فاطمه عبداللهی، جمشید یزدانی چراتی، زهرا کاشی، مهران ضرغامی،
دوره ۳۳، شماره ۲۲۶ - ( ۸-۱۴۰۲ )
چکیده
سابقه و هدف: چاقی یک مشکل بهداشت عمومی رو به افزایش در دنیا است. در این مطالعه، شیوع چاقی و اضافه وزن در زنان متاهل در سن باروری و ارتباط آن با عوامل تجمعی اجتماعی- اقتصادی در استان مازندران مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی– همبستگی به روش خوشه ای چند مرحله ای، ۵۴۰ زن ۴۵-۱۵ ساله تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی استان مازندران در سال ۱۳۹۹ بررسی شدند. نمونه‌ها بر حسب نمایه توده بدن (kg/m۲) به سه سطح چاق (۳۰≤)، اضافه وزن (۹/۲۹-۲۵) و طبیعی (۹/۲۴-۵/۱۸) تقسیم شدند. وضعیت اجتماعی-اقتصادی با استفاده از ۸ شاخص و روش Oaxaca-Blinder decompositionتعمیم یافته به سه سطح خوب (نمره بیش‌ترو مساوی ۵)، متوسط (نمره ۵-۳) و ضعیف (مساوی یا کم‌تر از ۳) طبقه‌بندی شد ارتباط متغیرهای اجتماعی- اقتصادی یک بار به‌طور جداگانه و یک بار به صورت تجمعی با سطوح مختلف نمایه توده بدن در رگرسیون بایناری مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: شیوع چاقی و اضافه وزن به‌ترتیب ۳/۲۳ و ۵/۴۸ درصد بود. وضعیت اجتماعی- اقتصادی در ۲/۲۶ درصد نمونه‌ها خوب، ۳/۶۴ درصد متوسط و ۵/۹ درصد ضعیف بود. بین چاقی زنان با تعداد فرزندان (۱۷/۵-۵۰/۱ :CI ۹۵ درصد، ۷۲/۲ : OR) و سابقه چاقی در والدین (۹۴/۰-۱۹/۰ : CI درصد ۹۵ ، ۴۳/۰: OR) به ترتیب ارتباط معنی‌دار مثبت و منفی وجود داشت. ارتباط معنی‌داری بین چاقی زنان با وضعییت اجتماعی- اقتصادی تجمعی یافت نشد(۰/۰۵P>).
استنتاج: در این مطالعه، چاقی و اضافه وزن در زنان در سن باروری در همه سطوح اجتماعی- اقتصادی به ابعاد همه‌گیری نزدیک بود. جهت بررسی دقیق‌تر عوامل مداخله‌کننده و توضیح دقیق‌تر علت افزایش روند سریع چاقی در طبقات اجتماعی– اقتصادی مختلف، مطالعات وسیع‌تری پیشنهاد می‌گردد.
mazums.ac.ir