷ درصد متاهل بودند.
استنتاج: علی رغم تلاش های صورت گرفته در سال های اخیر در زمینه تقویت ثبت اطلاعات بیماران بستری و آموزش پزشکان در زمینه تشخیص نویسی صحیح مبتنی بر نیازهای طبقه بندی بین المللی بیماریها، هنوز مشکلات زیادی در ثبت دادههای ضروری و اساسی وجود دارد. لذا محققین، استفاده از فرم های تخصصی دیابت، طراحی و تایید شده از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را در مراکز آموزشی درمانی پیشنهاد می دهند.