محمد مهدی مجرد کاهانی، علیرضا کمالی اصل، سمانه هاشمی، حسین قدیری،
دوره ۲۴، شماره ۱۱۶ - ( ۶-۱۳۹۳ )
چکیده
سابقه و هدف: ماموگرافی دوانرژی از تکنیکهایی است که برای بالا بردن دقت تشخیص سرطان پستان به خصوص در موارد پستانهای چگال، هم چنین تشخیص میکروکلسیمها که از علائم زودرس سرطان پستان است؛ به کار میرود. هدف از انجام این پژوهش، امکان سنجی جداسازی اتوماتیک تصاویر میکروکلسیمهای بافت پستان و هم چنین ارزیابی دقت آن با استفاده از به کارگیری تکنیک تصویربرداری دیجیتال دو انرژی میباشد.
مواد و روش ها: در جهت دستیابی به اهداف تعریف شده تحقیق، یک فانتوم معادل پستان بر اساس ضرایب تضعیف پرتوی ایکس مواد تشکیل دهنده بافت پستان طراحی و ساخته شد و از ضخامتهای مختلف آلومینیوم جهت شبیهسازی میکروکلسیمها به وسیله یک تیوب اشعه ایکس با آند تنگستن و یک آشکارساز صفحه تخت از جنس Si/GadOxتصویربرداری شد. هم چنین در جهت بهکارگیری از تکنیک تصویربرداری دوانرژی، فیلتر مناسب برای تولید طیف پرانرژی با استفاده از کد مونت کارلوی MCNP-۴C طراحی و ساخته شد و از نرم افزار MATLAB برای حل معادله تخمین ضخامت مواد و انجام فرآیندهای پردازش تصویر مورد نیاز استفاده شد.
یافته ها: با استفاده از تکنیک به کارگیری شده، امکان جداسازی تصاویر آلومینیوم با ضخامتهای بالاتر از ۲۰۰ میکرومتر یا به عبارت دیگر میکروکلسیمهای بالاتر از ۲۳۵ میکرومتراز بافت غیر یکنواخت معادل پستان فراهم آمد.
استنتاج: با توجه به نتایج به دست آمده و هم چنین ابزار کار که بسیار مشابه به سیستم های رادیولوژی دیجیتال رایج است، میتوان نتیجه گرفت تصویربرداری از پستان با به کارگیری تکنیک دو انرژی و با استفاده از فیلترهای مناسب این تکنیک، میتواند جهت تشخیص اتوماتیک میکروکلسیمهای بافت پستان با ضخامت بالاتر از ۲۳۵ میکرون به کار رفته و در تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه آن به پزشک معالج کمک نماید.
محمود نظرپور، ناهیده قره آغاجی، حدیثه سحرخیز،
دوره ۲۴، شماره ۱۲۲ - ( ۱۲-۱۳۹۳ )
چکیده
سابقه و هدف: در تصویربرداری تشدید مغناطیسی غلظت ماده کنتراست تزریقی در منطقه مورد نظر به صورت غیرمستقیم از شدت سیگنال به دست می آید. در محاسبه پرفیوژن، یافتن بیشینه رابطه خطی بین شدت سیگنال و غلظت نانوذرات اکسیدآهن به عنوان ماده کنتراست از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر زمان معکوس در شدت سیگنال و بیشینه رابطه خطی بین شدت سیگنال و غلظتهای مختلف نانوذرات اکسیدآهن با پوشش پلی اتیلن گلیکول در تصاویر وزنی T۱ با استفاده از سکانس بازیافت معکوس بود.
مواد و روشها: فانتوم پرسپکس برای قراردادن لوله های آزمایش حاوی غلظت های مختلف نانوذرات اکسیدآهن داخل کویل دستگاه طراحی گردید. تصویربرداری با استفاده از سکانس بازیافت معکوس-توربوفلش در زمان های معکوس متفاوت انجام شد. بیشینه شدت سیگنال و بیشینه رابطه خطی بین شدت سیگنال و غلظت نانوذرات در زمان های معکوس مختلف محاسبه گردید.
یافتهها: شدت سیگنال و بیشینه رابطه خطی بین شدت سیگنال و غلظت نانوذرات به زمان معکوس بستگی دارد. بیشینه شدت سیگنال برای زمان های معکوس مختلف، در بیش ترین غلظت مورد بررسی (۵۰۰ میکرومول آهن در لیتر) مشاهده شد. بیشینه رابطه خطی بین شدت سیگنال و غلظت نانوذرات برای کم ترین و بیش ترین زمان های معکوس (۲۴۰ و ۴۰۰ میلی ثانیه) به ترتیب تا غلظتهای ۶۴/۲۴۳ و ۴۹/۱۰۵ میکرومول بر لیتر به دست آمد.
استنتاج: تغییرات در زمان معکوس بر روی شدت سیگنال تصاویر تشدید مغناطیسی موثر است. افزایش زمان معکوس موجب میشود که در غلظتهای کمتر نانوذرات اکسیدآهن با پوشش پلی اتیلن گلیکول به شدت سیگنال بیشتری با رابطه خطی دست یافت.
مریم برزین، زهره غلامی ، علی عرفانی، میلاد بهاری، سیده حورا هاشمی،
دوره ۲۵، شماره ۱۲۴ - ( ۲-۱۳۹۴ )
چکیده
سابقه و هدف: پرهاکلامپسی یکی از مهمترین سندرمهای مربوط به حاملگی است. فشار خون بالا و اکلامپسی و همچنین دیگر عوارض پاتولوژیک جزء عواقب قابل پیشبینی این سندرم در بارداران پرخطر میباشند. خونریزی همراه با عفونت در پرهاکلامپسی از مهمترین عوامل منجر به مرگ در بین بارداران در سراسر دنیا است.تشخیص سریع و به موقع این سندرم مشکل آفرین میتواند به پزشکان در تشخیص و درمان آن کمک شایانی کند.
مواد و روشها: در مطالعه حاضر برای اولین بار در ایران حساسیت و ویژگی روش سونوگرافی داپلر و هم چنین رابطه بین دینامیک عروق شریانی رحمی با میزان بروز پرهاکلامپسی در زنان باردار در معرض خطر بالا ((High Risk بررسی شد که در آن ۱۰۰ زن باردار با دستگاه اولترا سونوگرافی G۵۰ بر اساس معیارهای ورود مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. سپس دادهها وارد SPSS گردیده و حساسیت و ویژگی (PPV،MPV) تعیین گشت.
یافتهها: میانگین سنی بیماران ۱/۴±۲/۲۳ و میانگین BMI بیماران ۴/۵±۲/۲۳ بود. ۴ بیمار (۷/۴ درصد) سابقه پرهاکلامپسی و ۱ بیمار (۱/۱ درصد) سابقه دیابت داشتند. در نهایت ۱۰ نفر از جمعیت مورد مطالعه دچار پره اکلامپسی شدند که ۲ مورد از آنها مبتلا به پرهاکلامپسی شدید و ۸ مورد دیگر به پره اکلامپسی خفیف مبتلا شدند. حساسیت و ویژگی PI (شاخص ضربان) در تریمستر دوم بیشتر از تریمستر اول و حساسیت و ویژگی RI (شاخص مقاومت) در تریمستر دوم بیشتر از تریمستر اول بود.
استنتاج: نتایج حاکی از اثر بخشی روش سونوگرافی داپلر به عنوان متدی استاندارد در تشخیص پرهاکلامپسی در بارداریهای پر خطر بوده است. علاوه بر آن لازم است که مطالعه در جمعیتهای مختلف مورد بررسی قرار بگیرد تا قادر به عمومیت بخشیدن آن باشیم.
سید مصطفی قوامی، رامین عابدین زاده، ناهیده قره آغاجی،
دوره ۲۵، شماره ۱۲۹ - ( ۷-۱۳۹۴ )
چکیده
چکیده
کله لیتیازیس و سنگ کیسه صفرا از موارد نادر در دوران جنینی است. سونوگرافی در سه ماهه سوم دوران بارداری نقش مهمی در تشخیص این بیماری دارد. مورد معرفی، خانم باردار ۳۰ ساله با جنین ۳۶ هفتهای است که برای کنترلهای روتین سونوگرافی به مرکز تصویربرداری معرفی شده بود. در بررسی سونوگرافیک، کانونهای اکوژن کوچک متعدد مربوط به گراول و سنگ ریزه در داخل کیسه صفرای جنین مشاهده گردید. حاملگی نرمال بوده و مادر در دوران بارداری فقط از یک آمپول دگزامتازون و یک عدد ژلوفین استفاده نموده بود. در سایر ارگانهای جنین یافته غیرطبیعی وجود نداشت. ارتباط فامیلی بین پدر و مادر وجود نداشت. والدین سابقه بیماری خاصی از جمله آنمی و یا سایر موارد نداشتند.
عبدالرسول علایی، عباس علیپور، مریم برزین، سهراب اسدالله زاده کناری،
دوره ۲۵، شماره ۱۳۰ - ( ۸-۱۳۹۴ )
چکیده
سابقه و هدف: سیستم عروقی به ویژه حلقه ویلیس به علت پیچیدگی و گستردگی آناتومیک مستعد بروز واریاسیون است. هدف از پژوهش حاضر بررسی فراوانی واریاسیونها و پاتولوژیهای حلقه عروقی مغز (حلقه ویلیس) با روش (MRA) Magnetic Resonance Angiogram بدون تزریق ماده حاجب در بیماران مراجعه کننده به واحد ام آر ای بیمارستان امام خمینی (ره) ساری بوده است.
مواد و روشها: در این پژوهش که به صورت مقطعی انجام شد، ۲۰۰ نفر از مراجعهکنندگان به واحد ام آر ای بیمارستان امام خمینی ساری با درخواست MRA مورد بررسی قرار گرفتند. متغیرهای مورد بررسی شامل هیپوپلازی، آژنزی، استنوز، آکلوژن، آنوریسم، دولیکواکتازی، فنستریشن، دوپلیکیشن و کویلنگ بوده است. مدل رگرسیون لجستیک جهت بررسی ارتباط بین ویژگیهای حلقه ویلیس و متغیرهای افراد شرکت کننده مورد استفاده قرار گرفت.
یافتهها: شایعترین واریاسیون، هیپوپلازی شریان رابط خلفی بود (۱۱۸ مورد (۳/۵۹ درصد) در شاخه چپ و ۱۰۷ مورد (۵۴ درصد) در شاخه راست). تنگی و dolichoectasia به ترتیب در شریانهای رابط قدامی و بازیلار بیشترین فراوانی را داشتند. نتایج کلی بیان گر آن بود که از مجموع ۲۰۰ شرکتکننده در پژوهش، ۹۰ نفر (۴۵ درصد) تنگی و ۳۱ نفر (۵/۱۵ درصد) dolichoectasia داشتند.
استنتاج: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تنها ۲۸ نفر (۱۴ درصد) از افراد مراجعهکننده دارای حلقه ویلیس کلاسیک بودهاند و بقیه افراد دارای انواع واریاسیونها و پاتولوژیها بودهاند. بنابراین درخواست MRA در صورت نیاز میتواند در روند تشخیص، درمان و پیش اگهی کاربرد داشته باشد.
الهام شبیری، سمیه جودکی، محمد غریب صالحی، منصور رضایی،
دوره ۲۶، شماره ۱۳۵ - ( ۱-۱۳۹۵ )
چکیده
سابقه و هدف: کیفیت جنین و پذیرش اندومتر دو تا از پارامترهایی هستند که نتیجه لقاح آزمایشگاهی را تعیین میکنند. هدف از این مطالعه بررسی رابطه جریان خون اندومتریال و ساب اندومتریال و شاخصهای داپلر با پیشآگهی سیکلهای درمان IVF است.
مواد و روشها: این مطالعه تحلیلی از نوع آیندهنگر تاریخی بود. زنانی که برای درمان نازایی در سیکلهای IVF قرار گرفتند، وارد مطالعه شدند. اندازهگیریهای داپلر شریانهای اندومتریال و ساب اندومتریال در سه مقطع زمانی در هر سیکل درمانی انجام گردید. سپس بر اساس نتیجه درمان زنان به دو گروه موفقیت در باروری و عدم موفقیت در باروری تقسیم شدند.
یافتهها: ارتباط معنیداری بین وضعیت جریان خون اندومتریال و ساب اندومتریال در زنان تحت درمان نازایی در دو گروه با نتایج موفقیت در باروری و عدم موفقیت در باروری دیده شد (۰۱۲/۰p=). در مقاطع زمانی شروع درمان و همچنین زمان تزریقHCG تفاوت معنیداری بین میانگین مقادیر شاخص PI در دو گروه موفقیت در باروری و عدم موفقیت در باروری دیده شد (۰۰۱/۰p= و ۰۰۶/۰p=). در مقطع زمانی تزریق HCG، تفاوت معنیداری بین میانگین مقادیر شاخص S:D در دو گروه دیده شد (۰۳۲/۰p=).
استنتاج: در این مطالعه، میتوان گفت که عدم وجود جریان خون اندومتریال و ساب اندومتریال با عدم بارداری همراه است. مقادیر پایینتر PI در مقطع زمانی شروع درمان و زمان تزریق HCG و مقدار پایینتر S:D در روز تزریق HCG در سیر درمان ناباروری با نتیجه موفقیت در بارداری همراه است.
علیرضا خرمی مقدم، غلامرضا فلاح محمدی، علیرضا مردانشاهی، سینا احسانی،
دوره ۲۶، شماره ۱۴۲ - ( ۸-۱۳۹۵ )
چکیده
سابقه و هدف: اثرات ناشی از پرتوگیری با شناخت مقدار دز دریافتی میسر است. شناخت سطح دز در روشهای تشخیصی با کاهش پرتوگیری، افزایش ایمنی پرتو و بهبود عملکرد همراه است. این تحقیق، مقدار دز پرتو در سطح ورودی بدن بیمار، دز موثر و دز تجمعی حاصل از رایج ترین آزمونهای رادیوگرافی را بررسی میکند.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی، دز بیماران در دو بیمارستان امام خمینی (ره) و بوعلی سینا شهر ساری در سال ۱۳۹۴ بررسی شد. مقدار خروجی لامپ در فاصله ۱ متری (µGy/mAs) در ولتاژهای مختلف و با توجه به شرایط تکنیکی هر آزمون، اندازهگیری و دز ورودی سطح محاسبه شد. دز موثر از ضرایب تبدیل و دز تجمعی از آمار سالیانه به دست آمد.
یافتهها: متوسط دز موثر برای هر روش رادیوگرافی در بیمارستان امام خمینی (ره)، mSv ۳/۰و در بیمارستان بوعلی سینا، mSv ۲۸/۰بود. بیش ترین مقدار دز موثر در هر دو مرکز درمانی مربوط به آزمون مهره های کمری است. متوسط مقدار دز ورودی سطح برای تمامی آزمونها در مرکز امام خمینی (ره) mGy ۷۲/۵ و در مرکز بوعلی سینا mGy ۲۲/۵ به دست آمد که بیش از متوسط کشوری (mGy ۷/۲) است. بالاترین دز تجمعی در مرکز امام خمینی (ره) مربوط به آزمون مهرههای کمری (AP) و در مرکز بوعلی سینا مربوط به رادیوگرافی ریه است.
استنتاج: استانداردسازی رادیوگرافی ریه در مرکز بوعلی سینا و مهرههای کمری در مرکز امام خمینی (ره) میتواند سهم مهمی در کاهش دز دریافتی بیماران در شهر ساری داشته باشد. آزمونهایی که در آن دز تجمعی بالا و درصد فراوانی کم است، باید مد نظر مسئولان بهداشتی و درمانی قرار گیرد.
غلامرضا فلاح محمدی، علی محمدی، آیدا علی زمانی، نسترن کیومرثی، حسین شمیرانی،
دوره ۲۷، شماره ۱۵۵ - ( ۹-۱۳۹۶ )
چکیده
سابقه و هدف: تصاویر با کیفیت و دز حداقل، دو هدف مهم انجام فرایند رادیوگرافی است. کیفیت نامناسب تصاویر رادیوگرافی ضمن هدر دادن هزینهها و منابع و عدم تشخیص مناسب، باعث اعمال دز بیهوده وخطرات بالقوهای به بیماران میگردد. در این مطالعه، کیفیت تصاویر رادیوگرافی رایج، با استفاده از شاخصهای استاندارد مورد ارزیابی قرار گرفتند.
مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی کیفیت بیش از ۱۲۰۰ تصویر رادیوگرافی از آزمونهای رایج برای افراد بزرگسال در دو بیمارستان ارجاعی و دولتی شهرستان ساری بر اساس شاخصهای کیفی تعریف شده در راهنمای کمیسیون اروپایی و کتاب مرجع اطلس مریل مورد ارزیابی قرار گرفت. این ارزیابی در دوبخش شاخصهای آناتومیک و شاخصهای رادیوگرافیک انجام شد.
یافتهها: میانگین انطباق کیفی در شاخصهای آناتومیک و رادیوگرافیک در دو بیمارستان ۸/۹ ± ۹/۷۱ % میباشد. تیزی لبهها بهعنوان یک شاخص مهم رادیوگرافیک از نقاط قوت تمامی تصاویر رادیوگرافی در دو بیمارستان مورد مطالعه در شهر ساری است. بیشترین انطباق کیفی در هر دو بیمارستان و در هر دو شاخص مربوط به رادیوگرافی از مهرههای کمری میباشد.(۳/۷۴% بیمارستان امام و ۴/۷۴% بیمارستان بوعلی).
استنتاج: تصاویر رادیوگرافی در دو بیمارستان ارجاعی دولتی شهرستان ساری از کیفیت مطلوبی برخوردار است. دقت در فاز تنفسی بیمار در رادیوگرافی از ریه و انتخاب صحیح میدان تابش در رادیوگرافی از جمجمه انطباق کیفی تصاویر رادیوگرافی با شاخصهای استاندارد را بهطور قابل ملاحظهای افزایش خواهد داد.
الهام سادات بنی مصطفوی، سحر اولاد زاده، علیرضا صانعی مطلق، مریم طیبی،
دوره ۲۷، شماره ۱۵۵ - ( ۹-۱۳۹۶ )
چکیده
لنفوم بورکیت نوعی از لنفوم سلولهای B با تمایز ناکافی است. این بیماری نادر در افریقا اندمیک بوده و اغلب در کودکان و جوانان دیده میشود. این لنفوم حدود ۲-۱ درصد از کل لنفومها در بزرگسالان به ویژه افراد زیر ۳۵ سال را به خود اختصاص میدهد و میتواند بسیار بدخیم و پیشرونده باشد. در مقاله حاضر، موردی از لنفوم بورکیت در یک خانم ۳۴ ساله گزارش میشود که به دنبال دندان درد و ایجاد توده در فک پایین چپ، پس از اکسیزیون جراحی و نمونهبرداری برای هیستوپاتولوژی، تشخیص قطعی لنفوم بورکیت برای وی صورت گرفت. همچنین یافتههای سی تی اسکن، درگیری اعضای مختلف حفرات شکم و لگن، پستان و حفرهی اربیت را نشان داد. از آنجا که این نوع تومور، بسیار پیشرونده است، تشخیص زودرس و درمان به موقع به کمک تکنیکهای تصویربرداری دقیق برای تعیین میزان انتشار تومور لازم است.
زهرا مردانشاهی، یعقوب سخایی، محمد خادملو، قاسم جان بابایی ملا، سید قادر عقیلی، مریم طیبی،
دوره ۲۷، شماره ۱۵۸ - ( ۱۲-۱۳۹۶ )
چکیده
سابقه و هدف: سرطان پستان دومین علت رایج مرگ ناشی از سرطان است که شایعترین کانسر متاستاز دهنده به کبد میباشد.رادیوفرکوئنسی (RFA) روشی جدید برای متاستازهای کبدی است. لذا هدف از این مطالعه ارزیابی تاثیر RFA بر تومورهای متاستاتیک پستان به کبد بوده است.
مواد و روشها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده، تعداد ۵۲ بیمار مبتلا به متاستاز کبد با منشاء پستان که تعداد متاستاز کمتر از ۵ عدد و اندازه آن کمتر از ۵ سانتی متر داشتند وارد مطالعه شدند و در دو گروه مورد (درمان با کموتراپی همراه با RFA) و گروه شاهد(فقط شیمی درمانی) قرار گرفتند. بیماران از لحاظ وضعیت تومور کبدی باقیمانده، تغییر اندازه و عوارض درمان مورد بررسی قرار گرفتند. دادهها با نرم افزار SPSS ۲۰ آنالیز آماری شدند.
یافتهها: بیشترین فراوانی سایز توده مربوط به تودههای ۲تا۴ سانتیمتری با تعداد ۳۳ توده و پس از آن ۲۳ توده با سایز ۴تا۵ سانتیمتر بود. ۳۵ بیمار (۳/۶۷درصد) یک تومور قبلی داشتند. در ۵/۱۱درصدموارد بروز تومور جدید اتفاق افتاد و ۴/۶۵درصد افراد یک توده بعد از درمان داشتند.تودههای کبدی در ۹/۷۶درصد بیماران تحت درمان با RFA کنترل شدند که به طور معناداری بیشتر از گروه شاهد بود ( ۰۰۰۱/۰p< ).
استنتاج: مطالعه حاضر نشان داده است که روش RFA یک روش کارآمد و بی خطر در درمان متاستازهای کبدی از کارسینومای پستان میباشد و اثر سینرژیکی به سزایی در بهبود بیماران دریافت کننده رژیم شیمی درمانی خوراکی داشته است.
زهرا مردانشاهی، یعقوب سخایی، محمد خادملو، قاسم جان بابایی، سید قادر عقیلی، مریم طیبی،
دوره ۲۸، شماره ۱۶۲ - ( ۴-۱۳۹۷ )
چکیده
در مقاله فوق که در شماره ۱۵۸ اسفند ۱۳۹۶ در دوره ۲۷ این نشریه منتشر شده بود، قسمت Result در چکیده انگلیسی اشتباه چاپ شده بود، به صورت زیر اصلاح می گردد:
Results: The most frequent sizes of mass were ۲-۴ cm (n=۳۳, ۵۴%) and ۴-۵ cm (n=۲۳, ۳۸%). Among the patients, ۳۵ (۶۷,۳%) had one tumor before, in ۱۱.۵% renew tumor happened, and ۶۵.۴% had one tumor after treatment. Liver tumors were controlled in ۷۶.۹% in case group which was statistically higher than that in control group (P< ۰.۰۰۰۱).
غلامرضا فلاح محمدی، زهرا سمیعی، فاطمه میرشفیعی،
دوره ۲۸، شماره ۱۶۳ - ( ۵-۱۳۹۷ )
چکیده
سابقه و هدف: میزان تکرار تصاویر رادیوگرافی، به عنوان شاخص کنترل کیفی مطرح بوده و با بررسی آن نقاط قوت و ضعف بخش های رادیولوژی قابل ارزیابی است. تکرار تصاویر باعث افزایش دز پرتوی بیمار و پرسنل، از دست رفتن منابع و استهلاک دستگاه ها و افزایش زمان انتظار بیماران میگردد. در این مطالعه میزان تکرار تصاویر رادیوگرافی دیجیتال و عوامل مرتبط با آن مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، از دو بیمارستان دولتی شهرستان ساری، در سال ۱۳۹۶، تعداد ۱۷۲۴ اکسپوز بررسی شد. نوع رادیوگرافی، تعداد تصاویر تکرار شده و عامل منجر به تکرار به صورت آینده نگر ثبت شد. نمونه ها در قالب آمار توصیفی آنالیز گردید.
یافتهها: میانگین درصد تکرار تصاویر رادیوگرافی دیجیتال ۷/۸ درصد، بیشترین درصد تکرار به عملکرد کارشناسان رادیولوژی ۴/۶۹ درصد و در این بخش بیشترین سهم با ۷/۱۸ درصد، مربوط به عدم دقت در انطباق مرکز پنل و نقطه مرکزی تابش بوده است. سهم دستگاه مولد اشعه ایکس و پنل های دیجیتال ۴/۱۰ درصد، عامل وابسته به بیمار ۱/۱۶ درصد و سایر موارد ۱/۴ درصد بهدست آمد.
استنتاج: آموزشهای مداوم پرسنل، دقت در آزمون رادیوگرافی و بهکارگیری مربیان با تجربه در آموزش به دانشجویان، استفاده از سنسورهای زاویه کلیماتور لامپ برای جبران خطای پرسنل، وسایل ثابت کننده و حفظ آرامش بیمار از تکرار تصاویر به طور قابل توجهی میکاهد.
هادی مجیدی، علی قائمیان، فرناز گذازنده، فاطمه اسپهبدی، روح الله عبدی، رضاعلی محمدپور،
دوره ۲۹، شماره ۱۷۹ - ( ۹-۱۳۹۸ )
چکیده
سابقه و هدف: نفروتاکسیسیته ناشی از ماده حاجب(CIN) ناشی از یک عارضه شایع بوده و به یک عامل مهم بیماری و مرگ و میر بیمارستانی تبدیل شدهاست. هدف این مطالعه، تعیین میزان بروز CIN پس از انجام سیتی اسکن با تزریق وریدی و شناسایی ریسک فاکتورهای موثر برآن میباشد.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی- مقطعی بر روی ۱۰۰ بیمار مراجعهکننده به بیمارستان امام خمینی پس از انجام سیتی اسکن با تزریق ماده حاجب در سال ۱۳۹۵ انجام شد. فاکتورهای پیشگوییکنندهی بروز CIN بهصورت متغیرهای دموگرافیک، سابقه بیماری زمینهای، مصرف داروهای همزمان و یافتههای آزمایشگاهی با نرمافزار SPSS,۲۰ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: در مطالعهی حاضر با در نظر گرفتن افزایش در غلظت کراتینین سرمی پایه بیش تر از ۲۵ درصد یا mg/dl ۵/۰ در طی ۴۸ ساعت پساز تزریق ماده حاجب بهعنوان شاخصی از بروز CIN، میزان بروز ۷ درصد تشخیص داده شد. نرخ بروز CIN در افراد با فشارخون بالا (۰۲۸/۰= P) و افرادی که داروهای ARBs مصرف میکردند (۰۱۹/۰= P) بهطور معنیداری متفاوت بود. در این مطالعه BUN و GFR بهموازات هم بهعنوان مارکرهای دقیقتری نسبت به کراتینین در پیشبینی بروز CIN بودند. با این تفاوت که BUN دارای حساسیت بالاتر و ویژگی پایینتر است در حالی که eGFR ویژگی بالاتر و حساسیت کم تری را نشان داد.
استنتاج: در کنار فشار خون بالا و مصرف ARBs بهعنوان مهمترین ریسک فاکتورهای ابتلا بهCIN شناسایی شده در این مطالعه، شاهد عملکرد بهتر BUN نسبت به eGFR در پیشبینی بروز CIN بودیم. قدرت بالاتر BUN ممکن است متاثر از اندازه بزرگتر مقادیر آن و در نتیجه اثر کمتر خطاهای آزمایشگاهی بر روی آن باشد.
غلامرضا فلاح محمدی،
دوره ۳۰، شماره ۱۹۴ - ( ۱۲-۱۳۹۹ )
چکیده
سابقه و هدف: سیستمهای توموگرافی مولتی اسلایس از قابلیت بالایی در تشخیص ضایعات شکم و لگن برخوردارند. تزریق ماده حاجب یددار با غلظت و حجم مناسب کمترین اثرات جانبی و بیشترین کیفیت تصویر را رائه میدهد. در این مطالعه حجم ماده حاجب تزریق شده و سطح کنتراست تصویر، در مقایسه با الگوی استاندارد، در مراکز تصویربرداری ارجاعی استان مازندران مورد بررسی قرار گرفته است.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی از نوع پژوهش کمی اطلاعات پروتکل تصویربرداری از شکم ولگن و مشخصات بیمار در مراکز مورد بررسی ثبت شد. تفاوت حجم تزریق شده به روش رایج و روش استاندارد مقایسه شد. چند تصویر با دامنه کنتراست متفاوت بر اساس نسبت کنتراست به نویز تصویر(CNR) ارگانها توسط دو رادیولوژیست با تجربه در چهار گروه تقسیمبندی شد. درصد پیروی مراکز از روش استاندارد و درصد هر گروه کیفی بر پایه آمار توصیفی محاسبه شد.
یافتهها: درصد پیروی مراکز تصویربرداری سی تی اسکن استان مازندران از روش استاندارد (تزریق بر مبنای وزن)، ۳۷ درصد بود. ۶/۵۱ درصد تصاویر دارای کنتراست عالی و خوب بودند. بین وزن بیمار و حجم ماده حاجب تزریق شده همبستگی وجود نداشت (۰۵/۰< P). با افزایش گرم ید تزریق شده به ازای واحد وزن بدن بیمار، CNR ارگان ها افزایش می یابد.
استنتاج: باتوجه به نتایج این طرح لازم است مراکز تصویربرداری از الگوی انتخاب حجم ماده حاجب تزریق شده بر مبنای وزن پیروی نمایند و فرمهای مخصوص اطلاعات مشخصات بدنی بیمار در اختیار کارشناسان قرار گیرد. کنتراست تصویر تابع گرم یدتزریق شده بر واحد وزن بیمار است و لذا باید غلظت ماده حاجب تزریق شده به درستی انتخاب شود.
غلامعلی گدازنده، هادی مجیدی، الهام السادات بنی مصطفوی، فرناز گدازنده،
دوره ۳۱، شماره ۱۹۹ - ( ۵-۱۴۰۰ )
چکیده
سابقه و هدف: با توجه به اهمیت درگیری ریه در بیماران مبتلا به کرونا و نقشی که سیتیاسکن در تشخیص و انتخاب درمان بیماران دارد، این مطالعه با حجم نمونه بزرگ بر روی نتایج سیتی اسکن ریه بیماران مبتلا به کووید-۱۹ انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی مقطعی بر روی نتایج سیتی اسکن تمامی بیماران مشکوک، محتمل و قطعی کووید-۱۹ که در اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ به بیمارستان شفای ساری مراجعه کرده بودند، انجام شد. دستگاه سیتیاسکن، زیمنس ۱۶ اسلایس سری Emotion بود. سیتیاسکن به شیوه HRCT و فقط در مقاطع اگزیال و بدون استفاده از ماده حاجب و با مقاطع به ضخامت ۲ میلیمتر انجام شد. اطلاعات مورد نیاز ازجمله اطلاعات دموگرافیک نظیر سن، جنسیت، نتایج HRCT توسط رادیولوژیست از روی سیستم PACS جمعآوری و آنالیز شد.
یافتهها: از ۳۱۳۲ مورد سیتیاسکن انجام شده، ۱۸۸۳ نفر (۱/۶۰ درصد) یافته مثبتی نداشتند. از بین افراد با درگیری ریه ۱۱۳۸ نفر (۴/۳۶ درصد) علائم Highly suggestive و ۱۱۱ نفر (۵/۳ درصد) علائم Inconsistent داشتند. توزیع درگیری در ۹/۷۹ درصد دوطرفه، ۳/۵۳ درصد پریفرال و ۶/۸۷ درصد منتشر و از نظر مورفولوژی در ۹/۶۴ درصد تکهایی (patchy) بود. یافته گرند گلاس (Ground glass) در ۷/۹۶ درصد موارد با یافته مثبت وجود داشت و پلورال افیوژن نیز در ۴/۶ درصد موارد مشاهده شد. بیشترین درگیری در لوب راست تحتانی (۸۲ درصد) بود. ۶۹۷ نفر از افراد با یافته مثبت درگیری کمتر از ۲۵ درصد داشتند.
استنتاج: نتایج نشان داد گرند گلاس شایعترین یافته سیتیاسکن در بیماران کووید-۱۹ بوده و درگیریهای ریه بیشتر دو طرفه و در مناطق تحتانی ریه است.
مسلم بایرامی، ابراهیم نصیری، غلامرضا فلاح محمدی، سلمان غفاری، سیدمرتضی رحمان حسینی،
دوره ۳۱، شماره ۲۰۲ - ( ۸-۱۴۰۰ )
چکیده
سابقه و هدف: آرتروسکوپی تشخیصی یک روش تهاجمی و گران قیمت است که برای تشخیص پارگی منیسک زانو استفاده میشود. هدف از این مطالعه مقایسه یافتههای تصویربرداری تشدید مغناطیسی(MRI) در اختلالات داخلی زانو در مقایسه با آرتروسکوپی است.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی با رویکرد تشخیصی، در مجموع ۵۹ بیمار بین ماه دی سال ۱۳۹۸ تا شهریور ۱۳۹۹ با معیار ورود سن حداقل۱۸ و حداکثر ۶۰ سال و کاندید جراحی آرتروسکوپی در مراکز درمانی استان مازندران مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این پژوهش دقت، حساسیت و ویژگی گزارش MRI با استفاده از یافتههای آرتروسکوپی بعنوان استاندارد طلایی محاسبه شد. دادهها با استفاده نرمافزار SPSS نسخه ۲۲ تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: در این مطالعه ۵۹ بیمار در محدوده سنی ۱۸ تا ۶۰ سال (۸/۲ ± ۳۳/۲ سال) از سه مرکز درمانی استان مازندران مورد بررسی قرار گرفتند. از این تعداد ۸۴/۷ درصد مرد و ۱۵/۳ درصد زن بودند. حساسیت، ویژگی و دقت MRI در مراجعه به آرتروسکوپی برای پارگی رباط صلیبی قدامی به ترتیب ۹۷/۷ ، ۹۳/۷و ۹۶/۷ درصد و برای پارگی منیسک داخلی به ترتیب ۹۳/۲، ۸۷/۲، ۸۸ درصد بود و برای پارگی منیسک خارجی به ترتیب ۴۴/۴، ۷۹/۱، ۷۱/۲ درصد گزارش شد.
استنتاج: استفاده از MRI برای تشخیص آسیب دیدگیهای رباط صلیبی قدامی زانو روشی بسیار موثر و قابل اطمینان است که میتواند جایگزین مناسبی برای آرتروسکوپی تشخیصی باشد. تصویربرداری MRI برای تشخیص آسیبدیدگیهای بخش خلفی منیسک لترال زانو دارای حساسیت و دقت متوسطی است.