---

سابقه و هدف: آستیگماتیسم یک اختلال شایع اپتیکی است که بر عملکردهای مختلف بینایی مؤثر می‌باشد و یکی از معیارهای مهم قبل از جراحی رفرکتیو محسوب می‌شود. هدف از این مطالعه، تعیین ارتباط بین آستیگماتیسم رفرکتیو، قرنیه‌ای و لنتیکولار در افراد داوطلب جراحی رفرکتیو بود. مواد و روش‌ها: مطالعه توصیفی- مقطعی حاضر بر روی ۲۰۰ بیمار (۴۰۰ چشم) که جهت جراحی رفرکتیو به بیمارستان فارابی مراجعه کرده بودند، صورت گرفت. رفرکشن و توپوگرافی جهت تعیین آستیگماتیسم رفرکتیو، قرنیه‌ای و لنتیکولار برای همه بیماران انجام شد. در نهایت تحلیل داده‌ها بر اساس نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۰ صورت گرفت. یافته‌ها: ۷/۶۲ درصد بیماران مؤنث و سن افراد شرکت کننده در پژوهش ۲۴/۶ ± ۲/۲۸ سال بود. بر اساس معادل کروی؛ ۲/۹۴ درصد نزدیک‌بین، ۳/۳ درصد دوربین و ۹/۷۸ درصد آستیگماتیسم (بیشتر از ۷۵/۰ دیوپتر) بودند. میانگین عیب انکساری بر اساس معادل کروی در گروه نزدیک‌بین ۹۵/۱ ± ۵۹/۳- دیوپتر و در گروه دوربین ۹۷/۰ ± ۷۲/۲ دیوپتر بود. میانگین آستیگماتیسم در گروه نزدیک‌بین ۳/۱ ± ۹ ۷/۱ دیوپتر و در گروه دوربین ۳۷/۱ ± ۳/۱ دیوپتر به دست آمد. ضریب همبستگی در تعیین ارتباط آستیگماتیسم لنتیکولار با آستیگماتیسم رفرکتیو ۲۲۳/۰ r =و ۰۰۱/۰ > P، در آستیگماتیسم لنتیکولار با آستیگماتیسم قرنیه‌ای ۱۱۱/۰r = و ۰۲۷/۰ = P و در آستیگماتیسم رفرکتیو با آستیگماتیسم قرنیه‌ای ۹۴۲/۰ r =و ۰۰۱/۰ > P حاصل شد. استنتاج: رابطه معنی‌داری بین آستیگماتیسم رفرکتیو، قرنیه‌ای و لنتیکولار وجود دارد و ۸۱/۰ درصد از تغییرات آستیگماتیسم رفرکتیو با تغییرات آستیگماتیسم قرنیه‌ای قابل توجیه است. تفکیک آستیگمات و مشخص کردن منشأ آن می‌تواند در جراحی رفرکتیو کمک کننده باشد.

---

سابقه و هدف: استیگما به بیماری‌های اعصاب و روان منجر به تحمیل بار اضافی این بیماری‌ها بر سلامت عموم می‌گردد. به طور کلی، استیگما وضعیت جدایی و تمایزی است که در قالب نگرش منفی شکل می‌گیرد. با توجه به اهمیت استیگما در زندگی و رفتار بیماران پژوهش حاضر با هدف اعتبار یابی پرسشنامه استیگما در بیماران روان انجام گرفت. مواد و روش‌ها: در این پژوهش توصیفی جامعه پژوهش شامل بیماران بستری در بیمارستان ابن سینا مشهد در سال ۹۱-۹۲ بود. به روش نمونه‌گیری تصادفی تعداد ۲۱۰ از بیماران انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه استیگما کینگ (۲۰۰۷) جمع‌آوری شد. روایی محتوایی ابزار با استفاده از نظر متخصصان تأیید گردید. داده‌ها توسط نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: اعتبار محتوا، اعتبار سازه و همسانی درونی (آلفایکرانباخ) پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت در این پژوهش ۱۰تن از متخصصان روش تحقیق اعتبار محتوای این پرسشنامه را مورد تأیید قرار دادند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان دهنده این است که الگوی سه عاملی برازش قابل قبولی با داده‌ها دارد. ضریب آلفای کرانباخ نیز نشان داد که پرسشنامه استیگما از پایایی قابل قبولی برخوردار است. استنتاج: پرسشنامه استیگمای مایکل کینگ را می‌توان مقیاسی معتبر برای سنجش میزان استیگما در نظر گرفت.

---

سابقه و هدف : توکسوپلاسموزیس، توسط تک یاخته درون سلولی توکسوپلاسما گوندی ایجاد می شود . شیوع این انگل در مناطق مختلف با توجه ب ه شرایط جغرافیایی، عادات غذایی و سابقه تماس با گربه متفاوت است . هدف از این مطالعه، تعیین میزان شیوع سرمی توکسوپلاسما در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشت شهرستان های رامسر و تنکابن در سال ۱۳۹۱ بود. مواد و روش ها : در این مطالعه توصیفی – مقطعی، ۲۸۹ نف ر از زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان های رامسر و تنکابن در سال ۱۳۹۱ به طور تصادفی انتخاب شدند . پس از ثبت اطلاعات در پرسشنامه و تهیه نمونه علیه توکسوپلاسم ا گوندی با Immunoglobulin M (IgM) و Immunoglobulin G (IgG) خون از این افراد، آنتی بادی روش الیزا مورد آزمایش قرار گرفت پس از انجام آزمایش های فوق داده ها با آزمون مجذور کای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مثبت، ۷ نفر IgG ۵۸ درصد ) از افراد مورد مطالعه / یافته ها : نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان می دهد ۱۷۰ نفر ( ۸ اختصاصی علیه توکوپلاسما را در (IgG و IgM) ۱ درصد ) نیز هر دو نوع آنتی بادی / مثب ت و ۴ نفر ( ۴ IgM ( ۲/۴ درصد ) ۳۷ درصد ) از نظر هر دو نوع آنتی بادی منفی بودند هم چنین در بررسی حاضر بین سطح / سرم خود داشتند و ۱۰۸ نفر ( ۴ با فاکتورهای اپیدمیولوژیک سن، شغل، سطح تحصیلات، تماس با گربه، مصرف گوشت خام و محل IgG و IgM سرمی سکونت ارتباط معنی داری وجود نداشت. استنتاج: مطالعه حاضر نشان دهنده شیوع بالای انگل توکسوپلاسما در بین زنان باردار در شهرستان های رامسر و تنکابن بوده است . با توجه به اهمیت توکسوپلاسموز در زنان باردار، م ی توان با آموزش بهداشت و افزایش سطح آگاهی های افراد و اقدامات کنترلی دیگر از ایجاد آلودگی و عوارض آن کاست..

---

سابقه و هدف: رتینیت پیگمنتوزا (RP) نوعی از دژنراسیون های شبکیه است که بر سیگنال‌های چشم اثرگذار است. الکترورتینوگرام (ERG) سیگنالی است که در تشخیص و پایش این بیماری نقش مهمی دارد و اطلاعاتی دارد که تنها با آنالیز آن در حوزه زمان نمی‌توان به آن‌ها دست یافت. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر بیماری RP بر مؤلفه‌های زمانی، فرکانسی و زمان فرکانسی ERG با استفاده از روش‌های پردازش تبدیل فوریه و موجک بوده است.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی از ۱۸ چشم بیمار مبتلا به RP و ۲۰ چشم سالم سیگنال ERG با تحریک فلش زنون ثبت شد. پس از استخراج مولفه‌های زمان تأخیر و دامنه سیگنال‌ها با نرم افزار متلب، تبدیل فوریه و موجک روی سیگنال‌ها انجام و فرکانس مد و فرکانس‌های اصلی تشکیل‌دهنده سیگنال و زمان وقوع آن‌ها استخراج شد. سپس تفاوت بین میانگین‌های کلیه مولفه‌ها بررسی و آنالیز گردید.

یافته‌ها: نتایج حاکی از افزایش زمان تأخیر و کاهش دامنه سیگنال ERG، عدم تفاوت معنی‌دار میانگین فرکانس مد بین بیماران RP و افراد سالم و کاهش معنی‌دار فرکانس‌های اصلی تشکیل‌دهنده سیگنال ERG و افزایش زمان وقوع آن‌ها بود. هم‌چنین با توجه به سیر پیشرفت بیماری در بیماران RP یک یا دو فرکانس از سه فرکانس اصلی حذف شده بودند.

استنتاج: بیماری RP می تواند سبب تغییراتی در مؤلفه‌های زمانی و زمان- فرکانسی ERG شود. با به کار بستن تبدیل موجک روی سیگنال‌های ERG بیماران RP و تبدیل شاخص‌های موجود در آن‌ها به حوزه فرکانس می‌توان به موقعیتی از شبکیه پی‌برد که این بیماری تأثیر بیش‌تر بیش‌تری بر آن می‌گذارد.

---

سابقه و هدف: بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، به عفونت‌های فرصت‌طلب مستعد هستند. هدف از این مطالعه، بررسی سطح آنتی‌بادی‌های IgM و IgG توکسوپلاسما در بیماران آرتریت روماتوئید بود.

مواد و روش‌ها: در یک مطالعه کوهورت، ۲۸۶ بیمار آرتریت روماتوئید به مدت شش ماه از نظر توکسوپلاسما مورد بررسی قرار گرفتند و سطح آنتی‌بادی‌های IgM و IgG ضدتوکسوپلاسما تعیین گردید. آزمایش‌های ESR، RF و Anticcp انجام و نتایج به‌دست آمده با نرم‌افزار SPSS ۱۸ تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: از ۲۸۶ بیمار بررسی‌شده، ۲۷ نفر دارای آنتی‌بادی‌های IgM و IgG ضدتوکسوپلاسما بودند. میانگین سطح آنتی‌بادی IgG و IgM اولیه و شش ماه پس از شروع درمان، به‌طور معنی‌دار متفاوت بودند (به‌ترتیب ۰۱/۰P≤ و ۰۲۲/۰P≤).

استنتاج: نتایج این تحقیق حاکی از آن است که بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید، ممکن است به عفونت فرصت‌طلب توکسوپلاسموز مستعد باشند؛ زیرا، با توجه به نتایج آزمایشگاهی بیماران طی یک دوره شش‌ ماهه درمان با داروهای ضعیف‌کننده سیستم ایمنی، احتمال ابتلا به بیماری توکسوپلاسموز افزایش یافته است؛ بنابراین، این بیماران باید در مراقبت قرار گیرند.

---

 
سابقه و هدف: تعیین شیوع بیماری‌های گوناگون در جوامع مختلف، یکی از اولین اقدامات در راستای ارتقای سطح آموزش، پیشگیری و درمان بیماری‌ها می‌باشد. با توجه به این‌که گاهی اولین علایم بیماری در دهان تظاهر می‌یابد، شناسایی و تشخیص به موقع آن‌ها توسط دندانپزشک از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این مطالعه تعیین فراوانی ضایعات مخاط دهان و برخی عوامل مرتبط با آن، در بیماران بالای۱۲ سال مراجعه‌کننده به بخش بیماری‌های دهان دانشکده دندانپزشکی سمنان در سال ۱۳۹۸-۱۳۹۶،بود.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی تحلیلی ۱۰۰۱بیمار ۱۲ سال و بالاتر که به بخش بیماری‌های دهان دانشکده دندانپزشکی سمنان مراجعه کرده بودند، از نظر جنس، سن، وجود ضایعه دهانی، مصرف سیگار و استفاده از دنچر بررسی شدند. سپس اطلاعات در چک لیست ثبت شده و توسط آزمون آماری chi-square و نرم‌افزار آماری SPSS ۲۶ آنالیز شدند.
یافته‌ها: در این مطالعه ۱۰۰۱ نفر شامل ۴۲۰ مرد و۵۸۱ زن مورد بررسی قرار گرفتند. ۷۸/۵ درصد افراد ضایعات دهانی داشتند. شایع‌ترین ضایعات مشاهده شده،زبان باردار (۳۶/۵ درصد)، ژینژیویت (۳۴ درصد) و پریودنتیت (۲۸/۴ درصد) بود. بین سن و وجود ضایعات دهانی رابطه معنی‌داری یافت شد(۰/۰۰۱>P). فراوانی کل ضایعات به‌طور معنی‌داری در افراد سیگاری بیش‌تر بود (۰/۰۱۶P= ). ۹۸/۸ درصد از بیماران از وجود ضایعه دهانی خود آگاه نبودند.
استنتاج: فراوانی نسبتا بالای ضایعات دهانی و عدم آگاهی از وجود آن‌ها در این مطالعه، نشان از لزوم انجام معاینات دوره‌ای مخاط دهان همانند معاینات دندانی توسط متخصصین بیماری‌های دهان و دندانپزشکان دارد.

---

 سابقه و هدف: داغ ننگ و بارمراقبتی در مراقبین بیماران اسکیزوفرن اثرات منفی بر بیمار و خانواده‌های آنان دارد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش خودمراقبتی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر داغ ننگ درک‌شده و بار مراقبتی مراقبین بیماران اسکیزوفرن طراحی و انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی ۸۰ نفر از مراقبین بیماران اسکیزوفرنی درمرکز آموزشی درمانی روانپزشکی زارع شهر ساری انجام شد. مراقبین در گروه مداخله،آموزش خودمراقبتی مبتنی بر پذیرش و تعهد را برای ۸ جلسه و هفته‌ای ۲ بار دریافت نمودند. نمره داغ ننگ و بار مراقبتی دو گروه قبل و بعد از مداخله با استفاده از پرسشنامه داغ ننگ شمسایی و بار مراقبتی زاریت (Zarit) اندازه‌گیری شد. داده‌ها با آزمون تی مستقل، تی زوجی و روش‌های آمار توصیفی آنالیز شدند.
یافته‌ها: بر طبق نتایج، بین میانگین تغییرات نمره کل داغ ننگ درک شده قبل و بعد از مداخله بین گروه مداخله (۶/۷۹ ± ۶۵/۴۵) و کنترل (۱۰/۳۴ ± ۸۰/۲۵) اختلاف معنی‌داری وجود داشت(۰/۰۵< P). همچنین در مقایسه بین گروهی نتایج نشان داد، بین میانگین تغییرات نمره کل بار مراقبتی قبل و بعد از مداخله بین گروه مداخله (۶/۳۷ ± ۴۴/۳۵) و کنترل (۱۰/۲۹ ± ۵۵/۰۵) اختلاف معنی‌داری وجود داشت (۰/۰۵< P).
استنتاج: آموزش خودمراقبتی مبتنی بر پذیرش و تعهد، در مراقبین بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی، داغ ننگ و بار مراقبتی را کاهش داده و بهبود می‌بخشد، بر این اساس انجام چنین مداخلات غیرتهاجمی توصیه می‌شود.

شماره ثبت کارآزمایی بالینی : ۶N۲۰۱۷۱۲۰۳۰۳۷۷۲۳IRCT
 

---

سابقه و هدف: بیماری کووید-۱۹، یک بیماری تنفسی است که به وسیله‌ی گونه‌ای از کروناویروس تحت عنوان SARS-CoV-۲ ایجاد می‌شود. این مطالعه با هدف طراحی یک روش الایزای غیرمستقیم برای سنجش آنتی‌بادی‌های IgM و IgG علیه SARS-CoV-۲، انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، توالی پروتئین نوترکیب نوکلئوکپسید SARS-CoV-۲ در باکتری
E. coli BL۲۱ بیان شد. پروتئین تولیدی با استفاده از SDS-PAGE و وسترن بلاتینگ تایید شد. در ادامه، از پروتئین نوترکیب نوکلئوکپسید تولید شده، روش ELISA غیرمستقیم برای سنجش آنتی‌بادی‌های IgG و IgM علیه SARS-CoV-۲ طراحی شد. سپس از این روش برای سنجش آنتی‌بادی‌های IgM و IgG در ۶۱ بیمار مبتلا یا بهبود یافته از بیماری COVID-۱۹ به همراه ۳۱ نمونه سرم فرد سالم استفاده شد. در انتها نتایج به‌دست آمده از روش ELISA طراحی شده بر روی نمونه‌ها با کیت تجاری مورد تایید وزارت بهداشت مقایسه شد.
یافته‌ها: پروتئین نوترکیب نوکلئوکپسید بیان و تخلیص شد و سپس به کمک SDS-PAGE و وسترن بلاتینگ مورد تایید قرار گرفت. میزان جذب نوری به‌دست آمده از روش ELISA طراحی شده در ۶۱ بیمار و ۳۱ فرد سالم در مقایسه با کیت تجاری هم راستا بوده است. حساسیت و ویژگی روش ELISA طراحی شده برای سنجش IgG ۱۰۰ درصد تعیین شد، این در حالی است که حساسیت ۹۶/۷۲ و ویژگی ۹۶/۷۷ برای سنجش IgM گزارش شد.
استنتاج: تست‌های سرولوژیک به تنهایی ابزاری مناسب برای تشخیص نیستند، با این حال همراهی با تست‌های مولکولی موجب افزایش صحت و حساسیت در تشخیص بیماری می‌شود. هم‌چنین این آزمایشات برای بررسی های اپیدمیولوژیکی بسیار ارزشمند می باشند.
 

---

سابقه و هدف: شایع‌ترین روش بیهوشی در سزارین انتخابی، بیهوشی نخاعی است. از عوارض تاخیری پس از بیهوشی نخاعی، سردرد به دنبال پانکچر دورا می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر تزریق وریدی ترکیب آتروپین و نئوستیگمین در پیشگیری از سردرد پس از بیهوشی نخاعی بود.
مواد و روش‌ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور شاهددار تصادفی شده روی ۶۲ زن باردار کاندید سزارین الکتیو با بیهوشی نخاعی در بیمارستان شهیدبهشتی اصفهان انجام شد. بیماران به‌صورت تصادفی با Random allocation software در دو گروه مساوی تقسیم شدند. بعد از کلامپ بند ناف،  در گروه اول ترکیب mg ۵/۰ نئوستیگمین و mg ۵/۰ آتروپین (که با نرمال سالین به حجم ۱۰ ml رسانده شد) و در گروه دوم ml۱۰ نرمال سالین، تزریق وریدی شد. سپس بروز و شدت سردرد در ۴۸ ساعت اول وتا یک هفته بعد از عمل در دو گروه تعیین و مقایسه شد.
یافته‌ها: طی این مطالعه، ۱بیمار از گروه آتروپین نئوستیگمن(A-N) و ۵ بیمار از گروه نرمال سالین(S) دچار سردرد بعد از عمل شدند(۲/۳ در مقابل ۱/۱۶درصد) که می‌تواند از نظر بالینی مهم باشد(۱۹۵/۰=P). فراوانی بروز سردرد در ریکاوری در۲ بیمار(۱ نفر از هر گروه) و دربخش ۴ نفرازگروه(S) بود(۱۱/۰=P). میانگین شدت سردرد در تنها بیمار گروه (A-N) ۵ و در بیماران گروه(S) (۴۵/۰±۲/۴) بود(۱۸/۰=P). فاصله زمانی بین پانکچر دورا تا اولین بروز سردرد در بیمار گروه (A-N) یک ساعت و در بیماران گروه (S) (۱/۱۱±۸/۲۰) ساعت بود(۱۸/۰=P).
استنتاج: استفاده ازتک دوز ترکیب نئوستیگیمن و آتروپین(هرکدام ۵/۰ میلی‌گرم) با کاهش بروز سردرد و شدت آن بعد از پانکچر دورا همراه است، که می‌تواند از نظر بالینی مهم باشد.

شماره ثبت کارآزمایی بالینی : ۱N۲۰۲۱۰۳۲۴۰۵۰۷۶۲IRCT


 

---

سابقه و هدف: کووید-۱۹ یک بیماری ویروسی دستگاه تنفس است. با توجه به این‌که میزان ماندگاری آنتی‌بادی بر علیه کووید-۱۹ در گزارشات متفاوت بوده است و از آن‌جایی‌که تفاوت‌های قومی و نژادی در این بیماری تاثیر گذار بوده است این مطالعه با هدف تعیین بررسی وضعیت آنتی‌بادی‌ها و ماندگاری در بیماران مبتلا به کووید-۱۹، انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: این مطالعه طولی، در سال ۱۳۹۹ بر روی بیماران مراجعه‌کننده به کلینیک تب در شهرستان میاندورود انجام شد. تشخیص بیماری بر اساس شرح و تست Real time PCR یا سی‌تی اسکن ریه بود ۸۷ بیمار براساس معیارهای تشخیصی وارد مطالعه شدند و معیار خروج شامل موارد عدم مراجعه در پیگیری بود. سطح آنتی‌بادی IgM و IgG توسط روش الیزا و کیت پیشتاز طب در ابتدای تشخیص اندازه‌گیری گردید و برای بررسی ماندگاری مجددا ۶ ماه بعد سطح IgG همان بیماران مجدد چک گردید که براساس دستورالعمل کیت مقادیر بالاتر از ۱/۱ مثبت در نظر گرفته شد. اطلاعات شامل اطلاعات زمینه‌ایی، درگیری ریه در CT اسکن و نتایج الیزا پس از ورود به کامپیوتر با نرم‌افزار آماری ۲۱ SPSS و آزمون‌های T-test و Fisher's exact مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سطح معنی‌داری ۰/۰۵P< در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: میانگین سنی بیماران مورد بررسی ۱۷±۷/۴۷ سال بود. از افراد مورد بررسی ۵۵ نفر (۶۳ درصد) زن، ۲۰ نفر (۲۳ درصد) افزایش فشارخون و ۱۸ نفر (۲۰/۷ درصد) دیابت داشتند. ۸۴ نفر از بیماران تست Real time PCR آن‌ها مثبت بود ۴۳ نفر (۴۹/۴ درصد) درگیری CT داشتند. IgM اولیه در ۲۰ نفر (۲۳ درصد)، IgG اولیه در ۵۸ نفر (۶۶/۷ درصد) مثبت بود که بعد از شش ماه IgG در ۳۶ مورد (۴۱/۴ درصد) مثبت بود. پایداری آنتی‌بادی در ۶۷/۴ درصد مردان و ۵۶/۴ درصد زنان دیده شد(۰/۴۱=P). ابتلا به فشارخون (۰/۳۲۹=P) و دیابت (۰/۲۱=P) و نیز درگیری ریه در سی‌تی‌اسکن (۰/۵۸۶=P) ارتباط معنی‌داری با پایداری آنتی‌بادی نداشت. میانگین سنی افراد با پایداری آنتی‌بادی (۱۶/۲±۵۰ سال) و افرادی که آنتی‌بادی در آن‌ها منفی شده بود (۱۴/۱±۴۲ سال)، اختلاف معنی‌داری (۰/۰۷۷=P) نداشت.
استنتاج: یافته‌ها نشان داد آنتی‌بادی علیه بیماری در یک سوم بیماران تولید نشده بود و بعد از گذشت ۶ ماه میزان IgG در بخش قابل ملاحظه‌ای از بیماران کاهش یافته بود. هم‌چنین نتایج نشان داد پایداری آنتی‌بادی ارتباط معنی‌داری با سن، جنس، درگیری ریه در سی‌تی اسکن و بیماری زمینه‌ایی از قبیل فشارخون و دیابت نداشت.

---

سابقه و هدف: بروز بیماری سل در استان گلستان در سال ۱۴۰۲ به میزان ۲۶/۱ در صد هزار نفر و سه برابر میزان بروز سل در ایران می‌باشد. ماهیت واگیردار بیماری سل لطمات اقتصادی و اثرات غیر مستقیم بر کیفیت زندگی بیمار مبتلا به سل دارد. انگ سل در بین بیماران، منجر به انزوای اجتماعی می شود که ب/ر کنترل سل تاثیر می‌گذارد، از طرفی حمایت اجتماعی ارائه شده توسط خانواده، دوستان، کارکنان بهداشتی و رهبران جامعه، باعث افزایش کیفیت زندگی، رفتارهای خودمراقبتی و تبعیت بیمار از رژیم دارویی می‌شود. لذا این مطالعه با هدف تعیین همبستگی انگ و حمایت اجتماعی درک شده با ابعاد رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلا به سل انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی (توصیفی– تحلیلی) در سال ۱۴۰۲ به‌صورت سرشماری بر روی ۳۲۵ نفر از بیماران مبتلا به سل تحت درمان استان گلستان انجام شد. اطلاعات با استفاده از چک لیست ویژگی‌های دموگرافیک، پرسشنامه ۱۲ سوالی انگ (دیدگاه بیمار نسبت به بیماری سل) مرادی و همکاران و حمایت اجتماعی درک شده sherbourne و stewart و پرسشنامه‌ رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلا به سل هرندی و همکاران صورت گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۴ مورد تجزیه ‌وتحلیل قرار گرفتند. جهت بررسی ارتباط بین انگ و حمایت اجتماعی درک شده با ابعاد رفتارهای خودمراقبتی بیماران مسلول و هم‌چنین پیش‌بینی‌کنندگی فاکتورهای اثرگذار بر خودمراقبتی بیماران مبتلا به سل از ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون‌های کای- اسکوئر، تست دقیق فیشر و مدل رگرسیون لجستیک استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان ۱۷/۳۳±۵۱/۹۷ سال بود و دامنه سنی آن‌ها بین ۱۹ تا ۸۴ سال قرار داشت. میانگین نمره انگ بیمار مبتلا به سل، پرسشنامه حمایت اجتماعی درک شده و پرسشنامه خودمراقبتی در بیماران مبتلا به سل مورد مطالعه به ترتیب ۵/۳۰±۰۲۹/۰۳ و ۱۴/۵۳±۷۱/۱۱ و ۱۰/۱۷±۸۴/۷۸ بود. براساس مدل رگرسیون لجستیک تک متغیره، اثر متغیرهای نژاد، تعداد اعضای خانواده، اعتیاد و سن در رفتارهای خودمراقبتی،  متغیرهای تاهل و سن در انگ، تعداد اعضای خانواده، درآمد و وضعیت تاهل در حمایت اجتماعی، معنی دار بود. نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد بین انگ با حمایت اجتماعی (۰/۱۹r=- و ۰/۰۰۱P=) و هم‌چنین بین انگ با خودمراقبتی (۰/۲۱r=- و ۰/۰۰۱P<) همبستگی معکوس و معنی‌داری وجود دارد و بین حمایت اجتماعی و خودمراقبتی همبستگی مستقیم و معنی‌داری وجود دارد (۰/۵۵r= و ۰/۰۰۱P<).
استنتاج: براساس یافته‌های مطالعه حاضر، با بالارفتن انگ، سطوح حمایت اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی کم‌تر می‌شود و انگ تاثیر ویژه‌ای بر درمان بیماری سل خواهد گذاشت اما با بالا رفتن سطوح حمایت اجتماعی، خودمراقبتی بیش‌تر شده و درمان بیمار مبتلا به سل سرعت بیش‌تری خواهد داشت. جهت کنترل بیماری سل، تلفیقی از حمایت همه جانبه رهبران جامعه، وزارت بهداشت، سازمان‌های بهزیستی، کمیته امداد، شهرداری‌ها و سایر سازمان‌ها و نیز خانواده‌ها و اطرافیان بیماران نیاز است. هم‌چنین برنامه‌های مداخله‌ای بهداشتی و پزشکی جهت افزایش رفتارهای خودمراقبتی و افزایش آگاهی به بیماران و کاهش انگ و تصورات غلط از سوی خانواده بیماران، دوستان و کارکنان بهداشتی و جامعه توصیه می‌شود.