یوسف دادبان شهامت، روشنک رضایی کلانتری، محمدعلی ززولی، علی بخشی، داریوش زینال زاده،
دوره ۲۶، شماره ۱۴۰ - ( ۶-۱۳۹۵ )
سابقه و هدف: بسیاری از روشهای گندزدایی متداول پساب دارای مشکلات راندمان پایین، مسایل فنی و هزینههای بالا میباشند. لذا این تحقیق به منظور افزایش کارایی فرایند گندزدایی پساب واقعی با استفاده از ازن زنی کاتالیزوری انجام شده است و از لحاظ اقتصادی با فرایند کلرزنی مورد مقایسه قرار گرفته است.
مواد و روشها: در این فرایند، کربن فعال مغناطیسی به عنوان کاتالیست در راکتور نیمه پیوسته برای گندزدایی پساب شهری تصفیه خانه فاضلاب بندرگز در سال ۱۳۹۴ استفاده شد. راندمان گندزدایی با استفاده از شاخص کلیفرمهای گرماپای صورت گرفت و تاثیر پارامترهای غلظت کاتالیست (صفر، ۵/۰، ۱، ۲ و ۵ گرم در لیتر)، زمان تماس (۱، ۲، ۵، ۱۰، ۲۰ و ۴۰ دقیقه) و دانسیته میکروبی و بازیابی مجدد کاتالیست بر فرایند گندزدایی به روش شرایط بهینه مورد بررسی قرار گرفت و در پایان، هزینههای اقتصادی آن با روش مرسوم کلرزنی مقایسه گردید.
یافتهها: راندمان گندزدایی با افزایش غلظت نانوکامپوزیت کربنی و زمان تماس افزایش مییابد؛ بهطوری که در غلظت g/L۱ از کاتالیست، با ۹۹/۱ لگاریتم حذف پس از ۲ دقیقه زمان تماس، استاندارد تخلیه پساب حاصل شد. این در حالی بود که کاهش میکروارگانیسمها برای ازناسیون منفرد، ۹۱/۱ لگاریتم سنجش شد. ثابت سینتیک درجه اول فرایند در ازن زنی منفرد، min-۱۴۲/۰ بود که با افزودن کاتالیست (g/L۲) افزایش ۹ برابری یافت. همچنین نانوکامپوزیت کربنی، بدون کاهش محسوس در راندمان (۵/۱ درصد)، تا ۷ مرتبه مورد استفاده مجدد قرار گرفت و در بررسی اقتصادی، کاهش بیش از ۵۷ درصد هزینههای گندزدایی در یک دوره ۵ ساله، نسبت به کلریناسیون محاسبه گردید.
استنتاج: روش ازن زنی کاتالیزوری با کاتالیست جدید به دلیل زمان اندک فرایند و راندمان بالا در گندزدایی پساب و نیز مقرون به صرفه بودن نسبت به روشهای متداول میتواند به عنوان روشی موثر و مقرون به صرفه در تصفیه خانههای فاضلابهای شهری به کار رود.