حسین بذرگری، علی نقی زاده، حسن زرقانی،
دوره ۲۹، شماره ۱۷۸ - ( ۸-۱۳۹۸ )
چکیده
سابقه و هدف: تابش زمینه به‌طور طبیعی در محیط زیست وجود دارد و باعث پرتوگیری می‌شود. این پرتوها می‌توانند موجودات زنده را تحت تأثیر قرار داده و سبب آسیب‌های کروموزومی، بیماری‌های ژنتیکی و سوماتیکی شوند. چشمه‌های آبگرم طبیعی یکی از منابع تابش گامای زمینه هستند. این مطالعه به منظور تعیین دز جذبی گامای محیطی و دز موثر سالانه چشمه‌های آبگرم استان خراسان جنوبی و مقایسه آن با استاندارد در فصل تابستان و پاییز سال ۱۳۹۷ انجام شد.
مواد و روش‌ها: برای اندازه‌گیری گامای محیطی چشمه‌ها، از دزیمتر X۵CPLUS استفاده شد. دزیمتری برای هر چشمه در فضای باز و بسته در تابستان و پاییز صورت گرفت و نتایج تابش گامای زمینه بر حسب نانو سیورت در ساعت و دز موثر سالانه بر حسب میلی سیورت در سال محاسبه شد. تحلیل نتایج با استفاده از نرم‌افزار اکسل و SPSS و آزمون ANOVA با ۰۵/۰= α صورت گرفت.
یافته‌ها: بر اساس یافته‌های مطالعه، میانگین تابش گامای زمینه در آبگرم دیگ رستم بالاترین و آبگرم طبس پایین‌ترین میزان را داشت. همچنین میانگین دز موثر در تمامی آبگرم‌ها در فضای باز به‌طور معنی‌داری کم‌تر از فضای بسته بود (۰۰۱/۰>P).
استنتاج: بر اساس نتایج مطالعه، میانگین تابش گامای زمینه و دز موثر سالانه در فضای باز برای همه چشمه‌ها در حد کم‌تر از میانگین جهانی است ولی در فضای بسته آبگرم طبیعی فردوس، سربیشه و درمیان، بیش‌تر از میانگین جهانی قرار دارند که ممکن است باعث مخاطراتی برای استفاده کنندگان از آن‌ها و افراد شاغل در آن‌جا شود.
mazums.ac.ir