محسن رضائی، محمدتقی محمدی، حسن قشونی، فریده بهرامی، زهرا بهاری، شیما شهیاد، راحله حلبیان،
دوره ۳۵، شماره ۲۴۳ - ( فروردین ۱۴۰۴ )
چکیده
سابقه و هدف: آسیب‌های نخاعی معمولاً شدید بوده و درمان مؤثری ندارند. سلول‌های بنیادی مغز استخوان (BMSCs) با کاهش التهاب، تنظیم ایمنی، تحریک رگزایی، رشد و تمایز سلولی، پتانسیل قابل توجهی برای ترمیم دارند. آن‌ها با حمایت از رشد آکسون عصبی و بازسازی میلین، برای درمان این آسیب‌ها امیدوار کننده هستند. این مطالعه نقش BMSCs در رفع چالش‌های ترمیم بافت نخاع را بررسی می‌کند.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه مداخله ای-تجربی، BMSCs از استخوان ران موش‌های صحرایی (۲۰۰-۱۵۰ گرم) جدا شده و پس از کشت، از پاساژ سوم استفاده شد. ۳۰ موش ویستار (۳۰۰-۲۰۰ گرم) به سه گروه شاهد، کنترل ضایعه و تیمار با BMSCs تقسیم شدند. آسیب نخاعی با انداختن وزنه ۱۰ گرمی روی ناحیه T۱۳-L۱ ایجاد گردید. در روز هشتم بعد از آسیب، حلال یا ۱ میلیون BMSC در حجم ۱۰ میکرولیتر به محل آسیب تزریق شد. ارزیابی‌ها شامل تست BBB، تأخیر خروج از آب داغ، سرعت هدایت عصبی، رنگ‌آمیزی LFB و بیان GAP۴۳ با روش وسترن بلات انجام گرفت.
یافته‌ها: درمان با BMSCs سبب افزایش معنی‌دار نمره BBB و بهبود حرکت اندام‌های عقبی در موش‌ها شد. همچنین، این سلول‌ها زمان واکنش بیرون کشیدن پنجه را کاهش داده و عملکرد سیستم حسی را ارتقا دادند. علاوه بر این، BMSCs توانستند تاخیر رفلکس نخاعی را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهند و باعث تسریع پتانسیل عمل مرکب (CAMP) ثبت شده در عضله گاستروکنمیوس شوند. از سوی دیگر، این سلول‌ها با افزایش بیان پروتئین GAP۴۳، رشد و تکثیر آکسون‌ها را تقویت کردند و به بهبود میلینه شدن کمک شایانی نمودند.
استنتاج: استفاده از BMSCs به عنوان یک رویکرد درمانی به کاهش انحطاط آکسون و میلین کمک کرده و رشد و ترمیم نورون‌ها را افزایش می‌دهد. این اثرات ترمیمی در سطح مولکولی باعث افزایش بیان پروتئین GAP۴۳ و بهبود عملکرد حسی و حرکتی در اندام‌های عقبی حیوانات شد.
mazums.ac.ir