---

سابقه و هدف: استفاده از رادیوگرافی مستقیم دیجیتال داخل دهانی تنها در دو دهه گذشته امکان پذیر گشته است. برای تعیین این‌که آیا سیستم‌های دیجیتال جدید، تشخیص، درمان و پروگنوز را نسبت به روش‌های معمولی تغییر می‌دهند، مطالعات آزمایشگاهی و مطالعات کنترل شده کلینیکی مورد نیاز می‌باشد. هدف از این مطالعه مقایسه دقت تشخیصی سه سیستم رادیوگرافی دیجیتال CCD در تعیین پوسیدگی‌های بین دندانی می‌باشد. مواد و روش‌ها: با استفاده از سه سیستم CCD دیجیتال Planmecadixi ۲ با نرم افزار اختصاصی Dimaxixs ۲,۴.۱(Helsinki, Finland) و Progeny dental با نرم افزار اختصاصی Cygnus media ۳.۰(USA) و RVGai Trophy با نرم‌افزار اختصاصی Trophy windows access(Eastman Kodak,France)، از هفتاد و هشت سطح دندانی مربوط به پنجاه و دو دندان خلفی کشیده شده ترمیم نشده، تحت شرایط استاندارد رادیوگرافی گرفته شد. تصاویر توسط سه مشاهده گر مورد بررسی قرار گرفتند. وجود و محل (عمق) واقعی پوسیدگی‌ها به‌وسیله ارزیابی هیستولوژیک تعیین شد. دقت تشخیصی سیستم‌ها به‌وسیله استفاده از ضریب توافق Kappa مورد اعتبار سنجی قرار گرفت. یافته‌ها: هیچ تفاوت معنی‌داری در دقت تشخیصی پوسیدگی‌های بین دندانی، بین سه سیستم CCD به‌دست نیامد. استنتاج: دقت تشخیصی سیستم‌های دیجیتال CCD قابل مقایسه با یکدیگر است. وجود و عمق ضایعه، تأثیر معنی‌داری روی کارایی مدالیتی تصویربرداری ندارد. کارایی سیستم Planmeca بهتر از دو سیستم دیگر و کارایی Progeny بهتر از Trophy بود، اما تفاوت بین آن‌ها معنی‌دار نبود.

---

سابقه و هدف: ارزیابی طول دندان نقش مهمی در موفقیت و شکست درمان‌های دندان‌پزشکی دارد. تاکنون رادیوگرافی پری اپیکال جهت تخمین طول دندان به کار رفته است که مستلزم اکسپوژر به اشعه، صرف زمان، هزینه و ناراحتی بیمار می‌باشد. استفاده از رادیوگرافی پانورامیک می‌تواند مشکلات فوق را حل نماید. مشکل اصلی این روش بزرگ‌نمایی غیر یکنواخت آن می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط معنی‌دار بین طول واقعی و رادیوگرافیک دندان‌های پره‌مولر فک بالا می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تحلیلی- کاربردی، ۸۹ دندان شامل ۵۹ دندان پره‌مولر اول و ۳۰ دندان پره‌مولر دوم در بیماران مراجعه کننده به کلینیک‌های ارتودنسی شهر بابل به صورت نمونه‌گیری غیر تصادفی آسان انتخاب شدند. دندان‌ها براساس سیستم شماره گذاری یونیورسال به ۴ گروه T۱۴،T۲۴،T۱۵،T۲۵ تقسیم شدند. اندازه‌گیری طول دندان روی کلیشه‌های پانورامیک و دندان‌ها با استفاده از کولیس دیجیتال انجام شد. برای تخمین طول دندان از آنالیز رگرسیون خطی استفاده گردید. یافته‌ها: در مقایسه میانگین طول واقعی و پانورامیک بین دو گروه جنسی اختلاف معنی‌داری مشاهده گردید (۰۵/۰< p). برای هر گروه جنسی فرمول رگرسیون به‌دست آمد: ۰۱۷/۳+x ۸۱۸/۰ طول پره‌مولر اول مذکر، ۸۷۵/۱+x ۸۵۲/۰ طول پره‌مولر اول مؤنث، ۰۲۸/۲-x ۰۳۰/۱ طول پره‌مولر دوم مذکر، ۲۴۶/۲-x ۰۲۰/۱ طول پره‌مولر دوم مؤنث (x= طول رادیوگرافیک). استنتاج: استفاده از کلیشه پانورامیک جهت تخمین طول دندان های پره‌مولر فک بالا با استفاده از دستگاه مورد مطالعه کاربردی و قابل اعتماد است.

---

سابقه و هدف: افزایش طول زایده استایلوئید و مینرالیزاسیون بخشی از لیگامنت استایلویوئید در ۲۸-۲ درصد موارد در رادیوگرافی ‏پانورامیک دیده می‌شود. این شرایط در بعضی مواقع می‌تواند سبب درد در ناحیه سر و گردن یا سندرم ایگل (‏Eagle syndrome‏) شود. ‏هدف از این مطالعه، بررسی طول زایده استایلوئید در کلیشه‌های پانورامیک بود.‏ مواد و روش‌ها: ؟در مطالعه مقطعی حاضر، از ۸۰۰ کلیشه پانورامیک بیماران مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دانشکده ‏دندان‌پزشکی بابل در طول یک سال استفاده گردید. طول زایده استایلوئید بلندتر از ۳۰ میلی‌متر به عنوان اندازه غیر طبیعی در نظر گرفته ‏شد. داده‌های جمع‌آوری شده توسط نرم‌افزار آماری ‏SPSS‏ نسخه ۱۸ تحلیل گردید. آزمون‌های ‏Paired t، ‏Spearman‏ و ‏ANOVA‏ ‏جهت تحلیل داده‌ها مورد استفاده قرار گرفت. برای تمام آزمون‌ها ۰۵/۰ > ‏P‏ به عنوان سطح معنی‌داری در نظر گرفته شد.‏ یافته‌ها: میانگین (± انحراف معیار) طول زایده استایلوئید در سمت راست ۹۹/۶ ± ۷۴/۲۴ میلی‌متر و در سمت چپ ۴۵/۶ ± ۸۶/۲۳ ‏میلی‌متر به دست آمد. طول هر دو زایده با بالا رفتن سن افزایش یافت و در آقایان به طور معنی‌داری بلندتر بود (۰۵/۰ > ‏P‏). زایده ‏استایلوئید افزایش یافته در ۸/۱۹ درصد کلیشه‌ها یافت شد که در ۸۰ نفر به صورت دو طرفه بود. بیشترین شیوع موارد اندازه غیر طبیعی در ‏سنین ۵۰-۳۰ سال بود.‏ استنتاج: نتایج این مطالعه مشابه مطالعات قبلی بود؛ بنابراین با توجه به شیوع به نسبت بالای این ضایعه، پزشکان باید توجه خاصی ‏به این ضایعه در هنگام تشخیص و درمان درد در ناحیه سر و گردن معطوف کنند.‏

---

سابقه و هدف: بیماری سل از شایع‌ترین بیماری‌های عصر حاضر است که کیفیت زندگی بیماران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سل ریوی مراجعه کننده به مرکز مبارزه با سل در شهرستان زابل انجام پذیرفت.

مواد و روش‌ها: مطالعه توصیفی مقطعی حاضر بر روی ۱۶۸ بیمار مبتلا به سل ریوی در سال ۱۳۹۳ انجام پذیرفت. داده‌های مورد نیاز به وسیله پرسش‌نامه‌ای حاوی ۴۰ سوال گردآوری و پس از ورود به نرم افزار SPSS-v۲۱ به کمک آزمون مجذور کای، آنایز واریانس و t در سطح معنی‌دار ۰۵/۰< p تحلیل شد.

یافته‌ها: اکثر بیماران مورد مطالعه را زنان تشکیل می‌دادند (۳۵/۵۵ درصد). میانگین سنی بیماران ۹۳/۱۵±۵۸/۴۵ سال بود. میانگین نمره کیفیت زندگی بیماران ۸۴/۸±۸۸/۸۴ به دست آمد. آزمون t اختلاف معنی‌داری را بین کیفیت زندگی بیماران و وضعیت تاهل (۰۰۰/۰= p)، وضعیت اشتغال (۰۰۰/۰= p) و سابقه مصرف دخانیات (۰۳۹/۰= p) نشان داد. هم‌چنین آزمون آنالیز واریانس اختلاف معنی‌داری را بین کیفیت زندگی بیماران و سطح تحصیلات نشان داد (۰۰۰/۰= p). اما بین کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سل در متغیرهای جنسیت، محل سکونت بیماران و سابقه بیماری سل در خانواده اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. هم‌چنین آزمون کای دو رابطه معنی‌داری را بین کیفیت زندگی بیماران و سن آنان نشان نداد.

استنتاج: علی‌رغم توانایی درمان بیماری سل، این کسالت تاثیرات مهمی بر ابعاد مختلف کیفیت زندگی بیماران دارد. اعضای خانواده و تیم درمانی با شناخت عوامل تاثیرگذار بر کیفیت زندگی می‌توانند در راستای ارائه برنامه‌های مراقبتی و حمایتی از این اطلاعات استفاده کرده و بیماران را در سازگاری با بیماری و بهبود کیفیت زندگی یاری نمایند.

---

جنین پاپیروسی حالت نادری است که یک جنین مومیایی‌شده را در طی بارداری‌های چند قلویی توصیف می‌کند. به این نحو که یکی از قل‌ها در اوایل بارداری می‌میرد در حالی که قل یا قل‌های زنده دیگر به حیات خود ادامه می‌دهند. علت این مرگ ناشناخته است و به نظر می‌رسد بیش از آن که یک رخداد اتفاقی باشد از ناهنجاری‌های رشد و تکامل اوایل بارداری ناشی شود. هدف از مطالعه حاضر معرفی یک جنین پاپیروسی است که در طی لیبر تشخیص داده شده است.

در بررسی سونوگرافی از مادر بارداری مشخص شد که وی با سن حاملگی ۱۹ هفته و ۴ روز، دوقلو باردار است. سونوگرافی یکی از قل‌ها را زنده و قل دیگر را فاقد حیات گزارش کرده بود. زایمان مادر به روش طبیعی و در سن حاملگی ۳۸ هفته و ۴ روز انجام شد که حاصل آن یک قلِ پسر، زنده و به ظاهر سالم با امتیاز آپگار ۹ و وزن ۳۰۰۰ گرم بود در حالی که قل دیگر که او نیز پسر بود، مرده بود و کاملاً مومیایی به نظر می‌رسید و وزن ۸۰۰ گرم داشت.

جنین پاپیروسی مورد نادری است که تشخیص به موقع آن برای پیشگیری از عوارض شدید، بسیار مهم است. بررسی کامل جنین و جفت به تعیین عوامل مؤثر در ایجاد جنین پاپیروسی کمک خواهد کرد.

---

سابقه و هدف: ام اس به عنوان یک بیماری خود ایمنی، شایع‌ترین بیماری التهابی دمیلینه در افراد جوان است که روی سیستم اعصاب مرکزی تأثیر می‌گذارد. در این مطالعه، با توجه به اثر آنتی‌اکسیدانی و حفاظت نورونی میریسیترین، اثر تجویز این ماده بر نقایص شناختی در مدل موش صحرایی مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، چهل سر موش صحرایی نژاد ویستار به پنج گروه مختلف تقسیم شدند. از تزریق داخل هیپوکمپی ۳ میکرو لیتر اتیدیوم بروماید ۰۱/۰ درصد، با استفاده از سرنگ همیلتون جهت القای دملیناسیون استفاده شد. داروی میریسیترین به میزان ۵ میلی‌گرم/کیلوگرم به مدت ۷ روز به صورت داخل صفاقی بعد از القای دمیلیناسیون تزریق گردید. اندازه‌گیری حافظه اجتنابی غیر فعال در دستگاه شاتل باکس، حافظه فضایی با دستگاه ماز آبی موریس و میزان تعادل با دستگاه روتارود انجام شد. همچنین سطح هیپوکمپی مالون دی‌آلدئید (MDA )، فاکتور نکوز دهنده توموری آلفا (TNF-α) و ظرفیت تام آنتی‌اکسیدانی (TAC) اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: تزریق اتیدیوم بروماید موجب افزایش معنی دار سطح هیپوکمپی MDA وTNF-α  و کاهش فعالیت ظرفیت تام آنتی اکسیدانی هیپوکمپ شد (۰۰۱/۰ < P). تیمار میریسیترین از کاهش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و افزایش سطوح هیپوکمپی MDA وTNF-α  ناشی از اتیدیوم بروماید به طور معنی‌داری ممانعت کرد(۰۵/۰ < P، ۰۰۱/۰ < P). ارزیابی رفتاری نیز نشان داد که تیمار با میریسیترین به طور قابل توجهی باعث ﺑﻬﺒﻮد ﺗﻮاﻧﺎیﯽ ﻧﮕﻬﺪاری اﻃﻼﻋﺎت و یﺎدآوری، بهبود حافظه فضایی و تعادل شد.
استنتاج: تزریق اتیدیوم بروماید به ناحیه CA۱ هیپوکمپ منجر به القا بیماری ام‌اس می‌گردد و تجویز میریسیترین احتمالا از طریق مسیرهای آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی باعث بهبود حافظه و عملکرد حرکتی در مدل ام‌اس می‌شود.