---

سابقه و هدف: افزایش روز افزون مقاومت آنتی‌بیوتیک ها و عوارض جانبی آن‌ها توجه به داروهای گیاهی و مواد ضد میکروبی طبیعی را برای مقابله با عفونت‌ها و یا مهار عوارض جانبی داروهای سنتتیک بیشتر نموده است. در این پروژه ضمن بررسی اثرات ضد میکروبی عصاره گیاه سیاهدانه، عوارض مسمومیت کلیوی جنتامایسین، تأثیرسیاهدانه بر مسمومیت کلیوی ناشی از جنتامایسین و همچنین اثراث مصرف توأم جنتامایسین و سیاهدانه در درمان عفونت ادراری ناشی از باکتری اشریشیاکلی در خرگوش مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش‌ها: به منظور انجام این تحقیق تجربی، تعداد ٣۶ سر خرگوش نر نیوزلندی به طور تصادفی به ٧ گروه جنتامایسین- باکتری، سیاهدانه- باکتری، سیاهدانه- جنتامایسین- باکتری، باکتری تنها، سیاهدانه- جنتامایسین، جنتامایسین و گروه شاهد تقسیم و پس از ده روز تجویز دارو یا پلاسبو، نمونه‌های کلیه برای آزمایشات هیستوپاتولوژیک جمع‌آوری و اثرات نفروتوکسیک جنتامایسین و همچنین اثرات حفاظتی سیاهدانه بر روی کلیه مورد بررسی قرار گرفت. اثر ضد باکتری عصاره، با انجام آزمایشات برون تنی نیز مورد ارزیابی قرار گرفت و مقادیر حداقل غلظت مهارکننده رشد و حداقل غلظت‌کشندگی باکتری عصاره سیاهدانه به دست آمد. داده‌ها با استفاده از آزمون های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: مقدار نیتروژن اوره، کراتینین ادرار و خون در گروه دریافت کننده باکتری نسبت به گروه کنترل افزایش یافته بود (۰۵/۰>p) این تغییرات بیوشیمیایی در گروه دریافت کننده باکتری- سیاهدانه نسبت به گروه باکتری کاهش یافته بود (۰۵/۰>p). در بررسی‌های هیستوپاتولو‍ژی بافت کلیه، نکروز توبولار حاد گروه‌های باکتری و جنتامایسین- باکتری بیشتراز گروه سیاهدانه- باکتری و در گروه سیاهدانه- جنتامایسین- باکتری نکروز توبولار خفیف مشاهده شد. استنتاج: با توجه به نتایج فوق، سیاهدانه علاوه بر اثر ضد باکتریایی علیه اشریشیاکلی، از عوارض مسمومیت کلیوی جنتامایسین جلوگیری می‌کند. از این‌رو ممکن است بتوان آن‌را به‌عنوان جانشین یا همراه جنتامایسین مطرح نمود.