سابقه و هدف: ارزیابی درد بیماران بخش مراقبت ویژه یک چالش است. لذا این مطالعه با هدف تعیین تأثیر تحریک دردزا بر تعداد ضربان قلب، تنفس و SPO2 بیماران با آسیب مغزی ناشی از ضربه انجام گردیده است.
مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع نیمه تجربی است. 35 بیمار با آسیب مغزی ناشی از ضربه حین دو رویه دردزا و غیر دردزا مورد بررسی قرار گرفتند. تعداد ضربان قلب، تعداد تنفس و میزان اشباع اکسیژن خون شریانی این بیماران یک دقیقه قبل، حین و 15 دقیقه بعد از دو رویه فوق اندازه‌گیری و آنالیز شد.
یافته‌ها: ارتباط معنی‌داری بین میانگین نمرات هر سه متغیر فیزیولوژیک مورد بررسی در دفعات اندازه‌گیری قبل، حین و بعد از مداخله وجود داشت. ارزش‌های اتای هر سه متغییر فیزیولوژیک در گروه مداخله ( رویه دردزا) بیشتر از گروه کنترل (رویه غیر دردزا) بوده است. مقایسه تغییرات این متغیرها در دو موقعیت دردزا و غیر دردزا نیز نشان دهنده وجود ارتباط معنی‌دار متغیرهای ضربان قلب و اشباع اکسیژن خون شریانی بوده است. این رابطه برای متغیر تعداد تنفس معنی‌دار نبوده است (05/0p<).
استنتاج: یافته‌های این مطالعه حاکی از آن است که ایجاد تحریک دردزا در بیمارن با آسیب مغزی ناشی از ضربه می‌تواند سبب افزایش معنی‌دار تعداد ضربان قلب و کاهش معنی‌دار درصد اشباع اکسیژن خون شریانی گردد. لذا پرستاران بخش‌های مراقبت ویژه می‌توانند با توجه به تغییرات نشانگرهای فیزیولوژیکی فوق به عنوان روشی مفید و آسان برای ارزیابی اولیه درد در بیماران آسیب مغزی ناشی از ضربه استفاده نمایند.