۶ نتیجه برای توموگرافی کامپیوتری
اعظم حدادی، حسن عزیزی، سینا حقانی فر، نرجس هوشیاری،
دوره ۲۹، شماره ۱۷۸ - ( ۸-۱۳۹۸ )
چکیده
سابقه و هدف: به منظور داشتن پاکسازی کامل و مناسب کانال ریشه و دستیابی به درمان ریشه موفق، نیاز به آشنایی با مورفولوژی و آناتومی کانال ریشه است. بدین منظور ما در این مطالعه به بررسی شیوع و مورفولوژی کانال C شکل در مولر دوم مندیبل پرداختیم.
مواد و روش‌ها: این مطالعه بصورت توصیفی مقطعی در سال ۱۳۹۷ انجام شد. از آرشیو توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی یا همان (CBCT)Cone beam computed tomography مربوط به ۲۶۰ بیمارکه به مقاصد تشخیصی درمانی به یک مرکز رادیولوژی در شهر ساری مراجعه کرده بودند استفاده شد. تصاویر کانال ریشه مولر دوم مندیبل بصورت مقاطع عرضی و با فواصل ۱ میلی‌متر بررسی شدند، که در این مطالعه شیوع کانال C شکل و جنسیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. دندان‌های دارای کانال C شکل طبق کلاس‌بندی fan و همکاران طبقه‌بندی شدند و برای تحلیل نیز از آزمون مربع کامل و آزمون نسبت استفاده شد.
یافته‌ها: از بین ۲۶۰ مولر دوم مندیبل، ۳۰ نمونه (۵/۱۱ درصد) دارای کانال C شکل بودند. که در بین دندان‌های دارای کانال C شکل، کانال تایپ lC بیش‌ترین شیوع را داشت. در این مطالعه جنسیت، تاثیر بسزایی درشیوع کانال C شکل داشت به طوری که زنان، شیوع به مراتب بالاتری را نشان دادند.
استنتاج: با توجه به اینکه فراوانی کانال C شکل در مولر دوم مندیبل در جمعیت شمال ایران نسبتا بالاست، بهتر است به اهمیت آشنایی دندانپزشکان با ویژگی‌های این آناتومی و ارجاع این موارد به متخصص درمان ریشه توجه کرد.
عباس مسگرانی، آزاده ذکریایی، اعظم حدادی کوهساری، سینا حقانی فر، جمشید یزدانی چراتی، ارمان ابراهیمی،
دوره ۳۰، شماره ۱۸۵ - ( ۳-۱۳۹۹ )
چکیده
سابقه و هدف: هدف از پاکسازی مکانیکی کانال ریشه، تمیز کردن دیواره‌های کانال و ایجاد شکل مخروطی جهت تسهیل دسترسی، شستشوی موثر و پرکردگی همه فضای کانال ریشه می‌باشد. خطاهایی همانند جابجایی کانال ریشه بوسیله برداشت بیش از حد عاج از کانال ریشه ایجاد می شود.هدف از این مطالعه،بررسی جابجایی (transportation) کانال ریشه بوسیله فایل چرخشی BT Race و فایل دستی با توموگرافی کامپیوتری (CBCT) می باشد.
مواد و روش‌ها: مطالعه از نوعEx-vivo و بر روی ۵۴ عدد دندان مولر اول کشیده شده صورت پذیرفت. خمیدگی ریشه، به وسیله روش اشنایدر اندازه‌گیری شد. آماده‌سازی در ۲ گروه ۲۷ تایی توسط فایل چرخشی و دستی انجام شد. قبل و بعد از پاکسازی کانال‌ها، تصاویر CBCT تهیه شد. برای اندازه گیری مقدار جابجایی کانال از نرم‌افزار SPSS ۱۸ استفاده شد.
یافته‌ها: اختلاف میانگین و انحراف معیار میزان جابجایی کانال بین ۲ گروه در مقطع T۱ (۱ میلی‌متری از فورامن اپیکال) برابر ۱۶/۰±۲۴/۰، در مقطع T۲ (۲ میلی‌متری از فورامن اپیکال) برابر ۱۳/۰±۱۹/۰ و در مقطع T۳ (۳ میلی‌متری از فورامن اپیکال) ۱۲/۰± ۱۷/۰ بود. میزان TD (Total Deviation) در این مطالعه ۰۲۲/۰ به‌دست آمد. تفاوت دو فایل دستی و چرخشی در ایجاد جابه‌جایی در مقطع T۱ با (۵۱/۰P=) و T۳ با (۵۷/۰P=) تفاوت معنی‌داری نداشتند اما در مقطع T۲ از لحاظ آماری معنی‌دار بود (۰۲۷/۰P=).
استنتاج: میانگین میزان جا بجایی کانال در ۲ میلی‌متری فورامن اپیکال توسط فایل‌های دستی کم‌تر از فایل‌های چرخشی است. سیستم چرخشی BT race و دستی K-Flexofile می‌توانند انحنای کانال ریشه را حفظ کنند؛ بنابراین می‌توان از این سیستم‌ها در کلینیک با کم‌ترین جابه‌جایی اپیکالی استفاده نمود.
شهریار عالیان، آزالیا پاکزاد، فاطمه آهنگرکانی، فرناز گدازنده، هادی مجیدی، پویا درزی، علیرضا داودی،
دوره ۳۲، شماره ۲۰۸ - ( ۲-۱۴۰۱ )
چکیده
سابقه و هدف: با توجه به لزوم تشخیص به موقع بیماران مشکوک به کووید-۱۹ جهت کاهش شدت بیماری با استفاده از سی‌تی‌اسکن و چون در مطالعات قبلی به این موضوع پرداخته نشده است، هدف از انجام مطالعه حاضر بررسی یافته‌های سی‌تی اسکن ریه و شدت درگیری آن در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ بود.
مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی گذشته نگر در سال ۹۹-۱۳۹۸ انجام شد. جامعه آماری تمامی بیماران بستری در بیمارستان رازی قائم شهر که علائم کووید-۱۹ و آزمایش RT-PCR مثبت داشتند، بود. کلیه اسکن‌ها توسط متخصص رادیولوژی گزارش شد. داده‌ها با آزمون کای اسکوئر و تی تست تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: ۶۶۶ بیمار (۳۶/۵۱ درصدزن و ۶۴/۴۸ درصد مرد) بررسی شدند. میانگین سنی بیماران ۵۵/۱۶±۰۶/۵۴ سال بود. بیش‌ترین میزان درگیری ریه در محدوده متوسط بود که الگوی کدورت شیشه مات (GGO) (۳۳/۳۹ درصد) به عنوان بیش‌ترین الگو در این محدوده مشاهده شد. در محدوده شدید درگیری ریه نیز الگو GGO (۳۷/۲۲ درصد) بیش تر مشهود بود. از نظر درصد درگیری ریه، ۷۵/۶درصد در گروه ۲۵-۰درصد، ۲۹/۲۲درصد درگیری ریه در محدوده ۵۰-۲۵ درصد و ۲۷/۲۰درصد درگیری بیشتر از ۷۵ درصد داشتند. بیشتر بیماران در وضعیت suggestive highly قرار داشتند که در این وضعیت شدت درگیری ریه بیماران در محدوده متوسط (۹۷/۴۵درصد) بیش‌ترین درصد را داشت، از لحاظ آماری بین متغیرهای شدت درگیری در این وضعیت تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد(۵۳۵/۰ P=).
استنتاج: علامت شاخص سی‌تی‌اسکن که در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ در استان مازندران به‌دست آمد در درجه اول GGO و به دنبال آن نمای consolidation و crazy paving بوده است.
محمدامین موعودی، الهام محمودی، احسان موعودی، زهرا السادات مدنی، سیدعلی سیدمجیدی،
دوره ۳۲، شماره ۲۱۲ - ( ۶-۱۴۰۱ )
چکیده
سابقه و هدف: سنگ‌های پالپی توده‌های کلسیفیه در اتاقک پالپ یا کانال‌های ریشه دندان هستند.توموگرافی کامپیوتری با پرتو اشعه X مخروطی شکل(CBCT) می‌تواند آناتومی تاج و ریشه و کلسیفیکاسیون‌ها را مشخص و به تشخیص بهتر کمک کند. هدف از این مطالعه تعیین فراوانی سنگ های پالپ در تصاویر CBCT بود.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، ۵۰۰ تصویر CBCT از شهر بابل (شمال ایران) وارد شد. در ابعاد اگزیال، کرونال و ساجیتال با نرم‌افزار NNT vewier سنگ پالپی با حضور یک نمای گرد یا بیضی شکل از یک توده متـراکم منفرد در حفره پالپ یا کانال‌های ریشه تشخیص داده شد. پارامترهایی مانند سن، جنس، نوع دندان، فک، سمت درگیر، وضعیت دندان (سالم، پوسیده و ترمیم شده) و محل سنگ پالپی (تاج و یک سوم سرویکال، میانی، اپیکالی ریشه) شناسایی و در چک لیست ثبت شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار آماری ۲۲SPSS و آزمون‌های chi-square و Independent Samples T-test صورت گرفت.
یافته‌ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان مطالعه ۱۴/۳۵ ± ۳۸/۸۰ سال بود. سنگ‌های پالپی در ۷۱ فرد (۱۴/۲ درصد) و ۱۱۹ دندان (۰/۹۳ درصد) مشاهده شدند. فراوانی سنگ پالپی در زنان، فک بالا، مولرها، دندان‌های سالم و پالپ تاجی به‌طور معنی‌داری بیشتر بود(۰/۰۵ P<). تفاوت معنی‌داری بین فراوانی سنگ پالپی در دو سمت چپ و راست دیده نشد (۰/۳۴۳ P=). هم‌چنین از نظر میانگین سنی تفاوت معنی‌داری بین افراد با و بدون سنگ پالپی مشاهده نشد (۰/۳۳۴ =P).
استنتاج: نتایج این مطالعه نشان داد که شیوع سنگ پالپی در جمعیتی از شمال ایران کم است. شیوع سنگ پالپی در زنان، در دندان‌های فک بالا، در مولرها، در دندان‌های سالم و در پالپ تاجی بیشتر بود.
نگاره صالح آبادی، محمد ابراهیمی ساروی، عاطفه غلامپور، درسا گیاهی، جمال فرهادی توماج، امیرحسین پاکروان،
دوره ۳۴، شماره ۲۳۱ - ( ۱-۱۴۰۳ )
چکیده
سابقه و هدف: یکی از مشکلات پیچیده در دندانپزشکی، درمان نهفتگی دندان مولر سوم است. پیچیدگی در اتیولوژی نهفتگی مولر سوم به علت شرایط پاتولوژیک مختلف منجر به درهم ریختگی قوس دندانی و تحلیل ریشه دندان مجاور می‌گردد. این مطالعه با هدف، ارزیابی وضعیت رویشی دندان عقل نهفته فک تحتانی و تحلیل خارجی ریشه مولر دوم مجاور، انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: درمطالعه مقطعی و اپیدمیولوژیک تحلیلی حاضر، تصاویرCBCT حدود ۵۰۰ دندان مولر سوم فک تحتانی مورد بررسی قرار گرفت. دندان‌های مولر سومی‌که دارای نهفتگی مزیوانگولار یا افقی بودند وارد مطالعه شدند.کلیه تصاویر توسط دستگاه CBCT CS۹۳۰۰ (Carestream Dental LLC, Atlanta ,Georgia) با پارامترهای اکسپوژر مشابه تهیه شده بودند. تصاویر توسط دانشجوی سال آخر دندانپزشکی، زیر نظر متخصص رادیولوژی دهان، فک و صورت در اتاق نیمه تاریک و مانیتور LG (LCD,۲۰inch,۱۶۰۰×۹۰۰pixel) در پلن های ساجیتال، آگزیال و کرونال ارزیابی شدند. تصاویر براساس موقعیت تحلیل خارجی ریشه به صورت ۳/۱ اپیکالی، میانی و سرویکال ریشه طبقه‌بندی شدند. شدت تحلیل خارجی ریشه در دندان مولر دوم نیز در سه دسته ی مختصر ( Slight)، مقدار بسیار کمی از ضخات عاج درگیر شود، متوسط ( Moderate)، نیمی از عاج درگیر شود و شدید (Severe)، حفره پالپ درگیر شود، طبقه بندی شد. هم چنین ارتباط آن با سن و جنسیت تعیین گردید و در نهایت با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه ۲۲) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: در مطالعه حاضر در مجموع ۵۰۰ دندان عقل در تصاویر CBCT مشاهده شد که ۱۰۱ دندان عقل نهفته دارای موقعیت مزیوانگولار یا افقی بودند. در این ارزیابی، شیوع دندان عقل نهفته با موقعیت مزیوانگولار (۶۸ مورد) و افقی(۳۳ مورد) حدود ۲/۲۰ درصد بود و شیوع تحلیل خارجی در ریشه مولر دوم مندیبل مرتبط با دندان عقل نهفته حدود ۱۰/۹ درصد بود. شیوع تحلیل خارجی در زنان بیشتر از مردان بود(۰/۰۴=P). درتعیین موقعیت تحلیل خارجی و شدت آن در ریشه‌ی دندان مولر دوم مشخص شد که بیش‌ترین موقعیت تحلیل خارجی ریشه مربوط به قسمت میانی دندان (۶۳/۷ درصد) و کم‌ترین آن مربوط به قسمت اپیکال (۹/۲ درصد) بود. در بررسی شدت تحلیل خارجی ریشه، در ۱۸۹/۱ درصد ازنمونه‌ها تحلیل ریشه دندان مولر دوم مشاهده نشد. در بررسی‌گروه سنی مشخص شد تحلیل در گروه سنی ۳۰-۱۸ سال شایع‌تر بود( ۰/۰۴=P). تنها نمونه دارای تحلیل متوسط در گروه سنی ۴۵-۵۵ و مرد بود. گروه سنی ۱۸-۳۰ سال و خانم‌ها، به‌طور معنی‌داری، تحلیل مختصر بیشتر از گروه‌های متناظر خود دارند. ارتباط میان نوع نهفتگی دندان عقل تحتانی و فراوانی تحلیل خارجی ریشه مولر دوم مجاور از نظر آماری معنی‌دار بود (۰/۰۳=P). در بررسی رابطه میان نوع نهفتگی دندان عقل فک تحتانی و شدت تحلیل خارجی ریشه مولر دوم مجاور مشاهده شد که میان نوع نهفتگی دندان عقل تحتانی و شدت تحلیل خارجی ریشه مولر دوم مجاور ارتباط آماری معنادار بوده است (۰/۰۱=P). هم‌چنین شدت تحلیل در موقعیت افقی نسبت به مزیوانگولار شدیدتر بود.
استنتاج: از بررسی نتایج این مطالعه، گروه سنی بیمار، جنسیت و موقعیت دندان مولر سوم نهفته به عنوان فاکتورهای مهم اثرگذار بر تحلیل خارجی ریشه مولر دوم مجاور با دندان مولر سوم نهفته می‌باشد. میان نوع نهفتگی دندان عقل تحتانی با فراوانی و شدت تحلیل خارجی ریشه مولر دوم مجاور از نظر آماری ارتباط معنی‌داری وجود دارد.
یونس سعدآبادی، فریدا عابسی، احسان موعودی، ثریا خفری،
دوره ۳۴، شماره ۲۳۴ - ( ۴-۱۴۰۳ )
چکیده
سابقه و هدف: آناتومی کانال پالاتین بزرگ برای دندان پزشکان و جراحان فک و صورت از لحاظ انجام فرآیندهای جراحی مختلف از جمله بی‌حسی موضعی، جای گذاری ایمپلنت دندانی، جراحی سینوس‌های پارانازال حائز اهمیت است. در نمای اگزیال، سوراخ کامی بزرگ (GPF) معمولا در محاذات مولر دوم مشاهده می‌گردد و توسط مخاط ضخیم پنهان است که تعیین موقعیت بالینی آن با توجه به علائم آناتومیکی مهم می‌باشد. لذا هدف از مطالعه حاضر، بررسی و ارزیابی تنوعات آناتومیک سوراخ و کانال کامی بزرگ، میانگین قطر سوراخ کامی بزرگ و کوچک و موقعیت سوراخ کامی بزرگ توسط تکنیک تصویربرداری توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی بود.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی گذشته‌نگر، ۳۱۶ تصویر CBCT مربوط به فک بالا به منظور شناسایی سوراخ کامی بزرگ و کوچک و کانال کامی و موقعیت آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. تصاویر CBCT تهیه شده از بیماران، از نظر مورفولوژی و قطر GPF و کانال کامی بزرگ، مورد ارزیابی قرارگرفتند. از نظر شکل آناتومیک کانال کامی بزرگ در پلن ساجیتال و موقعیت فورامن کامی بزرگ در پلن اگزیال نسبت به دندان مولر دوم در فک بالا مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات موردنیاز در چک لیستی که بدین منظور تهیه شده بود، جمع‌آوری شد. به کمک دو مشاهده‌گر متخصص رادیولوژی فک و صورت، تصاویر CBCT بررسی شدند و سپس نظر خود را اعلام کردند و ۲۰ درصد از داده‌ها برای خطای مشاهده‌گر تکرار شد. در این مطالعه، نمونه‌ها جهت آنالیز آماری به سه دسته گروه سنی تقسیم شدند. رابطه بین گروه های سنی و GPF و کانال کامی بزرگ مورد بررسی قرار گرفت. پس از جمع‌آوری داده‌ها، اطلاعات توسط نرم‌افزار SPSS V,۲۳ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و داده‌ها با استفاده از شاخص‌های تعداد و درصد و شاخص‌های مرکزی و پراکندگی، توصیف شدند. سطح معناداری ۰/۰۵ P<در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که سوراخ کامی بزرگ در ۶۳/۹ درصد دیستال مولر دوم و۳۶/۱درصد همسطح با مولر دوم در تصاویر CBCT دیده می‌شوند. از نظر مورفولوژی فورامن، شایع‌ترین شکل، بیضی در ۱۰۷ نفر (۳۳/۹ درصد) مشاهده شد. هم‌چنین طبق بررسی‌های صورت گرفته، شایع‌ترین مورفولوژی کانال کامی بزرگ، آبشاری در ۱۲۰ نفر (۳۸ درصد) بــوده است. هم‌چنیــن نتایج نشان داد که رابطه معناداری بین مورفولوژی سوراخ کامی بزرگ و جنسیت وجود دارد به‌طوری‌که اشکال گرد و بیضــی در مردان بیشتر و اشکال بیشکل و شکافی و قطره اشکی در زنان، بیشتر است. تعداد فورامن کامی کوچک در۸۸/۸ درصد موارد کم‌تر از ۳ عدد بوده است. طبق آزمون‌های آماری ارتباط معنی‌داری بین قطر فورامن کامی کوچک با جنس، سن و جهت فکی وجود داشته است (۰/۰۴۶=P).
استنتاج: با توجه به اینکه سوراخ کامی بزرگ در بیشتر موارد در دیستال مولر دوم قرار می‌گیرد و ارتباط معنی‌داری بین شکل GPF و موقعیت آن یافت شد، لذا به منظور جلوگیری از مشکلات جراحی، ارزیابی تنوعات آناتومیک سوراخ و کانال کامی بزرگ به خصوص قبل از جراحی دندان عقل فک بالا، ضروری است.
mazums.ac.ir