علی نیاپور، شهاب بهلولی، مرضیه شریفی پاسندی، بهنام محمدی قلعه بین،
دوره ۲۸، شماره ۱۶۵ - ( ۷-۱۳۹۷ )
چکیده
سابقه و هدف: درمان لیشمانیوز به دلیل عوارض جانبی متعدد و ایجاد مقاومت دارویی نسبت به داروهای
خط اول درمان با پیچیدگیهایی همراه شده است. با توجه به اثر سیتوتوکسیک و ضد سرطانی عصاره
سیاه تخمه، این مطالعه با هدف ارزیابی اثرات ضد لیشمانیایی با استفاده از روش رنگ سنجی
MTT (۳-(۴,۵-dimethylthiazol-۲-yl)-۲,۵-diphenyltetrazolium bromide) و شمارش سلولی انجام گرفت.
مواد و روشها: تعداد ۱۰۶×۵/۲ پروماستیگوت لیشمانیا ماژور در فاز ایستا به هر چاهک از پلیت های ۹۶ خانه اضافه شد. عصاره سیاه تخمه در رقت های افزایشی (۴/۲ –
۰۵/۰ میلیگرم بر میلیلیتر) به چاهکها افزوده و به مدت ۴۸ ساعت در دمای ۲۵ درجه سانتی گراد انکوبه شد. از داروی گلوکانتیم به عنوان کنترل استفاده شد. پس از سانتریفیوژ، محلول رویی خارج و۵۰ میکرولیتر MTT اضافه گردید. بعد از سه ساعت انکوباسیون، محلول رویی جدا و حلال DMSO افزوده شد. جذب نوری با دستگاه الیزا ریدر قرائت گردید. از روش رنگ آمیزی تریپان بلو برای ارزیابی اثر عصاره سیاه تخمه روی پروماستیگوتهای لیشمانیا ماژور استفاده گردید.
یافتهها: عصاره سیاه تخمه به صورت وابسته به دوز باعث کاهش درصد زنده مانی پروماستیگوتهای لیشمانیا ماژور شد که در مقایسه با گروه کنترل تفاوت آماری معنیدار داشت (۰۵/۰p<). در روش MTT، IC۵۰ عصاره بر روی پروماستیگوتهای انگل لیشمانیا ماژور ۳۶۵/۰ و گلوکانتیم ۰۱/۷۱ میلیگرم در میلی لیتر به دست آمد.
استنتاج: عصاره آبی سیاه تخمه نسبت به گلوکانتیم تاثیر بسیار قویتری روی اشکال پروماستیگوت لیشمانیا ماژور دارد.