پردیس میرزاییان، محمد شکرزاده، علی صالح زاده، فرزام عجمیان،
دوره ۳۳، شماره ۲۳۰ - ( ۱۲-۱۴۰۲ )
چکیده
سابقه و هدف: پس از بیماریهای قلبی و تصادفات، سرطان به عنوان سومین عامل مرگ و میر در ایران و به عنوان یک مشکل عمده بهداشتی در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در نظر گرفته میشود. در سرطان پستان، سلولهای پستان بدون کنترل رشد میکنند. این بیماری بر اساس نوع سلولهای پستان که سرطانی میشوند انواع مختلفی دارد. این سرطان حدود یک سوم انواع سرطان را در جمعیت زنان تشکیل میدهد و علت اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان در سراسر جهان است. گیرنده استروژن-α یکی از ایزوفرمهای گیرنده استروژن است که توسط ژن گیرنده استروژن (ESR۱)کدگذاری میشود. ESR-α یک گیرنده هستهای است که به عنوان یک فاکتور رونویسی وابسته به لیگاند عمل میکند. پس از اتصال استروژن، ESR-α به نواحی پاسخ استروژن در پروموتر ژنهای هدف متصل شده وسبب تغییر در بیان ژنهای هدف میشود. مطالعه حاضر به بررسی سطح بیان ژن گیرنده استروژن (ESR۱) و RNAهای طولانی غیر کدکننده (lncRNAs) مرتبط با آن و بررسی فراوانی آلل و ژنوتیپ پلیمورفیسم تک نوکلئوتیدی (SNP) rs۲۲۳۴۶۹۳ در ژنESR۱ در بیماران مبتلا به سرطان پستان پرداخت.
مواد و روشها: در این مطالعه موردی- شاهدی، بررسی بیان ESR۱ و RNA های کدکننده و غیرکدکننده مربوط به آن توسط میکروآرایه (۱۷ نمونه کنترل و ۱۰۴ نمونه بیمار)،TCGA RNAseq (بر روی ۱۱۳ نمونه نرمال، ۱۱۰۲ تومور اولیه و ۷ نمونه تومور متاستاتیک) انجام شد. آنالیز دادهها توسط R Studio و limma و پایگاه دادههای ENCORI و GEPIA۲ صورت گرفت. ارزیابی تعامل microRNAها توسط miRWalk و یافتن برهمکنش lncRNA توسط lncBase ۳ انجام شد. برهمکنش پروتئین- پروتئین توسط STRING و آنالیز بقا و همبستگی توسطGEPIA۲ و ENCORI بررسی شدند. آنالیزهای غنیسازی مسیر و آنتولوژی ژنی (GO) توسطKEGG و Enrichr و بررسی SNP توسط آزمایش RFLP انجام شد.
یافتهها: بیان ژن ESR۱ در سرطا پستان افزایش داشت و ژن miR-۱۵a-۳p تعامل قابل توجهی با ESR۱ وlncRNA OIP۵-AS۱ داشت. OIP۵-AS۱ و ESR۱ در نمونههای بیمار بیان مثبت معنیداری داشتند. فراوانی ژنوتیپهای TC، TT و CC در افراد سالم به ترتیب ۶۵ ، ۱۵ و ۲۰ درصد و در گروه بیمار ۳۸/۵، ۳۸/۵ و ۲۳ درصد بود. تفاوت معنیداری در شیوع ژنوتیپهای ژن ESR۱ بین بیماران و کنترل وجود داشت.
استنتاج: پلی مورفیسم ESR۱ ممکن است با افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان مرتبط باشد و rs۲۲۳۴۶۹۳ T>CSNP میتواند یک نشانگر قوی برای غربالگری سرطان پستان در نظر گرفته شود. OIP۵-AS۱ ممکن است پیشرفت سرطان پستان را با تغییر در تنظیم بیان ESR۱ تنظیم کند.